________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમ્યકત્વના વિષયપર વિક્રમની કથા.
૨૧૭
રના તરંગોમાં નિમજજન કરનારા વિકમરાજાએ અનુક્રમે પિતાના શેકરૂપી અગ્નિથી ઉત્પન્ન થયેલા તાપનો ત્યાગ કર્યો અને પિતાના શોકરૂપી વિશેષ પ્રકારના અગ્નિથી નિર્મળ થયેલા વિવેકને સુવર્ણની જેમ હદયનો અલંકાર કર્યો. પછી ન્યાયરૂપી પવૃક્ષના ઉદ્યાનની છાયામાં બેસીને તે રાજાએ જિદ્રના રૂપી આભૂષણવડે પૃથ્વીને સવગે વિભૂષિત કરી. આ વિકમરાજાના સમયમાં સમગ્ર ભૂતળ સાત વ્યસનોથી રહિત અને સુકૃતના ઉદ્યમવાળું થયું. કહેવત છે કે જે રાજા તેવી પ્રજા.”
એકદા સંનિપાતની જે પ્રચંડ કલિંગ દેશના રાજા યમ વિકમરાજાને દેશ ભાંગવા માટે અકરમાત્ ચડી આવ્યું. કોઈક દેવતાના પ્રબળ પ્રભાવથી અદ્ભુત બળવાળા પણ હરણ જેવા યમરાજ સિંહ જેવા વિક્રમરાજા ઉપર ચડાઇ લાવવાને વિચાર અમલમાં મૂક્યું. તે વખતે સૈન્યની ધૂળવડે સૂર્યમંડળના તેજને ઢાંકી દેતે મિરાજ તેની સામે યુદ્ધ કરવા નીકળે. જેમના પ્રચંડ પરાક્રમના કાયે જાગૃત છે એવા યમ અને વિકમના વીર સુભટોરૂપી સિંહોને સંહાર કરનારું યુદ્ધ પ્રવત્યું. દેવના પ્રભાવથી જેનામાં બળની સંક્રાંતિ થઈ છે એવા યમ રાજાએ છેડા વખતમાં વિકમ રાજનાં પ્રચંડ સૈન્યને જીતી લીધું, અને તેને મહા સંકટમાં નાંખ્યા. તે વખતે વિકમ રાજાએ ધનંજય યક્ષનું માત્ર સ્મરણ જ કર્યું, તેટલામાં તે યો યારાજાના હાથે બાંધીને તેને વિકમ રાજાના ચરશુમાં ભેટરૂપ કરી વિકમ રાજાને પ્રણામ કર્યો. શત્રુને નિષ્ફળ ઉદ્યમવાળે અને દીન મુખવાળ જોઈને અતિ કૃપાળુ વિક્રમરાજાએ તેને બંધનથી મુક્ત કરાવ્યો, અને તેને દેશમાં પાછા જવાની આજ્ઞા આપી. પછી અક્ષત મૈત્રીવાળા તે યક્ષતું વિકમે સન્માન કર્યું, તેને પ્રણામ કર્યા અને તેની રજા લઈને વિક્રમરાજા પોતાના પૂર તરફ ચાલ્યો. કીર્તિરૂપી આભૂષણવાળા વિક્રમરાજાએ માંગલિક શણગારથી મનહર બનેલી પૂરીમાં પ્રવેશ કર્યો. વિકમરડાના રાજ્યમાં સુરાજ્યની સંપત્તિથી શોભતા પિરજને હંમેશાં મોટા મેટા ઉન્સ કરીને સ્વર્ગમાંથી દેવતાઓને પણ પૃથ્વી પર લાવવા લાગ્યા.
એકદા વિક્રમરાજા અશ્વ કીડા માટે પુરબહાર ઉદ્યાનમાં જતો હતો, તે વખતે માર્ગમાં ઉત્સવવટે મત્ત થયેલા ઘણા લોકવાળું એક ઘર તેણે જોયું. પછી તે રાજા કીડા કરીને પાછો વળે, તે વખતે તેજ ઘર અત્યંત શેકના આકંદવાળું જોયું. તેથી વિરમયવડે વ્યાકુળ થયેલા રાજાએ પોતાના એક અનુચરને બોલાવીને તે ઘર પ્રથમ ઉત્સવમય અને પછીથી શોકમય થવાનું કારણ પૂછ્યું, ધારે તે અનુચરે તેનું કારણ જાણીને કહ્યું કે–“હે સ્વામી ! આ ઘરવાળા મોટા ગૃહસ્થને એક પુત્ર નહોતો, તેને ગઈકાલે અંધ પુરૂષને
For Private And Personal Use Only