________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. द्रव्यं दानादिकं ज्ञेयं, मार्तडशायरेव च ॥१॥ विषयादिषु ये सक्ता, स्तथैव कौतकादिषु । ते हारयंति सर्बस्वं, मानवा मानमोहिताः ॥ २॥
અહિં રાજાનો શ્રીજિનેશ્વર છે. મનુષ્ય ભવરૂપી કમળાગૃહ-એટલે રાજ્યભંડાર છે દાનાદિક ચાર પ્રકારનો ધર્મ (દાન, શિવલ, તપ અને ભાવ) તે દ્રવ્ય છે અને આયુષ્યરૂપ સૂર્ય છે.” ૧
શ્રી જિનેશ્વર ભગવંત ભવ્ય મનુબેને કહે છે કે “ તમારા આયુષ્ય રૂપી સૂર્ય અસ્ત થયા અગાઉ મનુષ્યભવરૂપ રાજ્યભંડારને પામીને ચાર પ્રકારના ધર્મનું આરાધન કરવારૂપ દ્રવ્ય જેટલું લેવાય તેટલું લઈ લે.” આ પ્રમાણેના રાજાએ આપેલા વરરૂપ શ્રી જિનેશ્વર ભગવંતના ઉપદેશને સાંભળ્યા છતાં પણ પેલા દરિદ્રી પુરૂધની પેઠે જે પ્રાણી સંસારના વિધવાદિકને વિષે તેમજ કૌતકાદિકને વિષે આસક્ત થઈને પિલો દરિદ્રી સૂર્યરત સુધીમાં જેમ દ્રવ્ય લેવા માટે પહોચ્યા નહીં તેમ આ મનુષ્યજન્મ સંબંધી આયુષ્ય સંપૂર્ણ થતા સુધીમાં પણ જેઓ ધર્માચરણ કરતા નથી તેવા સંસારના માનમાં હિત મનુષ્ય પોતાના સર્વસ્વને અર્થાત મનુષ્યજન્મરૂપી અપૂર્વ સામગ્રીને હારી જાય છે અને પાછળથી પશ્ચાત્તાપ કરે છે માટે ભવ્ય પ્રાણીઓએ ધર્મના કાર્યમાં પ્રમાદ–આળસ ન કરવું.
કેટલાક મનુષ્ય ધર્મના કાર્યો આગળ ઉપર કરવાના વિચારથી મુલતવી રાખે છે પરંતુ આયુષ્ય અસ્થિર છે. તેને બીલકુલ ભરો નથી, નાના કે મોટા સર્વે કાળના સપાટામાં તો આવી રહેલાજ છે. ઘરેટીમાં નાખેલા દાણુની પેઠે સર્વે જીવો કાળના મુખમાં આવેલા દાવ્યું છે. ફરતી ઘટીમાં જે દાણાને વારે આવે તે કચરાઈ જાય છે તેમાં નાના મોટા કાંઈ ગણના રહેતી નથી તેમજ કાળના મુખમાં નાના મોટા કાંઇ ગણતી નથી. માટે જે ઉત્તમ કાર્ય કાલે કરવાનું છે તે આજેજ કરવું. વાયદા ઉપર રાખતાં જે વખત કાળ આવી પહોચશે તે વખત વગર વિશે તેને સ્વાધિન તો થવું જ પડશે અને મનની ધારણા મનમાં રહી જશે.
જે પ્રાણીઓ ધર્મના કાવ્ય મુદતપર રાખે છે તેઓ સાંસારીક કાર્યોમાં તેમ કરતા નથી પણ તેતો નિરંતર કર્યા જ કરે છે ત્યારે જે કણે ફરવા
For Private And Personal Use Only