________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ, ઓ પ્રાતઃકાળે ભિન્નભિન્ન દિશાઓમાં ઊડી જાય છે તેમ આ સંસારમાં પ| મૃત્યુને માર્ગ નિરંતર વહ્યા જ કરે છે. નિરંતર જગતમાંથી મનુષ્યને મૃત્યુ પામતા આપણે જોઈએ છીએ અને તે મૃત્યુ પામનાર પણ કોઈને પિતા, કોઈને બંધવ, કેઈન સ્નેહી એમ સર્વ પ્રકારનો સંબંધ હોય છે પરંતુ તેનું આયુષ્ય પૂર્ણ થયે જ્યારે તે મોતની પથારીમાં શયન કરે છે ત્યારે નિરંતર ધન કમાઈ જેના ઉદર ભર્યા હોય એવા તે સબંધીઓમાંથી કોઈપણ તેને રાખવા સમર્થ થતું નથી, એટલું જ નહિ પણ પિતાના સ્વાઈમાં ખામી આવવાથી થોડા દિવસ રૂદન કરી ગયેલાને ભૂલી જવું” એ રીવાજ પ્રમાણે તે જ સંબંધીઓ તેને વિસરી જાય છે; પિતાના વીશ વરસના પુત્રના મૃત્યુ સમયે ફક્ત મોહના ઉછાળાથી ગાઢસ્વરે રૂદન કરનાર અને છાતી કુટનાર પિતા પોતાના બીજા પુત્રના લગ્ન સમયે તે મૃત્યુ પામનારને ભૂલી જઈ વર્તમાન સમયના ઉત્સાહમાં પૂર્ણ હર્ષથી દાખલ થાય છે; અત્યંત નેહવાળી સ્ત્રીના મૃત્યુ પછી તે જ ભર્તર બીજી સ્ત્રી સાથે વિવાહ કરી જાણે એ સબંધ સદાકાળ રહેવાનો હોય એવા ખોટા મોહમાં મુંઝાઈ–ખુશી થઈ–અગાઊની સ્ત્રીને વિસરી જાય છે; પોતાના બંધુના મૃત્યુથી દુઃખી થયાનું બતાવનાર ભ્રાતા થોડા દિવસ પછી તે બંધુ સ્નેહને ભૂલી જઈ તેના પુત્રાદિની સાથે દ્રવ્યાદિના વિભાગમાં કપટ આદરે છે. એ વી રીતે સ્વજન પરિવારને સંબંધ પણ સ્વાર્થ યુક્ત-અલ્પ મુદતન-સ્થિતિ પૂર્ણ થયે ત્રટનારો—આપણો રાખે નહિ રહેનારે-ઈદ્રિજાળ સમાન છે તેથી તેને વિષે મમત્વ. ધારણ કરવો એ પણ અજ્ઞાનતા જ છે.
આ શિવાય મનુષ્યને પોતાના દેહ ઉપર મમત્વ હોય છે. દેહને પિથવા અને સુખી કરવા અનેક જાતના પાપકર્મ આચરે છે, ઇન્દ્રિયોના વિવયને લુપી થાય છે અને નિરંતર તેની શુશ્રષા કર્યા કરે છે; પણ તેમ વર્તનારે સમજવું જોઈએ કે પુગળનો સડન ૫ડન અને વિધ્વંસન એજ સ્વભાવ છે; આયુષ્ય પૂર્ણ થયે એ દેહ નિર્માલ્ય થઈ જશે અને ચેતનને તેને ત્યાગ કરી કર્મ પ્રકૃતિના ઉદય પ્રમાણે અન્યગતિમાં ગમન કરવું :ડશે તે સમયે તે પુગળની સાથે કોઈપણ પ્રકારનો સંબંધ રહેનાર નથી; તેને તો અંતરના ગણાતા સંબંધીઓ બાળીને રાખ કરી મુકશે તેથી તેની ઉપર મમત્વ ધારણ કરી તેને પોષવા અર્થે પાપનો સંચય કરવો, તેની ઉ. પર મોહ ધારણ કરી તપ, જપ, નિયમાદિ ન કરવા એ પણ અજ્ઞાનતાજ છે.
For Private And Personal Use Only
