Book Title: Jain Darshan Tulnatmak Drushtie
Author(s): Fatehchand Z Shah
Publisher: Z_Jain_Darshan_Mimansa_ane_Anya_Lekho_005246_HR.pdf

View full book text
Previous | Next

Page 5
________________ [ ૯૬ ] જૈન દશન સીમાંસા ગંભીર ભૂલો કરી છે અને અનુયાયીવને કેટલા આડે રસ્તે દોર્યાં છે, તે પણ ખુલ્લુ થાય છે. જૈન દર્શનના મુખ્ય ૪૫ શાસ્ત્ર છે, જે સિદ્ધાંત અથવા આગમના નામથી ઓળખાય છે. એ ૪૫ શાસ્ત્રોમાં ૧૧ આંગ, ૧૨ ઉપાંગ, ૧૦ પ્રકી, ૬ છેદ, ૪ મૂળ સૂત્ર અને ૨ અવાંતર સૂત્રેા. જૈન મુખ્ય નવ તત્ત્વ માને છે. (૧) જીવ (૨) અજીવ (૩) પુણ્ય (૪) પાપ (૫) આશ્રવ (૬) બંધ (૭) સંવર (૮) નિરા અને (૯) મેક્ષ. જેમાં ચૈતન્ય ગુણ હોય તે જીવ છે, શરીર વગેરે જડ પદાર્થોને જેમાં સમાવેશ થાય તે જીવ છે. શુભાશુભ કર્મોના આત્માના ભાગવટા થવા તે પુણ્ય અને પાપ. શુભાશુભ કાર તે આશ્રવ, આત્મામાં નવાં કર્માં ન આવવા દેવા તે સંવર, આત્માના પ્રદેશો સાથે કના સબંધ થવા તે બંધ. થેાડાં કર્માંનુ આત્માથી જુદા પડવું તે નિર્જરા; અને સર્વાંશે કર્યાંથી રહિત થવું તે મેક્ષ. ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાય, કાળ, પુદ્ગલાસ્તિકાય અને વાતિકાય–એ પણ્ દ્રવ્યો જૈન દર્શન માને છે અને પરસ્પર-જીવ અને જડ વસ્તુને ઉપકારી કે અનુપકારી તરીકે સ્વીકારે છે. આ તમામ તત્ત્વ ઉપર શ્રદ્ધા રાખવી તે ( સવાય શ્રદ્ઘાનં સભ્યર્શન) સમ્યગ્દર્શન, એ તત્ત્વાનુ` સશય-વિષયરહિત જ્ઞાન તે સભ્યજ્ઞાન અને તદનુસાર નિર્દોષ અને પવિત્ર આચરણ તે સમ્યકચારિત્ર, આ આચરણમાં ગૃહસ્થને અપરાધી પંચે દ્રિયજીવોની હિ ંસા અણુછુટકે કરવાની છુટ હોય છે, ત્યારે સાધુને “ અહિંસા પરમો ધર્માં: ” સર્વાંશે પાળવાના હોય છે. બ્રહ્મચર્યંત મુનિએ સર્વાંગે પાળવુ જોઇએ. તે જ પ્રકારે સત્ય, અચૌર્ય અને અપરિગ્રહ(લાભના અભાવ)ના સંબંધમાં પણ સમજાવેલુ છે. ' ઇશ્વર ઉપર સૃષ્ટિ રચવાનુ` કા` જૈનદર્શન સોંપતું નથી. ઔહોની માકક જૈના પણ ઈશ્વરન' સૃષ્ટિ ઉત્પન્ન કરવાનું કર્તવ્ય સ્વીકારતા નથી. સાંખ્ય દર્શન પણ શ્વરના સૃષ્ટિકર્તૃત્વવાદની ના Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18