Book Title: Jain 1975 Book 72
Author(s): Gulabchand Devchand Sheth
Publisher: Jain Office Bhavnagar

View full book text
Previous | Next

Page 19
________________ વિમાનમાવી સાગરોપમની આયુષ્યની સ્થિતિ પરિ− | યથાથ ફળ છે. એ કારણેજ, એવભૂત નય (સવ– પૂર્ણ ચકા ખ ૬ સાંથી ચ્યવી દેવાનદાની કુક્ષિમાં શુદ્ધ નથ) ન અપેક્ષ એ, તીર્થંકર ભગવા જ્યારે ગર્ભ પણે ઉત્પત થયા. અને તે અવસરે ગજ, વૃષભ, | ધર્મ દેશના આપતા હોય ત્યારે જ તેમને તીથ કર (કેસરીસિંહ, જ, વૃષભ,) લક્ષ્મીના અભિષેક, પુષ્પ કહેવાય છે. તીથર નાકમા ભાગવટા થવા માળતુ પુખ્ત ચન્દ્ર, સૂર્ય', ૧૪, કળશ, પદ્મસરાવર, અને ભોગવટા દ્વારા એ કમ પણ આત્મપ્રદેશાથી ક્ષીર સમુદ્ર, દેવવિમાન, રત્નરાશિ અને વિધૂ અગ્નિ | ક્રમે ક્રમે છુટું પડવુ. આ હકીકત માટે “અશિાણ શીખા-એમ ચૌદ મહાસ્વપ્નને જોઇને અર્ધ (અ૫) | ઘમ્મવેરાળયા” શામનાં આ વચને સુપ્રસિદ્ધ છે. નિદ્રાવસ્થામા વ તા માતા દેવાન દા જાગૃત થયાં. દેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયા પછી તીથ કર પરમાત્માના જીવનપર્યંત અશાકવૃક્ષ વગેરે અષ્ટમહા-પ્રતિહાયની નિરંતર હાજરી હોવાનુ શાસ્ત્રમાં જે વણન આવે છે, તે અષ્ટમ' પ્રતિહાની સતત હાજરી એ તીથ કર નામકમ નું મુખ્ય ફળ નથી; મુખ્યફળ તે ગ્લાનિ (શ્રમ) રહિત વમ દેશના અને તેના પરિણામે ધમ - તીથતું પ્રવત ન તીર્થંકર નામકમ નુ મુખ્ય કુળ છે એમ છતાં તીર્થંકરના ભવની અપેક્ષાએ આગલ ત્રીજા ભવમાં જયારથી તીથ 'કર નામકમના નિકાચિત બુધ થાય છે, ત્યારથી એ તીર્થંકર નામક ના પ્રદે શાદય ચાલુ હોય છે. અને માતાજીને ચૌદ સ્વાન દશ વગેરે અનેક પ્રશ્નારને મહિમા શરૂ થઈ જાય છે તીર્થંકર નામકમના નિકાચિત "ધ થયા પછી, ભવશ્ય ભાવિભાવના કારણે, કોણિક મહારાજની આ તીથ કરના આત્માને નરકમાં ઉત્પન્ન થવાના પ્રસગ ભાવે તા નરકમાં પણ એ તીથકર ભગ ́તના આત્માની ખીજા નારકીના જીવાની અપેક્ષા અને પ્રકારની વિશેષતા હાય છે. માતાજીને સ્વપ્નદર્શન અને તેનુ કારણ કાઈપણુ પુણ્યવ ́ત મહાનુભાવને ભાવિમાં ઉદય | બધાને હેર બારે તેના પુણ્યબલના પ્રભાવે રાત્રિએ | અલ્પનિદ્રાવસ્થામાં તે ભાગ્યવત સ્ત્રી અથવા પુરૂષને, સ્વપ્નશાસ્ત્રના નિયમ પ્રમાણે, ઉત્તમ સ્વપ્ના આવે છે. અને એવાં ઉત્તમ સ્વપ્ના આવ્યા બાદ જાગૃત થયા પછી શેષ રાત્રિ જે રીતે આનંદપૂર્વક ધમ ધ્યાનમાં પસાર કરવી જોઈએ, તે રીતે પૂર્ણ કરવામાં આવે સૂર્યોદય થાય એટલે પરમાત્માના દર્શનપૂજન- | યાચાને દા વગેરે સુકૃતની પ્રવૃતિ કરવામાં આવે તે તે મહ તુ નાવને રાત્રિએ આવેલાં ઉત્તમ સ્વપ્નનું મૂળ મર્યાદિત સમયમાં અવશ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. | જ | કર ના લાગવટો એ પ્રકારે, વિપાકાદયથી અને પ્રદરોદયથી | | જે દર્શનમાં પૂર્વાવસ્થામાં બધાએલાં શુભ− અશુભ કમના ઉદય કમાં ફળતા ભાગ 2 ) એ પ્રકારે કહેતા છૅ. વિપાકા ય અને પ્રદેશાદયથી. જે ક”નુ' જે કુળ હાય તે કેમ તું તે ફળ યથાથ ભાગવવું તેનુ નામ વિપાક્રાદય છે. અને જે ક્રમ'તુ જે ફળ ઢાય તેને તે રૂપે યથાર્થ' ભાગવટાના અનુભવ ન થવા | એમ છતા મન્ક્રપણે શુભ-અશુભ સ્વપ્નદર્શન -ગેરે પ્રકારે ભોગવટા થવા તેનું નામ પ્રદેશદય છે. તીથંકર | ભગવતને તાથ કરનાં ભવમાં સૌયમગ્રહણ કરવા પછી કેવલજ્ઞાન–કે.લદશ નની પ્રાપ્તિ થવી અને સમવસરણ તથા કેઈવા સુવણૅ કમળ ઉપર બિરાજમાન થઈ ગ્લાનિ રહિત ચેાંજનગામિની ધર્માં દેશના આપવી તેમજ ધર્મ તીથની સ્થાપના થવા સાથે તેનું પ્રવનન પેાતાની હૈયાતી સુધી ચાલુ રાખવું, એ તીર્થંકર નામક નું : જૈન : રાજા-મહારાજાને ત્યાં જન્મ લેનાર રાજપુત્ર જન્મથી રાજા બનતા નથી એમ છતાં, વિશિષ્ટ પ્રકા રની પુણ્ય પ્રકૃતિ સત્તામાં વિદ્યમાન હોવાના કારણે, એ રાજપુત્રના જન્મ થયા પછી અનેક પ્રકારની ધામ ધૂમ થતી હાવાનું સવજનપ્રસિદ્ધ છે, એ પ્રમાણે ભગવાન તીથ કરદેવ માતાની કુક્ષિમા આવે ત્યારથી જ વ્યહવારનય તેમ જ ઋજીસૂત્રનયની અપેક્ષાએ એમને તીર્થંકર તરીકે ગણવામાં આવે છે. અને ઇન્દ્રાદિદેવે શક્રસ્તવ (નમુત્બુ') સૂત્ર વડે તે અવસરે ભગવંતન સ્તુતિ કરે છે. [ અનુસધાન પાના નં. ૩૮ પર જીએ] સાપ્તાહિક પૂર્તિ રૂષ

Loading...

Page Navigation
1 ... 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 ... 392