Indian Logic Part 03

Author(s): Nagin J Shah
Publisher: Sanskrit Sanskriti Granthmala

Page 223

INDIAN LOGIC
212
24 इह हि स्वयमवगतमर्थम्... परार्थानुमानमाचक्षते नीतिविदः । 550 25 प्रतिज्ञाहेतूदाहरणोपनयननिगमनान्यवयवाः । 552
26 साध्यनिर्देशः प्रतिज्ञा । 554
27 ननु साधनवाक्ये... किं स्वकण्ठोक्तेन तेन प्रयोजनम् ? 556-7
28 उच्यते । स्वप्रतिपत्तिमनुसरता... पक्ष इत्युच्यते । 557-8 29 प्रतिज्ञैव च पक्षः... पक्षाभासादयो नोक्ताः हेत्वाभासास्तु दर्शिताः ।। 558-9
30 उदाहरणसाधर्म्यात् साध्यसाधनं हेतुः । 560; तथा वैधर्म्यात् । 564
31 निरपवादः केवलव्यतिरेकी हेतु : ... व्याख्यानं श्रेयः । 568
32 तदेतदाक्षिपन्ति लक्ष्ये सति... एतच्चात्मसिद्धिप्रसङ्गे निर्णीतमिति । 566-8
33 साध्यसाधन... अत एव चाप्रयोजक एवैकः परमार्थतो हेत्वाभास इति वक्ष्यते । 563.
34 साध्यसाधर्म्यात्तद्धर्मभावी दृष्टान्त उदाहरणम् । 569; तद्विपर्ययाद्वा विपरीतम् । 571; वादिप्रतिवादिप्रतिपन्नत्वं... लक्षणमुपपाद्यते । 569
35 किमर्थं पुनः साध्याभावात्... मन्तव्यस्तदभावयोः । 571
36 इत्थं साधर्म्यषैधर्म्यदृष्टान्तस्वरूपे ... प्रदर्शिता एव । 574
37 उदाहरणापेक्षः तथेत्युपसंहारो न तथेति वा साध्यस्योपनयः । 574
38 ननु उपनयवचनमनर्थकम् ... वाक्यं प्रयुङ्क्ष्वेति । 576-7
39 अत्रोच्यते । इदं तावत्... अतोऽन्यतममपि भवितुमर्हति । 577-8
40 हेत्वपदेशात् प्रतिज्ञायाः पुनर्वचनं निगमनम् । 579; हेतु : ... निगमनमाहुः । 579-80
CHAPTER EIGHT
All references are to Nyāyamañjarī Vol. II, Oriental Research Institute, Mysore-5.
1 ननु नैव संशयनिर्णयान्तरालवर्ती तर्कप्रत्ययः कश्चिदस्ति ।... तर्कस्त्वेकतरं पक्षं विभात्युत्थापयन्निव । 585-6
2 अविज्ञाततत्त्वेऽर्थे कारणोपपत्तितः तत्त्वज्ञानार्थमूहस्तर्कः । 584
3 तत्त्वज्ञानार्थमिति...विदधत् तत्त्वज्ञानाय कल्पते । 584
4 अपि च तर्कशब्दं केचिदनुमाने प्रयुञ्जते ।... यस्तर्केणानुसन्धत्ते स धर्मं वेद नेतरः ।। 588 5 जैमिनीयास्तु... ऊहेनेत्थं प्रयोक्तव्य इति गम्यते 'सूर्याय त्वा जुष्टं निर्वपामि' इति । 588-9; अत्र वदन्ति सोऽयमूहशब्दः... यस्तर्केणानुसन्धत्ते इति । 591
6 विमृश्य पक्षप्रतिपक्षाभ्यामर्थावधारणं निर्णयः । 592
7 वादेऽपि विमर्शरहितो भवति निर्णय: । ... संशयच्छेदफलत्वमाचक्षते । 595
8 वादं तु निर्णयफलार्थिभिरेव... स्पर्धानुबन्धविधुरात्मभिरारभेत । 599