English Sanskrit Dictionary

Author(s): Vaman Shivram Apte
Publisher: Radhabai Atmaram Sagoon

Page 14

THE
STUDENT'S ENGLISH - SANSKRIT DICTIONARY.
A.
A, AN (As an article ) not ex.; 'a man' नरः. 2 (One ) एक. 3 ( Indefinite ) कि with चित्, चन or अपि. 4 With part, ex. by dat. or inf.; ‘set out a-hunting' मृगयायै or मृगयां कर्त्तुं प्रतस्थे ; ‘ fell a-weeping' कंदितुं प्रवृत्तः 5 ( Every ) प्रति in comp., or by repetition of word ; ‘100 Rs. a day' प्रतिदिनं or दिने दिने शतरूपक. 6 (Species) विशेषः, भेद:, in comp. ; ' dog is an animal' श्वा प्राणिविशेष :. ABANDON, '. ८. त्यज् 1 P, हा 3 P, विदत् -सृज् 6P, उज्यू 6 P, अपाम् 4P, रह 1 P, 10, मुच् 6P.ED . त्यक्त, हीन, मुक्त &c. 2 पापात्मन्, भ्रष्टचरित; ‘ho was a. to his fate दैवाधीनः कृत:, यद्भावि तद्भवतु इत्युक्त्वा स परित्यक्तः -MENT, S त्यागः, उत्सर्ग :; 'a. of worldly connections' संन्यासः, विरक्ति
|
ABASE, . . अभिभू 1 P, स्वस्थानात् निपत् C., अपकृष् 1 P, लघूकू 8 U. -MENT, 8. अपकर्ष:, अभिभवः, मानभंगः, अवज्ञानं.
ABASH, ०.८. लज्ज् C., व्ही . ( व्हेपयति), त्रप् c. (त्रपयति ). - ED, . लज्जित, त्रपित, विलक्ष, ब्रीडित, ही परिगत ' with an & countenance ' त्रपाधो मुख (खी f. ).
ABATE, .. हम् C., लघयति (D), शम् c. ( शमयति ) 2 ( price) न्यूनीकृ 8 U; अवसद् c. - 1. क्षि pass, हस् 1 P; प्र उप-शम् 4P. -MENT, 8. न्यूनीकरणं; व्हासः, क्षयः. ABBEY, S. विहार, मठः
ABBOT, S. मठाध्यक्षः, विहारस्य प्रधानपुरुषः -AB. BES 8. मठाध्यक्षा, विहारपालिनी. ABBREVIATE, . . सं प्रतिसंह 1 P, संक्षिप् 6 P, समस् 4 P, हस् c. -ION, 8. संक्षेप :-पणं. ABDICATE, . राज्यं or पदं त्यज् 1 P or अपास् 4 P or क्षिप् 6 P. -ION, 8. पदत्यागः, अधिकारत्यागः स्वेच्छया परित्यागः..
ABDOMEN, 8. उदरं, कुक्षिः • ABDUCTION, S. अपहरण, अपहार:. ABERRATION, 3. भ्रंशः, च्युति / भ्रेषः, पथभ्रष्टता ' n. of mind' चित्त मति भ्रमः
ABET, v. . प्रवृत् , प्रोत्सह . 2 उपकृ 8 U, साहाय्यं कृ. - TOR, 3. प्रवर्तकः, प्रोत्साहकः. ABEYANCE, S. विलंब:, व्याक्षेपः.
१,
ABHOR, v. . गुप् desid. (जुगुप्सते), बधू desid. ( बीभत्सते ), ( with abl. ), गहूं 1, 10A, विद्विष् 2 U. -RENCE, 8. जुगुप्सा, बीभत्सः, गर्हा, विद्वेषः -RENT, C. जातविद्वेष. 2 विरुद्ध, अयुक्त, विपरीत. ABIDE, . . वस् 1 P, स्था 1 P, वृत् 1 A. -0.. ( Wait for ) प्रतीक्ष 1 A, प्रतिपाल -10. 2 ( Endure ) सह् 1 A, क्षम् 1 A, 4 P, तिज् desid. (ति• तिक्षते ); 'a. by ' स्था ( loc.), अनुवृत् कस्याग्यस्य वा वचसि मया स्थातव्यं ( Ka. 166 ), I shall a. by your decision' तव निर्णयमनुवर्तिष्ये, निर्णयानुरोधेन वर्तिष्ये, निर्णये स्थास्यामि; 'a. s by his promise प्रतिज्ञां अभिसंधी - पालयति. -ING, स्थायिन् (नी f. ) ; अनुवर्तिन्
ABJECT, अधम, अप-निकृष्ट, कृपण, नीच, तिरस्कार्य, See MEAN. - NESS, 3. अधमता, कार्पण्यं. ABJURE, . ८. सशपथं त्यज् 1 P. 2 प्रत्याख्या 2 P. -ATION, 8. सशपथः त्यागः.
ABLE,
समर्थ, क्षम, शक्त; कर्मक्षम, अलंकमण. 2 प्रबल, बलवत् (ती./.), शक्तिमत्. 3 पटु, निपुण; 'to be a. ' शक् 5 P, C, or पार 10 U, उत्सह 1A, प्रभू 1 P, with inf.; अलं with inf. or dat. of noun ; ‘a. to protect' रक्षितुं रक्षणाय भलं, प्रभवति &C. = ABILITY, . शक्ति /, बल, सामर्थ्य. 2 पाटवं, वैचक्षण्यं कर्मक्षमता. 3 धोशक्तिः, मंत्युत्कर्षः, मति /, बुद्धि / ; to the best ( utmost ) of one's &. ' यथाशक्ति, यावच्छक्यं, सर्वप्रयत्नैः. - ABLY, adv. निपुर्ण, कुशलता. ABLUTION, 8. प्रक्षालनं, धावनं; खानं, मज्जनं. ABNEGATION, 3 प्रत्याख्यानं, संयमः, निग्रहः; 'selfa. आत्मसंयम, इंद्रियनिग्रहः 2 अप-नि· हवः.