________________
દેવવંદનમાલ
આષાઢ ચોમાસામાં સંકટ આવ્યા છતાં વ્રત નહિ મૂકનાર
કુમારપાળ નરેશની કથાને સાર. એક વાર પાટણ નગરમાં ચોમાસું રહેલા શ્રી હેમચંદ્ર સૂરીશ્વર કુમારપાળ રાજાની આગળ છઠ્ઠા દિગવિરમણ વ્રતનું વર્ણન કરતાં જણાવ્યું કે “વિવેકી પુરૂષોએ જીવદયાના પાલન માટે છઠ્ઠા વતનું ગ્રહણ કરવું જોઈએ. તેમાં પણ વર્ષા ઋતુમાં તે અવશ્ય ગ્રહણ કરવું જોઈએ. ગુરૂનાં વચન સાંભળીને કુમારપાળ ભૂપાળે પણ ગુરૂ પાસે નિયમ ગ્રહણ કર્યો કે નગરનાં સર્વ ચેત્યેને વંદન તથા ગુરૂને વંદન કરવા સિવાય નગરમાં પણ ચોમાસાની અંદર હું ફરીશ નહિ.
કુમારપાળે ગ્રહણ કરેલ નિયમની વાત બધે ફેલાઈ ગઈ. તે અભિગ્રહની તથા ગુજરાતની સમૃદ્ધિની વાત ચરના મુખથી સાંભળીને ગઝનીના રાજાએ ગુજરાત દેશ ભાગવાને સારે લાગે છે એવું જાણીને ગુજરાત તરફ પ્રયાણ કર્યું. પિતાના ચરના મુખથી આ હકીક્ત જાણીને ચિન્તાતુર રાજા પ્રધાનને સાથે લઈને ગુરૂ પાસે આવ્યા. ગુરૂને વંદન કરીને હકીકત જણાવીને કહ્યું કે “જે હું તેની સામે જતું નથી તે તે દેશને લૂંટશે, તેથી લોકોને પીડા થશે. તેમજ ધર્મની નિંદા થશે. ને સામે જાઉં તે નિયમને ભંગ થાય છે.”
રાજાનાં વચન સાંભળી ગુરૂએ કહ્યું કે “તમે લગાર પણ ચિન્તા કરશે નહિ કારણ કે તમારે આરાધે ધર્મ જ તમને સહાય કરશે.” એ પ્રમાણે રાજાને આશ્વાસન આપી પદ્માસન ૧ ગુપ્તચર, જાસુસ, બાતમીદાર.