________________
(૨૮)
दंडक विचार.
દેવતાના તેરદંડકે શરીરનું માન સાત હાથનું છે. ૬
' ખૂલે, गब्भतिरि सहस्स जोयण, वणस्सइ अहिय
जोयण सहस्सं। नर तेइंदितिगाऊ, बे इंदिय जोयणे बार ॥
- ૭ ભાવાર્થ–ગમજ તિર્યંચમાં શરીરનું માન એક હજાર એજનનું છે, પ્રત્યેક વનસ્પતિ કાય જીવના શરીરનું માન એક હજાર એજનથી કાંઈક અધિક છે. ગર્ભજ મનુષ્ય અને તેરિંદ્રિ જીના શરીરનું માન ત્રણ ગાઉનું છે અને બે ઇંદ્રિય જીના શરીરનું માન બાર જનનું છે. ૭
अवचुर्णि गर्नजतिरश्चां मत्स्यादीनां योजनसहस्रं । ગર્ભજ તિર્યંચ જે મય વગેરે છે તેના શરીરનું માન એક હજાર એજનનું છે.
અહીં સાતે નારકીનું જુદું જુદું શરીરનું ભાન સમજવું. સાતમી નારકે પાંચસે ધનુષ્ય, છઠીએ અઢીસે ધનુષ્ય, પાચમીએ સવાસો ધનુષ્ય, ચોથીએ સાડીબાસઠ ધનુષ્ય, ત્રીજીએ સવા એકત્રીશ ધનુષ્ય, બીજીએ સાડાપંદર ધનુષ્ય, અને પહેલીએ પિણાઠ ધનુષ્ય અને છ આંગલ. એ પ્રમાણે સમજવું દેવતામાં પહેલા તથા બીજા, દેવલેક સુધી સાત હાથનું, ત્રીજા ચેથામાં છ હાથનું, પાંચમા તથા છઠામાં પાંચ હાથનું, સાતમાં તથા આઠમામાં ચાર હાયનું, નવમા અને દશમાં અગીયારમા અને બારમામાં ત્રણ હાથનું નવચ્ચે વેપમાં બે હાથનું અને પાંચ અનુત્તરમાં એક હાથનું શરીર સમજવું.
