________________
૨૩૩ માગી લેવી. જે માફી માગી અમાવે છે તે આધક છે. અને જે મહામો ખપી શહ અંત:કરણથી ખમાવતે નથી તે વિરાધક છે. પિતાના પાડેલા નામની અને દેહાદિરૂપની અહંવૃત્તિ ટળે છે તેજ ક્ષમાપનાની બુદ્ધિ પ્રગટે છે. આત્માર્થિ જીવને ખમતા ખમાવતાં “ચંદનબાળાની” પેઠે કેવળ જ્ઞાન પ્રટે છે. ક્ષમાપના આત્માની અત્યંત વિશુદ્ધિ થાય છે. અને તેથી અશુદ્ધ આચારો અને પાપમય વિચારે ટળી જાય છે. અને ભાવ વર કમની પરંપરા રહેતી નથી. કુળાચાર વા રૂઢષર્માચારે ગાડરીયા પ્રવાહે “મિચ્છામિ દુક્કડે” મિથ્યા મે દુષ્કૃતમ એમ કહેવાથી અને પશ્ચાત્તાપ નહી થવાથી આત્માની શુદ્ધિ થતી નથી. જેની સાથે કલેશ થયા હોય તેઓને પ્રત્યક્ષમ હેય તે રૂબરૂમાં ખમા ! દૂર હોય તે પત્રથી વા સંદેશાથી ખમાવે. અહંકારનો ત્યાગ કરી લઘુતા ધારણ કરી ખમા એકેન્દ્રિય, દ્વીન્દ્રિય, ત્રીન્દ્રિય, ચતિિન્દ્રય અને પંચેન્દ્રિય, સર્વ જીવોને આમોપયોગ ખમાવે. કેઈની નિંદા હેવના કરી હોય તેની માફી માગે દુષ્ટ શત્રુઓઈ પણ અશુભ ચિંતવ્યું હોય, વાણીથી અશુભ બેલાયું હોય, કાયાથી અશુભ કર્યું હોય તેની માફી માગો, આત્માની સાક્ષીએ સર્વજીની માફી માગે. અશુદ્ધ બુદ્ધિને ત્યાગ કરો. તરવું અને મરવું તે શુદ્ધ બુદ્ધિ અને અશુદ્ધ બુદ્ધ પર આધાર ખે છે. રાગ-દ્વેષવાળી તે અશુદ્ધ બુદ્ધિ છે. શુદ્ધ બુદ્ધિમાં વર વિરવ પ્રગટતા નથી તો શાણી અને જેથી બુદ્ધિથી કરલી ક્ષમાપનાથી આત્માની શુદ્ધિ થતી નથી.
