Book Title: Bharatni Ek Viral Vibhuti Dhirajlal Shah
Author(s): Rudradev Tripathi, Ramanlal C Shah and Others
Publisher: Shatavdhani Pandit Dhirajlal T Shah Amrut Mahotsav Samiti
View full book text
________________
૧૫
શ્રી ધીરજલાલ શાહ
આ ખંડકાવ્યને સંસ્કૃત અનુવાદ મેં જ કરે છે અને તે પ્રસિદ્ધ ગૂર્જરસાક્ષર શ્રી રામપ્રસાદ બક્ષીના વરદ હસ્તે પ્રકાશિત થયેલ છે. તેને અંગ્રેજી અનુવાદ પણ થયેલે દે, પરંતુ તે હજી સુધી પ્રકટ થયેલ નથી.
આ ખંડકાવ્યને પ્રવેશક સ્વ. શ્રી રતિલાલ મેહનલાલ ત્રિવેદીએ લખેલ છે કે જેઓ ભારતીય સંસ્કૃતિના અનન્ય અભ્યાસી તથા એક આદર્શ શિક્ષક હતા અને “ભારતના વિદ્યાપીઠ” આદિ મનનીય ગ્રંથના રચયિતા હતા. તેમણે આ પ્રવેશકમાં શ્રી ધીરજલાલભાઈને આ ખંડકાવ્યને પ્રશસ્ત પરિચય કરાવેલ છે અને તેમણે જે અદભુત કલાદર્શન કર્યું હતું, તેને યથાર્થ ન્યાય આપવા પ્રયત્ન કરેલ છે. પાક મિત્રોએ તે જાણવા જે હોવાથી અહીં તેની રજૂઆત કરું છું.
• માનવ-આત્માના “ઉચ્છિષ્ટમાંથી ધર્મ, સામ્રાજ્ય, સાહિત્ય અને કલા ઉત્પન્ન થયાં છે, એમ અથર્વવેદની એક ઉક્તિ છે. જેમ આ વિશ્વના મહાન કલાકારના નિરવધિ આનંદ અને અદ્દભુત તપમાંથી આ જગત સર્જાયું છે, તેમ પ્રત્યેક કલાની કૃતિમાં પણ ઉલ્લાસ અને સંયમ રૂપી બે ત. રહેલાં છે. કલા એટલે આ બે વિરોધી તત્ત્વોને સમન્વય.
હિંદની પ્રતિભા કલાનિષ્ટ છે. એનું સાહિત્ય કલાની ભાષામાં લખાયેલું છે, એટલે એ સાહિત્ય સમજનારને કલાની ભાષાને સૂક્ષમ પરિચય કેળવવા પડે છે અને ત્યારે જ એ મરમ સૃષ્ટિની પાર રહેલા સત્યનું દર્શન
૧૦