Atmanand Prakash Pustak 103 Ank 01

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 2

સંઘમાળ કોણ પહેરે ?
કહેવાય છે કે તે જમાનામાં નવ અબજ રૂપિયાનો ખર્ચ કરીને રાણકપુરજી-ના દેરાસરનું નિર્માણ થયું હતું.
ખૂબ ધામધૂમથી પ્રતિષ્ઠા થઈ. ત્યાંથી તરત જ શત્રુંજય તીર્થના સંઘનું પ્રયાણ થયું. હજારો યાત્રિકો, સેંકડો શ્રમણો અને શ્રમણીઓ છ'રીપાલિત સંઘમાં જોડાયા હતા.
સંઘપતિ હતા; ધનાશા. ભરજુવાન તેમની વય હતી.
જે દિવસે આ સંઘે પાલીતાણા ગામમાં પ્રવેશ કર્યો તે દિવસે ભારતના વિવિધ સ્થળોએથી પ્રયાણ કરેલા બીજા વીસ છ'રીપાલિત સંઘોએ પ્રવેશ કર્યો હતો.
એકવીસ સંઘમાં એકવીસ ધુરંધર આચાર્યો હતા. દરેક સંઘપતિ શ્રાવક અબજોપતિ હતા.
સંઘમાળ પહેરવા માટે ઉછામણી બોલવી જરૂરી હતી. આચાર્ય – ભગવંતો ભેગા થયા. તેમને એ વાતની મુંઝવણ થઈ કે જે ધનના માધ્યમથી ઉછામણી થશે તો સાંજ પડતાં ય અંત નહિ આવે ; કેમ કે અબજોપતિ પુણ્યાત્માઓ ધનનું કાતીલ ઝેર ઉતારવાની આ તક છોડવા માંગતા ન હતા. હવે શું કરવું ? છેવટે સર્વાનુમત્તે નિર્ણય લેવાયો કે દરેક સંઘપતિ પોતાનું ભાવી સુકૃત જણાવે. તે સકૃતની શ્રેષ્ઠતાના ક્રમે સંઘમાળ પહેરાવવી.
સંઘપતિઓએ સુકૃતો વિદીત કર્યા. કોઈએ પાંચ કરોડ રૂપિયાનું દાન કરવાનું, કોઈએ બીજો મહાસંઘ કાઢવાનું, કોઈએ શિખરબંધી દસ જિનાલયોનું નિર્માણ કરવાનું જાહેર કર્યું.
પણ જ્યારે કોઈએ પોતાના દીકરાને દીક્ષા આપવાનું જાહેર કર્યું ત્યારે સન્નાટો બોલાઈ ગયો.
એ જ વખતે રાણકપુર તીર્થના નિર્માતા ધનાશા પોતાની પત્ની સાથે ઊભા થયા. તેમણે સજોડે બ્રહ્મચર્ય પાલનનું સુકૃત જાહેર કર્યું.
આચાર્ય સંઘના અગ્રણી ભગવંતે જાહેર કર્યું કે સંસારમાં રહીને આવી ઊગતી જવાનીમાં અને ભરપૂર શ્રીમંતાઈમાં પૂર્ણ બ્રહ્મચર્યપાલનનું કાર્ય અતિ કપરું છે. હું આ દંપતીને પ્રથમ સંઘમાળ જાહેર કરુ છું. સર્વત્ર આનંદની લહેર પ્રસરી ગઈ.
0 - 0 - 0
નજર નજરમાં ફરક કેરીઓથી લચી પડેલા આંબાને જોઇને એક ગુરુએ પોતાના પહેલા શિષ્યને પૂછ્યું કે: ‘આંબામાં તને શું દેખાય છે ?' તેણે કહયું : ‘ગુરુજી ! માર ખાઈને પણ આંબો ફળ આપે છે. માનવજાત આ આંબા પાસેથી આટલું શીખી લે તો ?'
ગુરુજીએ બીજા શિષ્યને પૂછ્યું : 'બોલ, તને આંબામાં શું દેખાય છે.?' ત્યારે તેણે જવાબ આપ્યો કે : 'ગુરુજી, આ આંબો એમ શીખવે છે કે જગતમાં તમે મારો તો જ ફળ મેળવી શકો. કોઈને માર્યા વિના તો કશુંય ન મળે. ડંડાબાજી તો કરવી જ પડે.' નજર નજરમાં કેટલો ફરક છે ! વાત બેયની સાચી છે પણ નજર એકની જ સાચી છે.
| (ટચુકડી કથાઓમાંથી આભાર)