________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૨૧
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૨, ૧૬ ડિસેમ્બર ૨૦૦૨] વચનથી ઢાંકી દઈને એને જ સુપાત્ર ગણે છે. દાણા નાખવામાં આવે છે. જો એ દાણાની સાથે વાસ્તવમાં તીર્થકરોની દૃષ્ટિ એવી સંકીર્ણ નથી કે મોતી નાખવામાં આવે તો કવચિત્ ઘૂમતા ઘૂમતા , એમણે સાધુવર્ગ સિવાય કોઈ પણ ગૃહસ્થને રાજહંસ પણ પોતાના ખોરાક માટે પક્ષીઓની સુપાત્ર નહિ ગણીને દાન આપ્યું ન હોય. એમણે સાથે અહીં આવી પહોંચે. જો મોતી નાખવાથી તો પોતાના ગૃહસ્થવર્ગ ઉપરાંત સમસ્ત જગતના રાજહંસ આવે તો રાજાએ છતના કાણામાં હથેળી સુપાત્ર ગૃહસ્થોને દાન આપ્યું છે.
ટેકવી દેવી અને રાજહંસ મોતીના ભ્રમમાં કેટલાક લોકો ઉત્કૃષ્ટ સપાત્ર એટલે કે ગૂમડાને પણ ચાંચ મારશે. આમ કરવાથી રાજાનું સાધુવર્ગને જ દાન દેવાનું વિચારે છે. પરંતુ ઝેરી ગૂમડું ફૂટી જશે. સાધુવર્ગનો સુયોગ સહુને સદાકાળ મળતો નથી, મંત્રીની યુક્તિ મુજબ સઘળી વ્યવસ્થા કારણ કે સાધુવર્ગ તો અપ્રતિબદ્ધવિહારી હોવાને કરવામાં આવી. રાજા છતના કાણામાં પોતાની કારણે વિચરણ કરતો હોય છે. તેઓ જે સ્થળે હથેળી ટેકવીને ઊભો અને છત પર સફેદ ચાતુર્માસ કરે એ નગર કે ગામને જ એનો લાભ જુવારના દાણાની સાથે મોતી પણ વિખેરી દીધાં મળે છે. આથી કોઈ પણ સુપાત્ર મળે અથવા પાત્ર હતાં. એક દિવસ બીજાં પક્ષીઓની સાથે રાજહંસ પણ મળે તો એને દાન આપવાનું ચૂકવું નહીં. દીન, પણ અહીં આવી ચડ્યો. બીજાં મોતીઓની સાથે દુઃખી, પીડિત, સંકટગ્રસ્ત કે ભૂખ્યા માનવીઓ-આ રાજાની હથેળીમાં થયેલા નાનકડા સફેદ ગૂમડાને બધા જ અનુકંપાપાત્ર છે. એમને યથાશક્તિ દાન મોતી માનીને જ રાજહંસે ચાંચ મારી, જેનાથી આપીને અથવા તો ઓછામાં ઓછું વાણી દ્વારા ગૂમડું ફૂટી ગયું અને વેદના ઓછી થઈ. પણ આશ્વાસન આપીને દાનની ધારા અખંડ વહેતી રાજહંસની માફક સાધુસાધ્વીરૂપી ઉત્કૃષ્ટ રાખવી જોઈએ. જે ઘરમાંથી આવો અખંડ સપાત્રનો લાભ ત્યારે જ થાય કે જ્યારે વ્યક્તિ દાનપ્રવાહ વહે છે ત્યાં ક્યારેક ઉત્કૃષ્ટ અને મધ્યમ પોતાના ઘરમાં મધ્યમ અને જઘન્ય સુપાત્રો અને સુપાત્રનો સંયોગ થઈ જાય છે.
કરુણાયોગ્ય પાત્રોને નિરંતર દાન આપતી હોય. એક રાજા હતો. એક વાર એની હથેળીમાં જેવી રીતે અન્ય પક્ષીઓ સાથે રાજહંસ રાજાને ત્યાં ઝેરી ગૂમડું થયું. આને માટે બધા જ ઉપાય આવી પહોંચ્યા એવી જ રીતે અન્ય સુપાત્ર કે અજમાવી જોયા, પરંતુ રોગ મટ્યો નહિ, બલ્ક પાત્રોની સાથે રાજહંસ સમાન ઉત્કૃષ્ટ સુપાત્ર પણ એના જાનનું જોખમ ઊભું થયું. રાજાએ કોઈ કયારેક તો અવશ્ય આવશે જ અને ગૃહસ્થનું દ્વાર અનુભવી વૈદ્યને પૂછ્યું. તો વૈદ્ય કહ્યું : ખુલ્લું હોવાથી સાધુવર્ણરૂપી રાજહંસ એમના
જો રાજહંસ આવીને તમારા ઝેરી ગુમડા મોહમમત્વરૂપી ગૂમડાને ફોડવા માટે પણ નિમિત્ત પર ચાંચ મારે તો એ ફુટી જશે અને તમે સ્વસ્થ બની શકે છે. મનુસ્મૃતિમાં દર્શાવ્યું છે કે ગૃહસ્થના થઈ જશો''
ઘરમાં પાંચ બાબતને કારણે પ્રતિદિન ઓછા કે સવાલ એ હતો કે માનસરોવરમાં રહેનારા
વધતા રૂપમાં આરંભ-સંસારંભજન્ય હિંસા થતી રાજહંસને લાવવો ક્યાંથી? મંત્રી બદ્ધિશાળી હતો. રહેતી હોય છે. આ પાંચ ચીજો આ પ્રમાણે છે : તેથી એણે વિચાર્યું કે રાજાને ત્યાં રોજ પક્ષીઓને
(ક્રમશ:)
For Private And Personal Use Only
