Book Title: Atmanand Prakash Pustak 096 Ank 09 10 Author(s): Pramodkant K Shah Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar View full book textPage 6
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તપશ્ચર્યા. તપ દ્વારા કાર્યો પર વિજય મેળ- જેના મનમાં કામ છે, જેણે કે પર વવાનો છે. જેમ શરીરની સફાઈ માટે સ્નાન વિજય મેળવ્યું નથી, જે લાભ, મોહ અને કરીએ, મેલ કાઢીએ તેમ મન ની સફાઈ માટે માયામાં ફસાયેલ છે તે બંધનમાં છે. કે આંતરધ્યાન કરવાનું છે. આ આંતરધ્યાન એટલે વંટોળિયા જેવો છે. એનાથી વિનય અને વિવેકતપશ્ચર્યા. ઉપવાસ એટલે માત્ર અનશન કે રૂપી વૃક્ષોનો વિનાશ થાય છે. કોધ એ ક્ષણિક અન્નનો ત્યાગ નથી. આ અંતરમાં ઉતરવાની ગાંડપણ છે. એમાં વાણીનો સંયમ તૂટી જાય અને અંતરને તપાસવાની સાધના છે. તપમાં મન છે અને માણસ ન કરવાનું કરી બેસે છે. જે સ્થિર અને શાંત થવું જોઈએ. મન, વચન અને અહંકાર અને અભિમાન ન હોય, રાગ અને કાયાને અંકુશમાં રાખવાનો આ આયામ છે. ષ ન હોય તે કેધ પ્રગટે નહીં. પ્રેમ અને ! મન જ્યાં સુધી સ્થિર ન હોય ત્યાં સુધી પ્રભુ ક્ષમા એ કેધને શમાવવા માટેની અમલ ભક્તિ અને સાધના શક્ય નથી. તપથી વાણી ઔષધી છે. કે એ હિંસાનું સૂક્ષ્મ સ્વરૂપ છે. અને વતત પર અંકુશ આવે છે. વાણી અને તપશ્ચર્યા દ્વારા અહંકારને અને મનની અંદરના વર્તન એ વિચારોનું પ્રતિબિંબ છે, કાય એ ઉપદ્રવને દૂર કરી શકાય છે. તપ દ્વારા જે મન વિચારનું બીજ છે અને સ્વરૂપ એ વિચારેનું શાંત ન થાય અને મન ભટકતું રહે તે એ દપણ છે. આંખ એ વિચારોને પ્રકાશ છે સાચી તપશ્ચર્યા અને સાધના નથી. અને નમ્રતા એ વિચારોની સરળતા છે. આ જીવનની સાધના છે. અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ વિચાર અને વાણીમાં શુદ્ધતા, ખોટું વિચારવું જવાને માગ છે. નહીં, ખોટું બોલવું નહીં, ઉત્તેજક પદાર્થો ધમ પાસેથી સંસારના સુખ મેળવવાની ત્યજવા, કોઈને નુકશાન-હાનિ પહોંચાડવી નહીં. ઈચ્છા રખાય નહીં. ધમ કરવાથી શું મળશે છે. આપણું ધાયુ ન થાય તે પણ ગુસ્સો કરે : તેને વિચાર કરવાનો નથી. શું છૂટશે તેને ર નહીં એ બધી બાબતે જીવનને ઉચ્ચ ગતિએ જ માત્ર વિચાર કરવાનું છે. મેળવવા કરતાં લઈ જાય છે. જીવન એ પરમાત્માની અણમોલ છેડવાની વાત વધુ મહત્વની છે. જીવનમાં ભેટ છે. સૈાથી વિશેષ એક યાત્રા છે. આ યાત્રાને પ્રાપ્તિ કરતા ત્યાગનું વધુ મહત્વ છે. સત્ય સુખરૂપ બનાવવા માટે ધમનું ભાથું બાંધવાની ધમ અને નીતિના માર્ગે જે ચાલે છે તેનું જરૂર છે. પરમાત્મા ઘણે દયાળુ છે. જે અંતરજીવન સુખમય બને છે. સત્ય પર અસત્ય કરણથી તેની મદદ માગે છે તેને આપે છે. વિજયી નીવડે અને અનીતિ સાફલ્યને વરે તે ઈશ્વરને હાથ તો સવત્ર ફેલાયેલું છે. આપણે પણ એ વિજય અને સફળતા ક્ષણજીવી નીવ તેને પાત્ર બનીએ એટલે તે આપણે દ્વારે ડશે, લાંબુ ટકશે નહીં અને તેને અંત ઊભેલે જ છે. પ્રભુ જેના પર ફૂલે વરસાવે છે તેની કસોટી પણ કરે છે. ઈશ્વર પર ભરોસો દુખમાં પરિણમશે. રાખીને કર્તવ્યના માર્ગે જે આગળ વધે છે પર્યુષણ પર્વ એ જીવનનું સરવૈયું કાઢવાને તેને પ્રભુનું સાનિધ્ય ક્ષણે ક્ષણે પ્રાપ્ત થાય છે. સમય છે માણસ જેમ હિસાબમાં નફા-તેટાને માણસે પ્રેમ, દયા અને કરૂણા રાખીને સર્વ ખ્યાલ કરે તેમ માણસે વિચારવાનું છે કે મેં પ્રત્યે ક્ષમાભાવ કેળવા જોઈએ. દયા ધર્મનું જીવનને સુધારવા માટે શું કર્યું? આંતરમનને મૂળ છે અને અભિમાન પાપનું મૂળ છે. વિકસિત કરવાને આ સુંદર અવસર છે. કેઈએ કહ્યું છે તેમ For Private And Personal Use OnlyPage Navigation
1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20