________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મે-જુન: ૯૯]
જીવનમાં જેટલી વાણીની સચ્ચાઈ જરૂરી શેઠે તે પ્રમાણે કર્યું. તે કઈ માણસ છે તેટલી જ ન્યાય અને નીતિની પણ જરૂર દોડતે દોડતે આવીને કહે શેઠ આ તમારી છે. નીતિથી કરેલી કમાણી માણસને સત્કાય પાંચશેરી બજારમાં રખડતી હતી, ઉપર તમારૂં કરવા પ્રેરે છે. એક શેઠ હતા. શેઠને ત્યાં મોટો નામ છે. પછી બીજી વખત આ શેઠ તે પાંચકરિયાણાને વેપાર ચાલે. આ શેઠે કયું શું? શેરીને તળાવમાં ફેકી દે છે. તળાવમાં માછલું લેવાનાં અને દેવાનાં બને કાટલાં જુદા રાખે. ગળી જાય છે. એ માછલું માછીમારને ત્યાં શેઠને બે પુત્ર હતા તેમાં એકનું નામ વધિ જાય છે, માછીમારના હાથમાં પાંચશેરી આવે રાખેલું અને બીજાનું નામ ઘટિયે રાખેલું. આ છે. નામ વાંચે છે. દોડતે શેઠને આવીને કહે શેઠને જ્યારે માલ લેવાનો હોય ત્યારે વધિયાને છે- શેઠ! આ તમારી પાંચશેરી છે, લઈ લે કહે મણીકું લાવ. એટલે તે મેટું મણિક જૂઓ નીતિનું ધન જ્યાં હશે ત્યાંથી પાછું જ લાવે અને જ્યારે દેવાનું હોય ત્યારે ઘટિયાને આવવાનું છે. શેઠને નીતિના વેપારની પ્રતિતી બૂમ પાડે તેથી નાનું મણિકું લાવે. આ થઈ પછી શેઠને ખૂબ જ સુખ-સુખ થઈ ગયું. અનાતિના વેપાસ્થી શેઠ ખુશ થાય. હવે મોટા આજે માણસે ડેકોરેશન પાછળ લાખો છોકરાને પરણા, વહુ ઘરમાં આવી. એક
એક રૂપિયા ખચે છે પણ એક સળગતા દિલને દિવસ વહુએ સસરાને કહ્યું કે બાપુજી આપ :
સાંત્વન આપવા એક આનો ખચવા તૈયાર નથી. વધિયા અને ઘટિયા એમ કહીને કેને બેલા
પણ આ બહારના વૈભવને માણસ જેમ-જેમ છે? એવું તે કોઈનું નામ આપણા ઘરમાં છે.
વધારતો જાય છે તેમ-તેમ તેની ભૂખ વધતી નહીં એટલે સસરાએ બધી વાત વહુને કરી.
• જાય છે. તેને જીવનમાં અપૂર્ણતા જ લાગે છે. વહુ ધમરને પામેલી હતી. તેને થયું કે આ
જ્યારે માણસ જે પોતાની અંદરનો વૈભવ વધારે અનીતિના પૈસાથી જ ઘરમાંથી માંદગી જતી નથી
તે જીવન એટલું બધુ સુખમય બની જશે કે અને પુરૂં ખાવા મળતું નથી માટે તેણે પોતાના ર
તેની કલ્પના પણ નહીં આવે. આંતરવૈભવનું સસરાને કહ્યું કે તમે ન્યાયથી વેપાર કરો. આ
સુખ એવું છે કે તમે જેમ-જેમ કેઈને સુખ અનીતિના પૈસા આવે છે માટે જ આવા કંકાસ
આપો તેમ તમારું સુખ વધતું જશે જ્યારે ઘરમાં ચાલી રહ્યા છે સસરાને ગળે વાત ઉતરી
બહારના વૈભવનું સુખ એવું છે કે તમે જેમ તેણે નીતિથી વેપાર શરૂ કર્યો. ચારે બાજુ જેમ આપશો તેમ ખૂટી જશે. કદાચ વૃદ્ધિ શેઠની પ્રમાણિકતાના વખાણ થવા લાગ્યા ઘરાકી
પામશે તે પણ આંતર વૈભવ જેટલું તે નહીં. સારા પ્રમાણમાં રહેવા લાગી. અને થોડા જ
તમે સામાને જેટલો પ્રેમ આપશે તેમ તમારે વખતની અંદર સાચા શેઠ તરીકે પ્રસિદ્ધિ થઈ પ્રેમ વૃદ્ધિ પામતે જશે. બહારની ચીજોને તમે અને ખૂબ આબાદી વધવા લાગી. શેઠ સુખી થઈ જેમ જેમ વધારે કરતા રહેશે તેમ તેમ તમે ગયા. શેઠને પછી પ્રતિતી થઈ કે આ વહુ અપણ બનતા જશે. જ્યારે આંતર વૈભવ જેમ લક્ષણવંતી છે અને તેનાથી જ આ ઘરની
જેમ આપતા જશે તેમ-તેમ પૂર્ણ બનતા જશે. આબાદી વધી છે, ઘરમાં ખૂબ જ તેનું માન વધ્યું. એક વખત વહુએ કહ્યું કે તમે એક સમકિતની મુખ્ય નિશાની અનુકંપા છે. સોનાની પાંચશેરી બનાવે. તેની પર “સાચા અનુકંપા એટલે દયા નહીં. પરંતુ બીજાનું દુઃખ શેઠ” એવું નામ લખો તેને બજારની વચ્ચે જોઈને એ આકુળ-વ્યાકુળ બની જાય. તેનું મૂકી દો. પછી જુઓ આ નીતિનું ધન, હૃદય કંપવા લાગે તે અનુકંપા. દયાને તેનાથી
For Private And Personal Use Only
