Book Title: Atmanand Prakash Pustak 088 Ank 01
Author(s): Pramodkant K Shah, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
18 Balagasata Rai
Sasala. It #
BE
ge 5 MEHTA રતિલાલ માણેકચંદ શાહ
આપણું મનની અંદર જે અલગ અલગ રૌદ્ર પ્રવૃત્તિવાળું હોય, અનેક જીવને ખાત્મ પ્રકારના વિચારો આવિષ્કાર પામે છે. તેનું સહેજ બલવનારૂં હોય તે સમજી લેવું કે, આપણી વિશેષ ગાઢ સ્વરૂપ જામે છે, ત્યારે તેને વૃત્તિ મનોવૃત્તિઓ તામસ ભાવનું પિષણ પામી આવતા કહેવામાં આવે છે, વૃત્તિઓનું ઉગમસ્થાન મન છે. જન્મને દુ:ખરૂપ પેદા કરે છે. ટૂંકાણમાં કહેવામાં આ વૃત્તિઓ બીજ જેવી છે. જેમકે એક બીજ. આવે તે આપણી મને વૃત્તિઓને સાત્વિક. રાજ. માંથી અનેક બીજો પેદા કરી શકાય છે. તે વૃત્તિઓ સિક અને તામસિક એમ ત્રણ પ્રકારમાં સમાવેશ સાથે રાગ કે દ્રષવાળી લાગણીઓ ભળે છે. એટલે થાય છે. આ ત્રણ પ્રકારની વૃત્તિને વિવેક અને તેમાંથી વિવિધ વૃત્તિઓ આવિર્ભાવ પામે છે. વિચારથી ફેરવી શકાય છે. ગમે તેવા વિકટ પ્રસં. આપણો ચોવીસે કલાકનો વ્યવહાર આ વૃત્તિઓને ગોને પણ વિચારશક્તિ વડે અને વિવેકની મદદથી આગળ વધવામાં મદદ કરે છે.
અલગ રૂપમાં આપણે આપણું અંતરમાં બદલાવી નવીન કમના બંધનો અને તેને કારણે અના શકીએ છીએ. તામસી અને રાજસી પ્રકૃતિને ગતમાં કે જન્મ ધારણ કરવો તે પ્રત્યેક આ સાત્વિકના રૂપમાં પરિવૃત્તિત કરીને, આત્માની મનમાં પ્રાદભૂત થતી વૃત્તિઓ પર આધારીત છે. અધોગતિને બદલે ઉત્તમ ગતિમાં લઈ જવાનું જે મનની અંદર સાત્વિક ભાવવાળી વૃત્તિઓનો સામર્થ્ય આપણું બાવડામાં છે. તેવા શ્રેષ્ઠ પ્રસંગને. પ્રાદુર્ભાવ કરીએ અથવા તો આપણે અયd સમય આવતા આપણે ગુમાવીએ નહિ જે આત્મજાગૃતિ રાખી પ્રખર પુરુષાર્થથી પરમાથવાળ' તેમ ન કરીએ તે લાંબા સમયથી પિવાયેલી વર્તન રાખીને સાત્વિક ભાવવાની વૃત્તિઓને જ ઉલ
છે હલકી વૃત્તિઓ પિતાને દુખપ્રદ પ્રભાવ બતાવ્યા વ્યવહારના પ્રત્યેક પ્રસંગોમાં ટકાવી રાખીએ તે વગર રહેશે નહિ. આપણું સાંપ્રત જીવન અને અનાગતને જન્મ વિશ્વમાં મહાન ગણાતા માનવીઓનુ વૃત્તિઓનું ઉત્કૃષ્ટ બનાવી શકીએ તે નિ:શંક છે.
પિષણ પણ મહાન હોય છે, પણ તેને આત્માનું જે આપાનું વર્તન ફક્ત વ્યવહારને અનહી. ભાન હશે અને વૃત્તિઓથી આવિષ્કાર પામતા નજ અને પરમાર્થ પણ વ્યવહારને અનકળ કામ સુખ-દુઃખનું તેમને જ્ઞાન હશે, તે તે હલકી તે રાખીએ તે રાજસ પ્રવૃત્તિને પ્રોત્સાહન ?
- વૃત્તિઓને પોષણ નહીં આપે. જેમ નીચ વૃત્તિ આપણી વૃત્તિઓથી આપણું જીવન મધ્યમ, પ્રકા. 13
* વાળું જીવન તેમ નીચ વૃત્તિઓનુંજ પોષણ થવાનું રનું ઘડાય છે. અને જે આપણું વર્તન કેવળ
અને જેમ ઉત્કૃષ્ટ વૃત્તિવાળું જીવન, તેમ તેની સ્વાથી લાગણીઓવાળું, વાસનાઓને પ્રોત્સાહન વૃત્તિઓ પણ શ્રેષ્ઠ જાતનું જ પિષણ પામવાની. આપનારૂ અને તે પ્રાપ્ત કરવા માટે અનેક પ્રકારની [ અનુસંધાન પાના નંબર ૧૫ પર જેઓ ]
નવેમ્બર-૯૦)
[૧૩
For Private And Personal Use Only
