Atmanand Prakash Pustak 088 Ank 01

Author(s): Pramodkant K Shah, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 19

ઉમિયનની આવશ્યકતા
૫ પૂ. પં. ભદ્રકવિજયજી વ્યવહારનયને ન સ્વીકારવાથી તીર્થને વિચ્છેદ થાય છે. તે વ્યવહારનાથનું બીજ “પરસ્પરોપગ્રહો જીવાનામ” છે.
નિશ્ચયનયને ન સ્વીકારવાથી તવન વિલેપ થાય છે. તેનું બીજ “ સૂક્ષણ' સૂત્ર છે.
ઉપગે ધર્મના ટંકશાળી સૂત્ર અનુસાર, તે તત્વજવી છે, જેને ઉપગ આત્મતત્વમાં છે.
આ ઉપગ લક્ષણ કેઈ કાળે નાશ પામતું નથી. તે જાણવા છતાં નાશ પામનારા પદાર્થો કાજે એક્તા કરવાથી આ પગથી ભ્રષ્ટ થાય છે, એટલે માનવી લક્ષ્યષ્ટ થઈને ચારગતિમાં ભટકે છે.
જે કદી પોતાના ઉપયોગથી ભ્રષ્ટ થતું નથી, તેને(તે આત્માને) દુરૂપયોગ કદી ન કરે, તે તત્વમતિવતનું લક્ષણ છે.
અતત્ત્વને ઉપગ હોતે નથી, કારણ કે તે ચેતનારહિત છે.
વ્યવહાર નયના બીજરૂપ “પરસ્પર ઉપગ્રહકારતા અને નિશ્ચયનયના બીજરૂપ “ઉપર”, આ ઉભયને વિવેકપૂર્ણ સમાવતાર કરનારો સાધક મોક્ષમાર્ગમાં સરળતાથી આગળ વધી શકે છે.
બીજા બધા મારા ઉપકારી છે. માટે મારાથી કઈ પર અપકાર ન કરાય એ નિયમને જીવનમાં વણવાથી વ્યવહારધર્મ નિશ્ચયધર્મને પાયે બને છે. પછી આત્મજીવીપણું સુલભ બને છે.
સ્વને અહંકાર રહિત બનાવવામાં “પરની અમાપ ઉમિતા છે.
જ્યાં અહંકાર રહિતતા છે, ત્યાં હૃદયની વ્યાપકતા છે, વિશુદ્ધિ છે, એથી વ્યવહારનય અંત:કરણની વિશુદ્ધિ કરે છે. માટે ઉપાદેય છે. અંતકરણની વિશુદ્ધિ રત્નત્રયીની પુષ્ટિ કરે છે. અને તેના ફળ સ્વરૂપે “આભા' હાથ લાગે છે,
જે કદી પિતાના ઉપયોગને છોડતું નથી, તેના ઉપયોગમાં રહેવામાં જીવનની સાર્થકતા છે.
આત્માનંદ પ્રકાશ