Atmanand Prakash Pustak 082 Ank 03

Author(s): Popatlal Ravjibhai Salot
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

૧
મે ઘ 61. ઉ ા. જા.
લેખક : ચારિગરત્ન ગણિ.
ભરત ક્ષેત્રમાં રંગાવતી નામે નગરી. લક્ષ્મીપતિ નામે રાજા. નામ પ્રમાણે ગુણા ધરાવનાર કમળા નામે રાણી, ઉજ્જવલ શીલ તેના રૂપને શોભિત કરતુ, તેમના પુત્રનું નામ મેઘનદ.
કુમાર ચૌદ મહાવિદ્યામાં પારંગત હતા. ધનુર્વિદ્યામાં અર્જુનને પણ હંફાવે તેવા. શબ્દ વેષીએમાં અગ્રેસર હતા, શિલ્પ વિદ્યામાં વિશ્વ કર્માને પણ જીતે તેવા હતા. અષ્ટાંગ નિમિત્ત શાસ્ત્રમાં પ્રવિણ હતા.
એક દિવસ તે પોતાના મિત્રો સાથે ઉદ્યાનમાં ગયા. ત્યાં તેણે એક મુસાફરને જોઈ ને પૃથ્યું, “હું પાંથ ! તું કયાંથી આવે છે? કયાં જવાના છે? અદ્ભુત નવીનતા તારા જાણવામાં હોય તા જણાવ.”
તેણે કહ્યું, “ હે પૃથ્વીપતિ ! ચ'પા નગરીમાં ધનદત્ત નામે શેઠ છે. તેના હું સુધન છું', શત્રુજય મહાતીર્થની યાત્રા માટે નીકળ્યે છું. હાલમાં ચંપામાં મદનસુંદર નામે રાજા છે. તે રાજાને શીલથી શે।ભતી પ્રિય'ગુમ'જરી નામે રાણી છે. તેને સંપૂર્ણ લાવણ્યવાળી મદનમાંજરી નામે પુત્રી છે. તે જાણે શાક્ષાત્ લક્ષ્મી હોય તેમ શોભે છે. તે કન્યાએ પ્રતિજ્ઞા કરી છે કે જે પુરૂષ વ્યાકરણ,જ્યાતિષ, શિલ્પશાસ્ત્ર તથા સર્વે ભાષાઓ અને ધનુર્વિદ્યા વગેરે જાણતા હોય તેને ' વરીશ. તે માટે રાજાએ સ્વયંવર રચ્યા છે. તેનુ મુહુર્ત આજથી એક માસે આવે છે,”
કુમારે કહ્યુ, “હે શ્રેષ્ઠ રાક્ષસ! તારા કુળને ઉચિત વાત કરી. તાર ક્ષુધા મારા દેહથી થતી હાય તે તેથી રૂડું શું? પણ અત્યારે તે હું ચંપાની રાજકુમારીની પ્રતિજ્ઞા પૂર્ણ કરી તેને વરવાની ઉત્કંઠામાં છું. ત્યાંથી પાછા ફરતાં હું તારી પાસે આવીશ આ મારી પ્રતિજ્ઞા પ્રાણને 'તે નામે લેપીશ નહિ. પુત્ર
પણ
તે સાંભળી કુમાર આશ્ર્ચર્ય પામ્યા. તેણીએ વરની પરીક્ષા માટે અતિ વિષમ પ્રતિજ્ઞા કરી છે. પણ તેણીનુ પણ પેાતાનીજ કળાઓને તુલ્ય એવું જાણીને તેના પર આસકત થયા. ત્યાર
જાન્યુઆરી-૮૬૬
પછી મહેલમાં આવ્યા. પણ રાત્રે કુમારને નિદ્રા આવી નહિ. પેાતાના ભાગ્યની સીટી કરવા, કોઈ ને કહ્યા વગર એકલે જ ચાલી નીકળ્યા.
ચાલતાં ચાતલાં એક ભય કર અટવીમાં આવી ચડયા. રાત્રિના સુંદર સ્થળ શેાધી આરાથી સૂતા. ત્યારે યમરાજ સમાન એક રાક્ષસ તેની સામે પ્રગટ થયા. · અરે માનવી ! તારા ષ્ટિદેવનું સ્મરણ કરી લે. મને ખૂબ ક્ષુધા લાગી છે. તેથી હમણાજ તારૂં ભક્ષણ કરી.”
કુમારના આવા વચનથી રાક્ષસ આશ્ચય પામ્યા. તેણે કહ્યુ, “હે કુમાર ! તૂ' ખુશીથી જા. તારી મા નિર્બિન હા. મારૂ સ્થાન અહી નજીકમાં છે. ત્યાં આગળ તારે આવવું.”
કુમારે પ્રયાણ કર્યું' અને ચા નગરીમાં પહોંચ્યા, ત્યાં હજારા રાજા જોયા. પૃથ્વી પર જાણે સ્વ
ના કટકા ડાય તેવા સ્વયંવર મ`ડપ જોચા. સ્વર્ગ પુરીની સ્પર્ધાકરનાર નગરી જોઈને મેઘનાદ વિસ્મય પામ્યા.
આ અવસરે, ગવાક્ષમાં બેઠેલી તે કન્યાને ચેન પક્ષીની જેમ પડીને કાઈ એ તેનું હરણ કર્યું; તે જોતાંજ દાસીએ ગાભરી બનીને માથુ કુટતી રાજા પાસે આવી નિવેદન કર્યું. તે સાંભળી રાજા વજ્રથી હણાયા હોય તેમ
[૩૧