________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઉદ્દેશ અનુસાર આ પ્રવૃત્તિ ઉપાધી લીધી છે. અને મને કહેતા આનંદ થાય છે કે જગતની કેઈપણ આવી સંસ્થા ગૌરવ લઈ શકે એ રીતે આ કાર્ય અત્યાર સુધી આ સભાએ કર્યું છે. તેણે સંસકૃત, પ્રાકૃત, ગુજરાતી, અંગ્રેજી ભાષાઓમાં મળીને કુલ ૨૧૨ ઉપરાંત ગ્રંથ પ્રસિદ્ધ કર્યા છે, જેમાંના કેટલાક તે આંતરરાષ્ટ્રીય ખ્યાતિ પામ્યા છે, અને તેમનાથી આ સભાને જગતની આવી જાતની મહાન સંસ્થાઓની હરોળમાં ઊભવાનું સ્થાન મળ્યું છે. આ ગ્રંથ વિધ વિધ વિષયને સ્પો છે. તેમાંથી એક તરફ મારું ધ્યાન રમુજી રીતે ગુજરાતના નાટ્યશાસ્ત્રના ગ્રુપ્રસિદ્ધ પુરસ્કત શ્રી ચંદ્રવદન ચીમનલાલ મહેતાએ ખેંચ્યું હતું. સામાન્ય રીતે નાટકમાં નાયક ધીર ઉદાત્ત પુરુષ હોય છે. પણ આ નાટક પ્રવુકિને નાયક, ચોર, લુંટારુ છે. સભાની પ્રકાશન પ્રવૃત્તિઓથી તે પ્રભાવિત બન્યા હતા.
આવાં પ્રકાશને પાછળ કેટલીકવાર ટીકાઓ થતી સાંભળવામાં આવે છે કે હજાર રૂપિયાને ખર્ચ કરી, પુષ્કળ શ્રમ કરી આવાં પુસ્તક પ્રગટ તે કરાય છે પણ તેના વાચકો કેટલા ? બહુ જ અલ્પ સંખ્યાના વાચકો માટે આટલે મોટો ખર્ચ અને આટલી બધી જહેમત ઉઠાવવાની શી જરૂર છે? પણ તે ટીકાકારે ભૂલી જાય છે કે આ મૂઠ્ઠીભર વાચકે જ પરિવર્તનશીલ જગતના ઘડવૈયા છે અને તેઓ આવા ગ્રંથ વાંચી તેમાંથી પ્રેરણા મેળવે છે. આ સત્ય સમજીને જ ખ્રિસ્તીઓ અને બૌદ્ધો આજે કરોડો રૂપિયા ખર્ચી પિતાના ધર્મના પાયાનાં પુસ્તકો પ્રકાશિત કરે છે. એટલું જ નહીં, પણ ચગ્ય વિદ્વાનેને ભેટ પણ મોકલે છે. આજે વિશ્વધર્મ બનવા માટે આ બેમાં હરીફાઈ ચાલે છે. આપણે ભલે એટલી મેટી મહત્વાકાંક્ષા ન રાખીએ, તે પણ જે અમૂલ્ય વારસે આપણા પૂર્વજોએ અથાક શ્રમ કરીને રાત્રિ દિવસના ઉજાગરા વેઠીને સ્વહસ્તે લખીને સંભાળપૂર્વક ભંડારમાં સાચવી રાખીને આપણને આપે છે તે નષ્ટ ન થાય પણ સારી રિથતિમાં આપણે આપણુ વારસાને આપતા જઈએ એ આપણું કર્તવ્ય થઈ રહે છે. આજે આ કામ આવી સંસ્થાઓ કરે છે તે તેમને દરેક રીતે સહાય કરવી એ દરેક જૈનની ધાર્મિક ફરજ છે તેમ હું માનું છું.
અહીં એક હકીક્ત આપની પાસે ગૌરવપૂર્વક હું રજૂ કરૂં છું પણ તે પહેલાં એક ચેખવટ કરી લઉં કે હું હવે જે કહું છું તે કઈ સંસ્થા કે સભાની ટીકા કરવાના હેતુથી નહીં પણ આ સભાનાં પ્રકાશનેની વિશિષ્ટતા દર્શાવવા ખાતર કહું છું. બીજું તે તે સંસ્થાઓએ જે પ્રકાશન કાર્ય કર્યું છે તે માટે તે તેમને મારા ધન્યવાદ આપું છું. - આ સભાનાં પ્રકાશને આજના વિદ્વાનોએ સ્વીકારેલી પદ્ધતિ પ્રમાણે સંશોધિત અને સંપાદિત થાય છે. પાઠોની પસંદગી શકય હોય તેટલી હસ્તપ્રત તપાસીને થાય છે અને ન સ્વીકારેલા પાઠો ટિપ્પણમાં આપવામાં આવે છે. ગ્રંથની પ્રસ્તાવનામાં વિષયની તલસ્પર્શી તુલનાત્મક છણાવટ થાય છે. ઉપરાંત, ગ્રંથમાંથી સાંપડતી ઉપયોગી માહિતીઓ વિષયવાર ગોઠવીને રેગ્ય પરિશિષ્ટોમાં અપાય છે. આથી જ આ ગ્રંથ જૈન-જૈનેતર દેશી-વિદેશી વિદ્વાનોમાં ખૂબ પ્રશંસા પામ્યા છે. બૃહકલ્પસૂત્રનાં પરિશિષ્ટો, અને ખાસ કરીને તેરમું પરિશિષ્ટ પુરાતત્વવિદો, ઇતિહાસકાર અને સંસ્કૃતિના લેખકોને કેટલી બધી ઉપયોગી માહિતી પૂરી પાડે છે, તે તે તેના વાચકો જ જાણી શકે. આથી જ આવા વિદ્વાનનું ધ્યાન હવે આપણુ થેની વૃત્તિઓ, નિર્યુક્તિઓ અને ટીકાઓ તરફ આકર્ષાયું છે તે આપણા માટે ગૌરવની હકીક્ત છે. આ ઉપરાંત આ સભાના પ્રકાશન વિરાં નયણની એક વિશેષ ખાસ વિશિષ્ટતા પ્રત્યે આપનું ધ્યાન ખેંચે છે.
૨૦]
[આત્માન પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
