Atmanand Prakash Pustak 066 Ank 07

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

પણ તમારા વચનને મિયા નહિ થવા દે એવી ક્રોધના આવેશમાં આવી જઈ ચંદ્રયશા બોલી ઊઠ્યાઃ ખાતરી થયા પછી જ તમારી સાથે અમે લગ્ન માં સારાં માયા મૂર્ણ સ્વસતિરોમાં કર્યા છે. હવે તમારા વચનની તમને કિંમત જ જવંનિધત્વ નાં રોજ સવમવજ્ઞાા ન હોય તો અમારી ઈચ્છા વિરૂદ્ધ તમે પૌષધ સમગ્ર સ્ત્રી જાતિની અવહેલના કરતી રાજાની કરવા જઈ શકે છે, પણ તેમ કરવા જતા અમે કુપિત વાણી સાંભળી, ઉર્વશીનું મુખ તામ્રરંગી બંને બહેની હત્યાનું પાપ તમારે ભોગવવું પડશે.” બની ગયું, પણ રંભા તો આવેશપૂર્વક બોલી :
માણસ પાસે જ્યારે દલીલ ખૂટી જાય ત્યારે તે ક્રોધ રાજાએ કહ્યું: ‘વિવાધરીએ ! આવો હઠાગ્રહ
અને ગુસ્સાને આશ્રય ન લે તો બીજું શું કરે ? તમને શોભતો નથી. પત્નીની ફરજ પોતાના પતિને
નબળો માટી બરી પર શૂરો એ તમારા લોકોની ધર્મમાર્ગે દોરવાની છે, ત્યારે અહિં તો તમે મને
વાત તમે સાચી પૂરવાર કરી આપી છે. રાજન ! ધર્મના માર્ગેથી યુત કરવા પ્રયત્ન કરી છે.
હવે પ્રભાત સુધી અમે રાહ જોવાનું નથી, અમે આવતી કાલે સવારે મને પૌષધ લેતાં અટકાવે એવી
હમણાં જ અગ્નિ પ્રગટાવી તેમાં પ્રવેશ કરી અમારા કઇ શકિત આ જગતમાં નથી, સિવાય કે મારું
ક જીવનનો અંત લાવશું.” મૃત્યું. જીવનના ભોગે પણ મારા વ્રતનું ખંડન થવા દઈશ નહિં.'
માણસનું અંતર એક ઊંડી ખાણ જેવું છે, રાજાની વાત સાંભળી રંભા ઉશ્કેરાણી અને તેમાં ક્યારેક કેલસા જેવી મલીનતા તો ક્યારેક કહ્યું “ધિફધિ છે રાજન ! પૌષધવ્રત પ્રિય હતું સુવર્ણ જેવું તેજ જોવામાં આવે છે. ચંદ્રયશાની. તો અમારી સાથે લગ્ન શા માટે કર્યા? પતિ ગમે બાબતમાં પણ તેમજ બન્યું. વિદ્યાધરીઓની તેમ વર્ત અને પત્ની ચુપ બેસી જોયા કરે એવી દલીલથી તેની ચક્ષુ સમક્ષના પડદા દૂર થઈ ગયાં. માનવકની વેવલી સ્ત્રીઓ અમ નથી. અમારા તે વિચારવા લાગ્યા કે ભગવાન આદિનાથ મારા પતિ જે વખતે વચનભંગ કરે તે જ પળે અમે દાદા અને ભરત ચક્રવતીને પુત્ર, ધર્મપથ જીવનને અંત લાવી દઇએ. તમારા મિત્રો આપણું પરથી ચુત થયા પહેલાં તો મારે મરણને શરણ લગ્નની શરતના જામીન છે.”
શોધવું જોઈએ. જેમ પૌષધ ન કરું તે વ્રતસંગ
થાઉં, તેમ લગ્નની શરત મુજબ ન વ તો વચનચંદ્રયાશાની વ્યથાનો પાર ન રહ્યો આ વિદ્યા
ભંગ થાઉં. વ્રતભંગ અને વચનભંગ બંનેમાં ધરીને સમજાવવાનું કાર્ય તેને અશક્ય લાગ્યું.
ધર્મ થી મૃત થવાની વાત છે. પત્નીઓ પ્રત્યે લગ્ન વખતે વિદ્યાધરીઓને આપેલા વચનની યાદ
તિરસ્કાર એ તો મારી નરી નબળાઈ છે. માણસે આવતા તે દ્વિધામાં પડ્યો પૌષધ ન લેવાથી તે
કેમ જીવવું એ પૂરતું નથી, કઈ રીતે અને ક્યારે વ્રતભંગ થતો હતો અને વ્રતભંગ એટલે ધમભેગ. મરવું તે પણ તેણે જાણી લેવું જોઈએ. આવતીવચનભંગ કરવાથી પણ ધર્મને લેપ થતો હતો, કાલના સૂર્યોદય પહેલાં મરી જઈને હું વ્રતભંગ એટલે હવે શું કરવું તેની ભારે વિમાસણમાં તે
અને વયનસંગના પાપમાંથી બચી જઈ શકું છું. પડ્યો. માણસના હૈયામાં કોઈવાર જ્યારે તોફાન જાગે છે ત્યારે વિવેકદષ્ટિ આપોઆપ પાંગળી મહાપુરુષોને નિર્ણય લેતાં વાર લાગતી નથી. અથવા વિકૃત બની જાય છે. શામ, દામ, દડ નજીકમાં પડેલા ખડ્રગ લઈને તેણે પિતાના ગળા અને ભેદના ઉપાયોથી પણ જ્યારે આ મુશ્કેલીમાંથી પર ઘા કર્યો, પણ આશ્ચર્ય વચ્ચે તેણે જોયું કે બહાર નીકળવાનો કે માર્ગ ન જોયો ત્યારે ખડગની ધારા અંબિત થઈ ગઈ છે. ઉર્વશી અને
૧૨૨
આત્માનંદ પ્રકાશ