________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હું” ની વ્યાપ્તિ
પિતાને એકાંતવાદ જ લે કે આગળ ધરે એ અપૂર્વ જ પ્રદર્શન હેય છે. એમાં આત્મિક નિસ્વાર્થ ઊંચી ધૃષ્ટતા નહીં તે બીજું શું ?
કેટીની ભાવનાને અંજ ભાગ્યે જ જોવા મળે છે. મા પિતાના દિકરા દિકરી ઉપર પ્રેમ કરે છે,
એટલા માટે જ “હું'ની માત્રાની વ્યાપ્તિ ઘણુ મોટા સગાએ પોતાના હિતસ્વી તરીકે ઓળખાવવા પ્રયત્ન
પ્રમાણમાં જ જગતમાં છે, અને એથી મુક્ત રહેવું કરે છે, સ્ત્રી પોતાના પતિને પ્રાણવલ્લભ માને છે,
આWકાય છે એમ અમે કહીએ છીએ, પણ એ બધા સંબંધે સ્વાર્થ પ્રેરિત “હુંપણાના જ હોય છે. સ્વાર્થ સિવાય બીજી કઈ પણ ભાવના
જે “હુપણુમાંથી મુક્ત રહેવું છે અને દરેક એમાં હોતી નથી. જગતમાં પોતાની તરીકે જે માલ
ક્રિયા આત્મલક્ષી અને સાચારૂપે કરી તેનું પૂર્ણ ફળ મિલકત ઓળખાવે છે તેમાં પોતાની સુખસગવ મેળવવું હોય તે આપણે કઠોર અને દીર્ધકાલીન માનીને જ એ મોહ વિલસિત પેશ થએલું હોય છે. ભગીરથ પ્રયત્ન કરવા પડશે એ ભૂલી શકીએ નહિ. અર્થાત “હુંપણને સ્વાર્થ એમાં કાર્ય કરે છે. એ
આપણી દરેક નાની કે મેટી ક્યિા કે હિલચાલ બધું જોતાં જગતમાં અંગત સ્વાર્થ અને ઍહક
ભલે તે ધર્મ જાણીને કરેલી હોય કે, વેપાર રોજગાર સુખસગવડે, મેટાઈની પ્રેરણું એ જ મુખ્ય ભાગ કરી
ની હોય; ભણવા ભણાવવાની કે ઉપદેશ આપવાની ભજવે છે, એ સિદ્ધ થાય છે.
હેય, દેશકાર્યની હેય કે સંશોધન કરવાની હોય તેમાંથી આવી પરિસ્થિતિમાં પશુ કોઈ કોઈ વખત નિસ્વાર્થ જેટલી બને તેટલી “હું'ની માત્રા ઓછી કરવા પ્રયત્ન એવી ઊંચી ભાવના કાર્ય કરી જાય છે. અને એટલા કરવો જોઈએ. અને જેટલા પ્રમાણમાં તેમાંથી “હુંનું અંશમાં જ પોતાનું સ્થાન ઊંચે ચઢાવી શકે છે. બાકી ઝેર ઓછું થશે તેટલા પ્રમાણમાં આપણી ક્રિયા શુદ્ધ ઘણોખરે ભાગ અર્થમિશ્રિત હુંથી જ વાત ફલ આપનારી નિવડશે. અત્યંત શુ ક્રિયામાં પણ થએલો હોય છે. જગતમાં ધર્મને નામે જે ધામધુમ, અહંભાવ ઝેર નાખનારા તરીકે પરિણમે છે, માટે જ દોડાદોડ અને મેટાઈનું પ્રદર્શન કે વિદ્વત્તાને દેખાવ “હું” પણું આપણામાંથી નષ્ટ થઈ આ પણ હાથે કરવામાં આવે છે તેમાં મેટે ભાગે સાચે જ હું'નું અમૃત કિયા જ થતી રહે એમ ઈચ્છીવિરમીએ છીએ.
भिक्षुका नैव भिक्षन्ति बोधयन्ति गृहे गृहे । થતાં જતાં રોક્યાં ગવાતુ દશમ |
ભીખ માગે ન ભીખારી શીખ આપે ઘરે ઘરે ન આપ્યાનાં ફળે - પાવે, આપ આપે અને ખરે.
For Private And Personal Use Only
