________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
દેવવંદન-મૌન એકાદશીને અંગે ત્રણ દેવવંદન સંસ્કૃત સાહિત્ય તરીકે બે અજ્ઞાતકક સ્વતિઓ, પ્રકાશિત થયેલાં છે. તેમાં રૂપવિજયકૃત દેવવંદનમાં ક્ષમાકાણકૃત એક સ્તવન, પર્વને મહિમા દર્શાવનારી અરનાથને આગે ચૈત્યવંદન, થેઈ અને રતવનથી શર વીરવિજયગણિત કૃતિ અને મૌકાદશીયા નામની આત કરી, મલ્લિનાથ અને નમિનાથને ઉદ્દેશીને ચૈત્ય છે કૃતિઓ છે. આ કથાઓ પૈકી એક અજ્ઞાતHક છે, વંદનાદિ અપાયાં છે. આ પ્રમાણે જ્ઞાનવિમલે અને જ્યારે બાકીની પાંચનાં કર્તાનાં નામ નીચે મુજબ છે દાનવિજયે પણ એકેક દેવવંદન રચ્યું છે. ક્ષમા કલ્યાણ, ધનય (દાનચક), ધીરવિજયગણિ,
ગણણું, ઉજમણું અને વિધિ-મૌન એકાદ- રવિસાગર અને સૌભાગ્યનંદિ. શીને અગેની આ ત્રણ બાબતોથી જૈન સમાજ પરિ. ચિત હોવાથી અને ધારવા કરતાં આ લેખનું કલેવર
પાઈય સાહિત્ય તરીકે સુવ્રત ઋષિને અંગે એક વધી જવાથી એ વિષે હું અહીં કંઈ કહેતા નથી. આ
અજ્ઞાતકર્તક કથાનક અને એક અજ્ઞાનાતક રત્ર છે,
આ બંને પદ્યાત્મક છે. ચરિત્ર નાનકડું છે તે જલદી ઉપસંહાર-આ ઉપરથી જોઈ શકાશે કે મૌન છપાવવું ધરે, એકાદશીને અંગે ગુજરાતીમાં તેમજ સંસ્કૃતમાં અને
અંતમાં હું બે બાબત સૂચવી આ લેખ પૂર્ણ પાઈમ કેટલુંક સાહિત્ય યાયું છે. એમાં ગુજરાતી , સાહિત્ય નીચે મુજબ છે –
(૧) પાંચ ચૈત્યવંદને ક્ષમા વિજય અને જ્ઞાન. (૧) “મૌન એકાદશી' પર્વને લગતું તમામ વિમલસરિ.
સાહિત્ય એક જ પુસ્તકરૂપે પ્રસિદ્ધ કરાય અને તેમાં
ગુજરાતી કૃતિઓ કર્તાની જ ભાષામાં અને તેમ ન જ (૨) છ રતવર કાંતિ, જિનવિજય, જ્ઞાન. બની શકે તે બને તેટલી હાથથીઓ એકત્રિત વિમલસરિ, મેરવિજય, યશવિજય ગણિ અને સમય કરી લગભગ એ ભાષામાં રજૂ થાય તેવો પ્રબંધ કરાય સુન્દરમણિ.
તે ન પ પરના સાહિત્યના એ અંશ પૂરતી (૩) ચાર સજઝાયો: ઊયરન, મનકચંદ, લબ્ધિ તે પ્રશંસનીય સેવા કરાયેલી ગણાશે અને તેમ થતાં અને વિશાળસેમસૂરિ (2)
આધુનિક યુગના માનસને સંતોષ મળી રહેશે. (૪) દસ થયો કીતિ, નમતિમલ, પ્રેમવિબુધ (૨) વિશેષ ગષણ માટે સાધનાદિના અભાવે શિષ() માનવિજય, રાજરત્ન, લબ્ધિસૂરિ, લાલ- આ લેખમાં જે કોઈ વિશિષ્ટ કૃતિની નેધ ન લેવાઈ વિજય, વિદ્યાચંદ, હસ અને હર્ષગણિશિખ(?) હેય કે કોઈ ક્ષતિ ઉદ્ભવી હોય તો તે સંબંધમાં (૫) ત્રણ દેવવંદને જ્ઞાનવિમલ, દાનવિજય
યોગ્ય કરવા મારી સહાય સાક્ષરાને સાદર
વિજ્ઞપ્તિ છે. અને રૂપવિજય.
૧. જુઓ માતર ઉમેચંદ રાયચંદે ઈ. સ. ૧૯૨૭માં પ્રકાશિત દેવવંદનમાળા (પૃ. ૩૮, પા. ૧૦૪). ' એનાં પૂ. ૧૦૫-૧૫માં મૌન એકાદશીનું “ગણવું” અપાયું છે. ૨. આ અંગેના ઉપકરણોની યાદી મેં “જ્ઞાનપંચમી પર્વ અને એને અંગેનું સાહિત્ય ” નામના
લેખમાં આપી છે.
For Private And Personal Use Only
