________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અશુભ અને શુભ ભાવેના તુમુલ
*
'
માણસનું મન એ શુભ અને અશુભ વૃત્તિઓનું નજર. એનો ઉગમ છે શુભ ભાવના સામુખ્યમાં, રણમેદાન છે. માનવ જીવન આખુંય આ સંગ્રામમાં એ અશુભ-ભાવના વિનાશનું આગમન છે શુભ જ પસાર થાય છે. ઘડીમાં શુભ વૃત્તિઓ જેરમાં આવે
ભાવે તરફ ઉત્સાહભેર–આશાભેર કદમ બઢાવવામાં. છે તો ઘડીમાં અશુભ વૃત્તિઓ એકાએક પ્રગટે છે. અને શુભ વૃત્તિના બળવાન હલાને પણ એ ઘડીમાં અશુભ ભાવનાથી મત જીવન એ સંસાર છે. ખાળી દે છે.
એટલું જ નહી પણ એ બંધન છે. આત્માના
અનિર્વચનીય આનંદની એ અર્ગલા છે. નિરપેક્ષ, આ બે વૃત્તિના ઘર્ષણ આજના કે ગઈ કાલના જીવનની એ ચીનગારી છે, સુખદ આંતરિક આનંદનથી. એ છે અનાદિ અનંતકાળના, સચરાચર સૃષ્ટિનન નું વિષ છે. માનવની વિકાસ યાત્રાની એ ભયંકર અનાદિ છે આ મુલની લીલામાં જ ખોળિયાપલટ, દોજખ છે. જીવન-પલટ અને વિચાર-પલટના પાટા ઉપર પલટાયા કરે છે.
સાંગિક સુખને આવકારી, એમાં લલચાવી,
નિર્દોષ માનવપંખીની અનુપમ નિષિતાને, એ દાનવ પણ એક વાર માનવ બને છે. અને તેમાંથી
ખપરમાં હોમી દઈને એ અશુભ ભાવો શુભ ભાવે જ જરામાં તે મહામાનવ બની જાય છે. હા, જરૂર
* ઉપર સંપૂર્ણ વિજય મેળવી લે છે, જે માનવ અવધૂત બની જાય. પણ શુભ વૃત્તિઓના અકાટયે હલાથી આનો અનભવવા યોગ્ય ક્ષેત્ર મેળવી શકે છે એ અશુભ ભાવોને ચિહ્યાણ વાળવાને હેય છે.
જ માનવ અશુભ ભાવની થપાટમાં એટલો બધે આ અશુભ ભાવોને વિનાશ છવા માત્રથી પછડાઈ જાય છે કે જેથી એ માનવનું ળિયું જ નોતરતો નથી, સ્વનિની ઈમારત ચણવાથી ઉપ- માનવ તરીકે રહે છે, એનું મન તે મહા દાનવની સ્થિત થતું નથી કે કલ્પનાના ગગનમાં વિહંગ બની તુલનામાં ઊભું રહે છે. જવાથી આવતું નથી.
માનવ જન્મે ત્યારથી જ સજજન કે દુર્જન એ અશુભ વૃત્તિના વિનાશનું પ્રભવ સ્થાન છે નથી હોત, પણ એને ય સાધતાં પ્રતિક્ષણ પલટાતાં એના તરફની લાલ આંખ, એની તરફની કરડી સંગે એને સજજન કે દુર્જન બનાવે છે. કરતાં તેને પુષ્કળ મિત્રો પ્રાપ્ત કરવાનું સદ્દભગય પ્રાપ્ત ન હતી અથવા એવું કરવું ન હતું કે જેથી તેનામાં થયું હતું તેમાં તે વિશેષ ગૌરવ અને મહત્તા સમ- સ્વાર્થવૃત્તિ કે લોભશાનું આપણને ભાન થાય. જ હતા. જે કોઈને પૈસાની જરૂર હોય તેને તે આવા ઉદાર ચરિત અને આખી વસુધાને પિતાનું પિતાનું દ્રવ્ય આપવા છતે હતો. તેણે તેનું જીવન કુટુંબ ગણનારા મનુષ્યના મૃત્યુથી પિતાને મહાન નુકહેશ પણ સંકેય વગર, ઉદાર હાથે તેના મિત્રને શાન થયું છે, એમ હજાર લોકો માને છે તેમાં અર્પણ કર્યું હતું. તે ગમે તે વખતે તેઓની સેવામાં આશ્ચર્ય પામવા જેવું નથી. હાજર રહે. આ માણસના જીવનમાં સેવાને મર્યાદા
For Private And Personal Use Only
