________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૧૮૨
www.kobatirth.org
( ૨ )
Objectivity-પાન્વયી. ક્રૂર માણસા દયાના ખૂબ પ્રેમી હેાય છે, લાભી માણસા ઉદારતા તરફ પ્રેમ અતાવે છે, અભિમાની માણસા નગ્નતાના ઉપાસક દેખાય છે પણ ખીજામાં-પેાતામાં નહિ.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનં પ્રકાશ
પેગડામાં અમારા પગ આવે ? ’-આવું આવું ખેલી પેાતાનું દાંભિક માનસ ખતાવી આપશે,
દંભના દાખલા વિચારા, બહારના દેખાવની ભીતરના ગેટાળા તપાસેા અને તમને આ દુનિયા પર ખરેખર કંટાળા આવશે. દ'ભીના ઢોંગ કઇ કઇ
તે જ પ્રમાણે નિય માજીસ બીજાની દયાના વખાણુ કરશે, અને પાકા અભિમાની માણસે અન્યની નમ્રતા વખાણુશે, પણ એને તે વખાણુ પાતાથી એક હાથ દૂર જ રાખે. એતે તા પારકાની સાથે કાંઇ લેવાદેવા હાતા નથી. એ પ્રશંસાને પ્રશંસાના આળા નીચે પાતાને ગાઢાળા ચલાવી લેવા છે, પેાતાની હૃદયહીનતા છુપાવવી છે,
જાતના થાય છે તે જરા અવલાકા. તમે એક સુજી માણસ પાસે પૈસા ભરાવવા, ક્રૂડ ફાળામાં નાણા આપવા વિનવવા જશે! તે! એ પારકાની ઉદારતાના ભારાભાર વખાણુ કરશે. ભાઇ ! એના તે શી વાત થાય ? એ તે કર્ણના અવતાર છે, દાનવીર છે વગેરે.
પેાતાની મલિનતાની આગળ આડા પડદા ધરવા છે. આવા નૈતિક નજરે દીવાળીઆ માણસો પેાતાની જાતને ઘણા અન્યાય કરે છે, ખાટા દેખાવ કે એલીના પ્રપંચની એથે રહી પેાતાને આખા વિકાસ
કાઢશે. પોતે લાખાને વેપાર કરતા હશે તે પણ ભાઇ દેશમાં ગયા છે, ખાપાને જવાબ લખવા પડશે. વગેરે અનેક બહાનાં બતાવશે,પછી એ હમણાં હુમાં ટીપ–ટપારાની સંખ્યાની વાત કરશે. પેાતે એક પાઇ આપી નહિ હ્રાય, છતાં આખા મુંબઇને બાજો પાતાના માથા પર આવી પાયે ડાય તેવી વાત કરશે અને અ ંતે અન્યની ઉદારતાની દાંભિક વાત કરનાર તમને પાણીચું નાળિયેર, અને સુક્કો ગાળ આપશે. પારકી ઉદારતાના વર્ષોંનની નીચે કેવા દંભ ભરાયલા હાય છે તેને તમને અભ્યાસ-પાઠ મળશે. આવા પારકાની વાતમાં પહેાળા થઈ જનાર પેાતાને એ ઉદારતાની પ્રશ'સા સાથે કાંઈ લેવાદેવા નથી એમ બતાવે અને ‘ ભાઇ ! આપ । મૂળ ખરચી શકેા છે, તમારી તે વાત થાય ? તમારા
પછી તેને પૈસા ભરાવવાનું કહેશે। તા અનેક બહાનાંમા ડહેાળી નાખે છે. માત્ર ખેલીમાં કાંઈ વળે નહિ. ગુણની પ્રશંસા સાચી કરવી હોય તેા ગુણને પેાતે જીવી બતાવવાના છે. બાકી વાણીવિલાસ જ હેાય તો એ તે ગુણુની મશ્કરી જ છે, પેાતાની વગેાવણી છે અને સંક્ષેપમાં એ ખરેખરા ગુણદ્રોહુ જ છે. દંભ અંતે ઉધાડા પડ્યા વગર રહેતા નથી અને તેમ થાય ત્યારે ઘણું મોટું નુકસાન થાય છૅ, મોટી વાત કરવી અને પોતે અંદરથી કારા ધાકોર હાય તે તે ખરે। ગુણુચાર ગણાય છે અને ગુણુચારને નૈતિક રાજ્યમાં સ્થાન નથી. ધામિ'ક જીવન જીવવાની ઇચ્છાવાળાએ સ્વાન્વયી બનવુ, પરની પ્રશંસાની મશ્કરી ન કરવી અને ન અંતે । મૌન રહેવુ. ખાલી ખેલીથી નિષ્વસ પરિણામ થઇ જાય છે અને અરીસા જેવી દુનિયા અ ંતે છેતરાતી નથી એ યાદ રાખવુ.
For Private And Personal Use Only
Cruel men are greatest lovers of mercy, avaricious men of generosity, and proud men of humility; that is to say in others, not in themselves.
COLTON ( 14–8–46 )
