________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
~~-~~-~-
~
--*--*
જિનેશ્વર ભગવાને કહેલા શાસ્ત્રોને જાણ- દર્શિતા મેળવવામાં આવે, પણ જે પિતાના નાર, શુદ્ધ દેવ, ગુરુને ધર્મની શ્રદ્ધાવાળા, જેમની કર્તવ્ય સમજવામાં ન આવે, પિતાનું ખરૂં ક્રિયા કેવળ નવાં કર્મોના બંધને રોકવારૂપ છે ધ્યેય ધ્યાનમાં લેવામાં ન આવે, પિતાની દષ્ટિ તેવા, ગુરુ પરંપરા પ્રમાણે પ્રાપ્ત થયેલી શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપને અભિમુખ કરવામાં ન આવે, તે પ્રવૃત્તિ પ્રમાણે પ્રવર્તનાર, હંમેશાં બીજાને ન તે ગમે તેટલી વિદ્વત્તા–ગમે તેટલી શાસ્ત્રાપારઠગનાર, સ્વસંવેદન જ્ઞાનને ધારણ કરનાર, દર્શિતા પણ ફેગટ છે. ૧૩૩ ગીતાર્થ–આગમધર ને સમ્યકત્વવાન્ ગુરુ હાય ઉત્તમ ભોજન કરવું તે શ્રેષ્ઠ છે પણ તેના તે જ સંસારસમુદ્રથી તારનાર સદ્ગુરુ છે. ૧૨૯ અભાવે તદન ભૂખે મરવું તેના કરતાં સામાન્ય
આગમધર અને સમ્યકૃત્વવાન ગુરુનું લક્ષણ ભજનથી પણ પેટ ભરવું તે યોગ્ય છે. આ એ છે કે તેમની સઘળી ક્રિયાઓ ઉદાસીન ભાવે ન્યાયે જ્યાં સુધી નિવૃત્તિના કે પરમ શાન્તિના હાય, તેમજ સિદ્ધાંતને સત્ય માની પ્રવૃત્તિ કર- ઉત્તમ માર્ગમાં આવવાને પિતાની યોગ્યતા ન નાર હોય, તેને મત-મમત્વને સ્વપને ખ્યાલ થાય ત્યાં સુધી ગૃહસ્થ ધર્મ અંગીકાર કરે ન હોય, તેવા શુદ્ધ ગુરુને મેળાપ થવો તે તે પણ શ્રેષ્ઠ છે, યેગ્યતા વધારવાનું તે પરમ અતિ કઠણ છે. મહા સમુદ્રમાં તરવાને જેમ કારણ છે. ચોગ્યતા સિવાય ઉચ્ચ પદારેહણ વહાણ પોતે સમર્થ છે અને તેને આશ્રયે રહે. કર્યા પછી ગુણાની વૃદ્ધિ કરવી એ મુશ્કેલભર્યું નારને પણ તારે છે તેમ, આગમધર અને કામ છે. તેવાઓને તે પદથી પાછું પડવું પડે આત્મજ્ઞાની-સમ્યકત્વવાન ગુરુ પિતે તરી છે માટે યોગ્યતા ન હોય તો તે પદ સંપાદન પોતાનો આશ્રય કરનાર શિષ્યવર્ગને પૂર્ણ કરવાની ચેતા જ્યાં સુધી ન મેળવી શકાય તારનાર હોય છે. ૧૩૦
ત્યાં સુધી થોડી પણ ગ્યતાવાળો કે પિતાને સ્વ–આત્મામાં પ્રત્યેક ધર્મસ્થાન પ્રાપ્ત
લાયક યોગ્યતાવાળે ગૃહથધર્મનો સ્વીકાર થયા પહેલા,
કરો યેાગ્ય છે. ૧૩૪ ગ્યતા આવ્યા પહેલા, બરાબર
દેષયુક્ત ઊંચી પદવી કરતાં નીચી પદવી પરિણામ પૂર્વે વિધિજ્ઞાન અને સ્વરૂપ સમજ્યા વિના અન્યને ઉપદેશવા પ્રયત્ન કરે એ વિના
શ્રેષ્ઠ છે, પણ દેષયુક્ત થઈ સંસ્કૃષ્ટ પદને
મલિન કરવું એગ્ય નથી. સાધુ નામ ધરાવી રસવતીએ ભજનને આગ્રહ કરવા બરેલર .
આકારપેર કરી એના એ જ આરંભ પરિગ્રહાછે. ૧૩૧
દિકમાં ફસાયા હોય, ત્યાગને નામે ઈન્દ્રિયાર્થ, એક વિદ્વાન ગણાતા મનુષ્યને અશુદ્ધ વ્ય- માનાર્થ અને સંસારાર્થ સાધી રહ્યા હોય તે વસાયમાં પ્રવર્તત દેખવામાં આવે ત્યારે સમ- એ સર્વોત્કૃષ્ટ પદને મલિન કરે છે તેના કરતાં જવું કે તેનું જ્ઞાન હજુ પ્રથમ પંક્તિ ઉપર જ મર્યાદારૂપ આજ્ઞાના સાપેક્ષપણયુક્ત નીચે નીચી છે. પ્રવૃત્તિમાં આત્માને લાભ-લાભને સદ્- પદવી શ્રેષ્ઠ છે. ૧૩૫ ભાવ જ્યાં સુધી તેના જ્ઞાનનો વિષય થાય નહિ
ત' દઢ પ્રતિજ્ઞા વગરના આત્માઓ ત્યાં સુધી જ્ઞાન આડંબર માત્ર રહે છે અને ધર્મને માટે લાયક નથી. આ ઉપરથી ચોક્કસ તેવા જ્ઞાનને શાસ્ત્રકાર અનેક પ્રસંગે અજ્ઞાન કરે છે કે ધર્મદાતા ગુરુઓએ ધર્મ ચિંતામણિ જ કહે છે. ૧૩૨
દેતાં લેનાર એગ્ય છે કે નહિ એ શાસ્ત્રવિધિ દુનિયાના તમામ ધર્મશાસ્ત્રોમાં પાર મુજબ જેવાની અનિવાર્ય ફરજ છે. ૧૩૬
For Private And Personal Use Only
