________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૪
શ્રી આમાનંદ પ્રકાશ. જીવાદિ તને વિશે રૂચિ પણ ભવ્યત્વ સમીપે રહ્યું હોય તો જ ઉદયમાં આવે છે. રૂચિનું કારણ તથા પ્રકારના ક્ષયોપશમ વિગેરે જ છે.
સર્વને વિષે ઉચિતતા કરવી, ગુણને વિષે પ્રીતિ કરવી, જિનેશ્વરના વચનને વિષે શ્રદ્ધા કરવી, ગુણ રહિતને વિશે મધ્યસ્થ ભાવ રાખવો, ઉદારતા, દાક્ષિણ્યતા, પાપની જુગુપ્સા, નિર્મળ બોધ અને પ્રાયે કપ્રિયપણું આ સર્વે સમ્યગૃષ્ટિના ચિન્હો છે.
બાલ (અજ્ઞાની મૂઢ) માત્ર લિંગ-વેષ જ જુએ છે, મધ્યમ બુદ્ધિવાળા માણસ વૃત-આચરણને વિચારે છે અને બુદ્ધિમાન સર્વ યત્નવડે આગમતત્વની જ પરીક્ષા કરે છે.
જે ધર્મમાં વિષયે પર વૈરાગ્ય હોય, કષાયને ત્યાગ હોય, ગુણોને વિષે અનુરાગ હોય અને ક્રિયાને વિષે અપ્રમાદ હોય તે જ ધર્મ મોક્ષસુખને ઉપાય છે.
વિષયેની અનિવૃત્તિ, તત્વમાર્ગનું અજ્ઞાન અને ઉત્કટ કષાયે આ સર્વે સંસારના દુઃખરૂપી વૃક્ષનું બીજ છે.
પાંચે ઈદ્રિયને જય, પાંચ આનો સર્વથા સવર અને સમ્ય તત્વનું જ્ઞાન આ સર્વે મોક્ષસુખના બીજ છે.
સમકિત વિનાનું ચારિત્ર વારંવાર આવે છે, પરંતુ સમ્યકત્વ એ વારંવાર આવતું નથી, સમ્યકત્વ એ બહુ મુશ્કેલ વસ્તુ છે અને તેથી જ શાસ્ત્રકારોએ તેને ચારિત્ર્યથી પણ વધારે દુર્લભ વસ્તુ ગણી છે.
- મુમુક્ષુ મુનિ
સર્વ ગુણોમાં નમ્રતા, નિરભિમાનતા એ મુખ્ય ગુણ છે એ ન ભૂલશો. જેનો રસ-કસ સૂકાઈ ગયો છે એવાં સુકા ઝાડ હંમેશાં અક્કડ બનીને ઊભાં રહે છે, પણ જેમનામાં રસ છે, જે પ્રાણીમાત્રને મીઠાં-પાકાં ફળ આપે છે તે તે નીચા નમીને જ પિતાની ઉત્તમતા પૂરવાર કરે છે. નમ્રતાથી શરમાવાનું નથી. કોઇ ગાળ દે, અપમાન કરે તો પણ આપણે ફળથી ખૂકેલાં આમ્રતની જેમ સર્વદા નમ્રીભૂત બનીને લોકપકાર કરવો.
–શ્રી વિજયાનંદસૂરિ
For Private And Personal Use Only
