________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
--
હિંદુસ્તાનમાં જૈનોની વસ્તીવિષયક દશા.
૧૮૫ હોવા છતાં, સેવાભાવી મનુષ્ય કેમ બહાર આવતા નથી? તે બાબત કેટલેક અંશે સત્ય છે; કારણ કે આપણામાં કેળવાએલ વર્ગમાં પણ આત્મભોગ આપી સેવા અર્પણ કરનારી વ્યકિતઓ તત્પર હોય તેવું જોઈ શકાતું નથી. મારા છેલ્લા પચીસ વર્ષના જાહેર જીવનના અનુભવ પછી જણાય છે કે આવી સ્થિતિમાં પણ કદાચ સામાન્ય સ્થિતિને માણસ સેવાની પ્રવૃતિમાં જોડાય તે ઘણીવાર મશ્કરીરૂપ ગણાય છે અને કઈ કઈ વાર પ્રવૃતિ સ્વીકારનાર દુનિઆની દષ્ટિમાં કદાચ આગળ દોડી જવા ઈચ્છતો હોય એવું પણ કેઈને જણાય છે. કેઈ કોઈ વાર ખરી–ટી આંતરદૃષ્ટિથી સમાજને સેવાની પ્રવૃતિની પાછળ ડેકીઆ કરતો સ્વાથ દેખાય છે. કોઈ કોઈ વાર એમ પણ બને છે કે પ્રવૃતિના અગ્રેસર અગર તેનાથી બે પગલા ઉંચા બેઠેલાને એવું લાગે છે કે પિતે જે નથી કર્યું તે બીજું કઈ કરી જાય અને દુનિઆની દષ્ટિમાં કલ્પિત ઈનામ લઈ જાય તો પોતાની બુદ્ધિ પર તેથી અમુક પ્રકારને આક્ષેપ આવે છે. આવી આવી અનેક જાતની મુશ્કેલીઓ વચ્ચે સામાન્ય માણસથી પ્રવૃતિનું સેવાકાર્યો હાથ ધર્યા પછી પણ મુંઝવણ રૂપે થઈ પડે તે જૈન કેમમાં સેવાના ક્ષેત્ર માટે કયાં સ્થાન છે? તે વિચારીય પ્રશ્ન છે. કેઈ કઈ સ્થળે મોટી મોટી કમીટીઓ અને હોદ્દેદારોની સંખ્યા પણ વધુ પ્રમાણમાં હોય છે અને તેને ઠેકાણે પ્રાયે કરીને બધાઓ સેવા અપર્ણ કરનારાઓ હોવાથી એમ પણ અનુભવ થાય છે કે “ સત્તા અને સેવા” વચ્ચે દારૂણ યુદ્ધ થાય છે અને જેમાં કાંઈ સ્વાર્થ હોતું નથી. એવા સેવાના કાર્યમાં પણ આવી જાતની ભાવનાને લીધે દીવાદાંડીની માફક પ્રકાશ ફેલાવવાને બદલે લાલ બત્તી આડી ધરવામાં આવે છે. તેને લીધે જ જે સેવાનું કાર્ય હાથ ધર્યું હોય છે તેનો અવળી ગતીએ ઉપગ થવાથી સેવાભાવ વેડફાઈ જાય છે અને જે જનસમાજનું હિત કરવા આપણે બેઠા હોઈએ છીએ તેના મૂળમાં જ આપણે ઘા કરીએ છીએ, તે વસ્તુ ઉપરના સંજોગોમાં આપણે ઘણીવાર વિસરી જઈએ છીએ અને આવા બીનસ્વાથી કાર્યોમાં પણ પ્રમાણિક મતભેદેના ઉકેલ લાવી શકતા નથી, તેથી જ સેવાના કાર્યને વિશાળ દૃષ્ટિથી જનસમાજનું હિત કેમ સચવાય અને અંગત માન્યતાઓને જાહેર સેવાના કાર્ય સાથે સડાવીને કોમના સાર્વજનિક હિતને નુકશાન ન પહોંચે તે કોમના નેતાઓ અને અગ્રેસરાએ વિચારવા જેવું છે.
વસ્તી ગણતરીની જરૂરીઆત. આપણને આપણી કમને વર્તમાન સ્થિતિને અભ્યાસ બહુ જ છેડે
For Private And Personal Use Only
