________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
અધિક નાજુક હોય છે. એવા લોકો ઉપર તેઓ જે સંસ્થાઓ તથા મનુષ્યના સંબંધમાં આવે છે તેની માનસિક અવસ્થાને ન્યૂનાધિક પ્રભાવ અવશ્ય પડે છે. | મનમાં સંદેહ પણ હોય છે અને વાસ્તવિકતા પણ હોય છે. મનમાં સંદેહ થાય છે કે ઈશ્વર છે કે નહિ? આને સંશય-ભાવના કહે છે. બીજે સંદેહ એ થાય છે. કે હું ઈશ્વરને પ્રાપ્ત કરી શકીશ કે નહી ? ત્યાં બીજે અવાજ ઉઠે છે-“ઈશ્વર સત્ય છે, હસ્તામલકત છે. તે પ્રજ્ઞાનઘન, ચિઘન અને આનંદઘન છે. હું તેને પ્રાપ્ત કરી શકે એમ છું ? આપણે કેટલીક વાત સ્પષ્ટપણે સમજી લીધી છે અને એ ભાવનાઓ હવે સુદઢ તથા સ્થિર થઈ ગઈ છે. કેટલીક ભાવનાઓ હજી સ્થિર નથી થઈ. તે આવે છે ને ચાલી જાય છે. જ્યાંસુધી ભાવનાઓ સુદઢ અને બદ્ધમૂળ ન થઈ જાય ત્યાંસુધી તેને હૃદયમાં રાખવી પડે છે. ભાવનાઓની શુદ્ધતાથી મનની ભ્રાંતિ તથા ચંચળતા દૂર થઈ જાય છે.
મનમાં નિશ્ચય કરી લે કે “ હું આત્મારાધ કરીશ તથા બધા ઉચ્ચ વિષય, ઉચ્ચ પ્રભાવને ગ્રહણ કરવા માટે મારી જાતને ખુલ્લી રાખીશ” વારંવાર જ્ઞાનરૂપે આ પ્રકારની માનસિક દશા ગ્રહણ કરવાથી એ તરતજ એક પ્રકા રની ટેવ થઈ જશે. જીવનના હલકા પ્રભાવ લુપ્ત થઈ જશે અને બધા ઉચ્ચ પ્રભાવ આમંત્રિત થશે, અને જે અંશમાં તેને આમંત્રિત કરવામાં આવશે તે અશમાં તે પ્રવેશ કરશે.
જ્યારે સહ ઉત્પન્ન થાય ત્યારે આ પ્રકારના સુપ્રેરિત વિચાર તથા દઢતાદ્વારા તેને દૂર હટાવી દેવો જોઈએ જેમકે “એ જે સત્ય છે, એમાં હું સફ! તા મેળવીશ એમાં સંદેહની વાત જ નથી. મારા શબ્દકોશમાં “અશકય, અસંભવિત, કઠિન ” એવા શબ્દો જ નથી. આ દુનિયામાં સઘળું સંભવિત છે. આપણે કોઈપણ કામ કરવાને દઢતાપૂર્વક વિચાર કરી લઈએ છીએ તે પછી કેઈપણ મુશ્કેલી નથી આવતી. દઢ નિશ્ચય, દઢ સંકલ્પથી પ્રત્યેક કાર્યમાં આશાતીત સફલતા પ્રાપ્ત થાય છે.
ભગવાનના સંપર્કમાં આવવું એ જ આધ્યાત્મિક અનુભવ કહેવાય છે. એ અનુભવ બધા દેશમાં, બધા મનુષ્યોમાં તથા બધા યુગમાં એક જ રહે છે. જે માણસ ભગવાનને મળવા ચાહે છે તે તે હંમેશાં એક જ પ્રકારે તેને મળી શકે છે. અનુભવ અને તેના વર્ણનમાં ઘણે ભાગે વ્યવધાન થવાના કારણે તેમાં વિભિન્નતા આવે છે. માણસ સીધે આધ્યાત્મિક અનુભવ પ્રાપ્ત કરી શકે છે, જે હંમેશાં અંતઃકરણમાં જ ઉપલબ્ધ થાય છે. તેને બાહ્યરૂપે પ્રકટ કરીને તે પોતાના શિક્ષણ, વિશ્વાસ તથા માનસિક બંધારણ અનુસાર વર્ણન કરે છે. સત્વ તત્વ તે એક જ છે, પરંતુ તેને વ્યકત કરવાની રીત જુદી જુદી હોય છે. (ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
