________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
જેમાંથી તરતજ સ્નેહનો અંકુર નીકળે છે, જેમાં વીજળીની માફક ભયાનક દાહકતા થાય છે. અને એ અંકુરમાંથી અનેક શાખાઓવાળું દુઃખનું વૃક્ષ ઉત્પન્ન થાય છે, જે ઢાંકી રાખેલા ઘાસના ઢગલાની માફક બળતાં બળતાં ધીમે ધીમે શરીને બાળી નાખે છે. બરાબર આ સંસારની અસારતા પર વિચાર કરે, રાગથી મોહ ઉત્પન્ન થાય છે, એટલા માટે જે અનુરાબ ફોકટ આસક્તિનું કારણ બને છે તેનો મૂલે છેદ કરવો જોઈએ. શરીર અસંખ્ય કીટાણુઓ ઉત્પન્ન કરે છે, જે દૂર કરવા લેકે આતુર હોય છે, પરંતુ જેને બાલક કહેવામાં આવે છે તેને માટે તેનું જીવન ક્ષીણ થઈ જાય છે. સાંસારિક મેહ એવા પ્રકારનો જ છે. અનુરાગની ગાંઠ એ મહામોહથી મજબૂત થાય છે, જે મનુષ્યના હૃદયને ચારે બાજુથી બાંધી લે છે, અનુરાગથી છૂટવાને મુખ્ય ઉપાય એ છે કે એમ ચિંતન કરવું કે આ સંસાર એક અસાર વસ્તુ છે. આ મહાન જગમાં અસંખ્ય પિતા, માતા, પતિ, સ્ત્રી તથા બાલકો ચાલ્યા ગયા છે. તમારે તમારા સગાંવહાલા, મિત્રમંડળને વિજળીના ક્ષણિક ઝબકારા જેવા ગણવા જોઈએ અને તેનું ફરી ફરી ચિંતન કરતાં કરતાં શાંતિ મેળવવી જોઈએ.
મનને શૂન્ય કરી ઘો. શોકના મહાન આઘાતોથી બચવાને માત્ર એક જ ઉપાય છે. સંકલ ને દબાવવાનું મુશ્કેલ છે અને તેને એક વખત દબાવી દેવામાં આવે છે, તો સંક૯પની એક નવીન શૃંખલા ઉત્પન્ન થાય છે, કે જે મનને અ ક્રાન્ત કરે છે. કોઈ સ્થિર વસ્તુ ઉપર ચિત્ત લગાડો, પછી મનને રોકવામાં સફળતા મળશે. આત્મામાં સંકલ્પો એકત્ર કરો અને પ્રભુનું ધ્યાન કરો.
- જ્યારે તમને વિષય પીડા કરે, સંમોહિત કરે ત્યારે વિચાર વિવેક અને સાત્વિક બુદ્ધિનો સદા પ્રયોગ કરો. વારંવાર વિવેકનો આશ્રય લે. જયાં સુધી જ્ઞાનમાં તમારી સ્થિતિ ન થાય ત્યાં સુધી. વસ્તુત: અવિદ્યાનું બળ જબરું છે.
જ્યારે તમારા છૂટાછવાયા સંક૯૫ એકત્રિત થશે અને તમે શાંત અવસ્થામાં મૂકાશો ત્યારે જેમ સ્વચ્છ પાણી ઉપર સૂર્યના કિરણે ચળકે છે, તેમ શાશ્વત આનંદમય આત્મા ચળકી ઉઠશે. શાંતિ ધન, દારા અથવા ભોગમાં નથી રહેતી. જ્યારે મને સંક૯૫હીન અને કામનાહીત થઈ જાય છે ત્યારે આત્મા ચમકી ઉઠે છે અને શાશ્વત આનંદ અને શાંતિ વરસાવે છે. પછી બહારના વિષયમાં સુખ માટે નકામું શા માટે ભટકવું? અંદર શોધે. આપણા આનંદ માટે આપણું અંદર સત્ ચિત્ આનંદમાં—અમૃત આત્મામાં ઉંડાં ઉતરે.
(અપૂર્ણ )
For Private And Personal Use Only
