________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
=====
========
=
દ્રવ્ય ગુણપર્યાય વિવરણું. *
ગતાંક પર ૨૨૫ થી શરૂ
નcતમ-સ્વપ. પ્રત્યેક દ્રવ્યની કેડો ગમે સમભંગી થઈ શકે.” જેમ દ્રવ્ય પર્યાયથી અનેક ભંગ થાય છે તેમજ ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવ, આદિથી પણ અનેક ભંગ થવાનો સંભવ છે. જેમકે ઘટ દ્રવ્ય તે સ્વપણે કહીએ તે ક્ષેત્રાદિક પર બીજા ગણાય એમ પ્રત્યેક ક્રોડે ગમે તે સપ્તભંગી થઈ શકે.
સપ્તભંગીની સમજણ. (૧) ઘરઃ ચાવવ–પિતાના દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવની અપેક્ષાથી કથંચિત ઘટ છે.
(૨) ઘર ચાનાચેવ પર દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવની અપેક્ષાએ ઘટ કથંચિત્ નથી.
(૩) ચાર વાચક–એકજ સમયે અસ્તિ નાસ્તિની વિવક્ષા નહિ કરી શકાતી હોવાથી ઘટ કથંચિત્ અવાચ્ય છે.
(૪) રચાસ્તિવનાર--સ્વરૂપથી અસ્તિત્વ અને પરરૂપથી નાસ્તિત્વ હેવાથી ઘટ કથંચિત્ છે અને કથંચિત્ નથી.
(૧) સ્થાપિત ચાર વહૃ––એક અંશ રવરવરૂપથી અને બીજો અંશ એકજ સમયમાં બને રૂપથી વિવક્ષિત કરતાં ઘટ છે પણ અવાચ્ય છે.
(દ) સ્વાભાત્તિ અવાજા--અન્ય દ્રવ્ય ક્ષેત્રાદિથી ઘટ નથી, અને બીજે અંશ ઉભયરૂપથી વિવક્ષિત કરતાં અવાચ્ય છે તેથી ઘટનું અસત્વ અને અવાપણું થાય છે.
(૭) સ્વસ્તિ નરિત પ્રવ ––સ્વદ્રવ્ય ક્ષેત્રાદિથી ઘટનું સારું, પરદ્રવ્યથી ત્રાદિથી અસપણું તથા અસ્તિ નાસ્તિ બને રૂપથી ઘટ અવાચ્ય છે.
ઘટની સપ્તભંગી. (૧) સ્વદ્રવ્ય ક્ષેત્રકાળ ભાવથી ઘટ છે (૨) પરદ્રવ્ય ક્ષેત્રકાળ ભાવથી ઘટ
For Private And Personal Use Only
