________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી સંઘ મહામ્ય.
ઉપસંહાર.
આપણે આ સ્તુતિમાં જોયું કે શ્રી સંઘનું માહાસ્ય અપૂર્વ છે, એમાં લગારેક શંકા જેવું નથી. સૂત્રકાર મહારાજે પ્રથમ લેકમાં નગરની ઉપમા આપવા સાથે તેને ગુણભવન અને શ્રત રત્નથી ભરપુર-દંસણ-સમ્યકત્વથી યુકત વર્ણવી રસ્તુતિ કરી છે. એવા ગુણેથી પરિપૂર્ણ શ્રી સંઘ નગર શેભે છે. આવી રીતે બીજા લેકમાં ચક્રની ઉપમા આપી સંયમ-તપ-સમ્યકત્વ ગુણ યુકત સંઘ જણાવેલ છે, આવા ગુણ યુકત શ્રીસંઘ ચકજ સં સારો છેદક હોઈ શકે છે, બીજે નહીં એ ખુબ સમજવાનું છે. ત્રીજા લોકમાં સંઘને રથની ઉપમા આપી શિયલરૂપી પતાકાઓવાળા રથને તપ અને સંયમ રૂપ સુંદર તેજ ઘેડા જોડ્યા છે. આવા ઘેડાએ જ જલ્દી યથા સ્થાને પહોંચાડવા સમર્થ થાય છે. રથ ભલે ગમે તેવો સુંદર હોય પણ અવે જેડ્યા સિવાય તેની ઉપયુકતતા નથી જણાતી તેમ આ સંઘ રથને તપ અને સંયમ રૂપ અથવો જી નિવૃત્તિ માર્ગે જલ્દી પહોંચાડવાની તેની શકિત સામર્થ બતાવ્યું છે. ત્યારપછીના બે લોકોમાં સંઘને કમલની ઉપમા આપી સંઘની નિર્માતા અને શ્રેષ્ઠતા સિદ્ધ કરી છે. લેકના મધ્યમાં રહેવા છતાં લોકથી ન્યારૂ વ્યકિતત્વ અને કર્મમળથી રહિત છે, તેમજ શ્રતરત્ન-જીનવાણીના દીર્ઘનાલ વાળું–ઉત્તર ગુણ રૂપ કેસરાથી યુક્ત, પાંચ મહાવ્રત રૂપ સ્થિર કર્ણિકાવાળું અને શ્રાવક રૂપી મધુકર –બ્રમોના ગુંજારવથી યુકત શ્રીજીનેશ્વર દેવરૂપી સૂર્યના તેજથી પ્રબોધવિકાસ પામતું અને સાધુઓ રૂ૫ સહસ્ત્ર પત્રોથી યુકત આવા સુંદર ભવ્ય કમલ સમાન શ્રી સંઘ છે. આ લેકમાં એક વાત ખાસ લક્ષ્ય ખેંચે તેવી છે. શ્રાવકોને ફકત મધુકરેની જ ઉપમા આપી છે. અહીં સાધુ અને શ્રાવકના પદની સીમા બંધાઈ જાય છે, એ લક્ષ્યમાં લેવા જેવું છે. સાથે સાથે એ પણ વિચારવાનું છે કે આવા આવા ગુણયુકત સંઘ હોય છે, અર્થાત્ તે કમળથી પાતળું–રહિત હોય કૃત–જીનવાણુનું પરમ ઉપાસક હય, મૂલગુણ અને ઉત્તર ગુણ રૂપ ધર્મથી વિભૂષિત હોય, ગુણસંપન્ન સાધુએથી યુકત હોય અને સદાય શ્રી જીનેશ્વર દેવના ઉપદેશ પ્રમાણે ચાલનાર હોય એવા શ્રી સંઘજ સદાય શેભે છે, જય પામે છે, ત્યારપછી તેને સૂર્ય ચંદ્રની ઉપમા આપી છે અને પછી શ્રી સંઘને મહાન અને ગંભીર સમુદ્રની ઉપમા આપી છે, તેની અક્ષેભ્યતા, ધૈર્યતા, વિશાલતા, ગંભીરતા અને અનન્તતા શ્રી સંઘમાં ઘટાવી છે. શ્રી સંઘ કેવા કેવા ગુણેથી વિભૂષિત છે તે બરાબર બતાવ્યું છે. સમુદ્રની કેટલી વિશાળ ઉદારતા અને ગંભીરતા હોય છે, એ ખાસ વિચારી એવા ગુણ આપણામાં ઉતરે એ માટે વિચા. રવાની જરૂર છે. આપણી વર્તમાન દશા ખરેખર બહુજ શોચનીય થઈ પડી છે.
For Private And Personal Use Only
