________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૭૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. દષ્ટિ ગુમાવવી એ ઠીક નથી. તેના એકાદ નિબળ ભાગને દેખી તેના આખા ચારિ. ત્રનું માપ કાઢવું તે એગ્ય નથી. વિશ્વમાં કોઈ જીવમાં સર્વાગ સંપૂર્ણતા નથી. તે અપૂર્ણ છે, પોતાના વિકાસના માર્ગ ઉપર છે, તેવા નિર્બળ મનુષ્યમાં ચારિ. ત્રની પૂર્ણતાની આશા રાખી કયાંથી રખાય ?
દેષ જોઇ નિરાશ ન થાઓ. હજી તેને સુધરવાને અવકાશ છે એ દષ્ટિ રાખો. સમાન દષ્ટિથી પ્રત્યેક પ્રસંગને જુઓ. આપણને બુરાઈની તક મળી નથી
ત્યાં સુધી જ પવિત્ર છીએ. તક અને અનુકુળતા એ દેવને મનુષ્ય અને મનુષ્યને રાક્ષસ બનાવે છે.
પ્રાચીન શાસ્ત્રોમાં એવાં ઘણું દષ્ટાતે મળી આવે છે કે ચદ પૂર્વધર જેવા જ્ઞાની પુરૂષે પણ કોઈને કોઈ પ્રલેભનને વશ થઈ ઘણુ કાળ સુધી ભ્રષ્ટ બન્યા છે અને ઠોકર લાગ્યા પછી ઠેકાણે આવી પોતાની ભૂલ સુધારી લીધી છે.
ભૂલને વશ બનેલાને તિરસ્કાર કરવો તે યોગ્ય નથી, કેમકે ત્યાં તેમનો દેષ નથી, પૂર્વ પ્રબળ સંસ્કાર આવેશની દિશામાં ઝડપથી ગતિ કરતા હોવાથી તેની સામે ટક્કર ઝીલી ઉભા રહેવું એ ગમે તેવા પુરૂષાથી આત્માઓ માટે અશક્ય, અસંભવિત છે.
બીજી રીતે વિચાર કરતાં કેટલાએક જીવ પૂર્વ કર્મના પ્રબળ સંસારના હાના નીચે ગમે તે પ્રકારના સ્વચ્છ દે આધિન થઈ સ્વપરને ઠગે છે, તેના જેવું બીજું કોઈ ઘોર પાપ નથી પુરૂષાર્થને ગેપવી પૂર્વ કર્મના સંસ્કારને આગળ ધરે છે. પિતાના દેષને બોજો ગયા કાળની વાસનાને માથે મૂકે છે. પણ તેના આ પુરૂષાર્થ ગોપવવાને વાંક માટે તે ઘટત બદલે તેને મળ્યા વિના રહેતો નથી.
મનુષ્યએ મોહની કર્મની પ્રકૃતિ સાથે સર્વ સામર્થ્યથી લડવું જોઈએ. કદાચ તેમાં પરાભવ પામીએ તે આપણી નિર્બળતા માટે આપણે દોષિત નથી, પણુ એ લડાઈમાં પિતાના વીર્યને ગોપવી વાસનાને વશ થવું એ અધમતા તરફ દેરી જનાર છે.
કર્મને પાઠ આટલું તો જરૂર શીખવે છે કે ગમે તેવું પ્રબળ પ્રલોભન હોય છતાં તેની સામે એકવાર વીરતાથી લડવાથી તે ઢીલું બની જાય છે. પહેલી વારની હાર એ અરધી જીત છે, કેમકે તે હાર આગળ પ્રાપ્ત થવાની જીતની સામગ્રીરૂપ છે. આપણું શકિતની કસોટી જીતમાં નથી પણ પ્રભન સામે ટકકર ઝોલવામાં છે.
નીતિની કોટી પ્રલોભનો સામે પ્રમાણિકપણું જાળવી રાખવામાં છે. પવિત્ર તાની કોટી વાસનાઓમાં નિમિત્તોની મધ્યમાં ટકી રહેવામાં છે. તક, અનુકૂળતા અને એકાંતમાં પોતાની સારી દાનત ટકાવી રાખનારજ વીર પુરૂષ છે. ખરો યોગી
For Private And Personal Use Only
