________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૫૬
શ્રી આત્માનદ પ્રકાશ
ન્યાયાધીશ હતા. એક દિવસ ન્યાયાસન ઉપર બેસીને પોતાનું કાર્ય કરી રહ્યા હતા. એટલામાં ચારે તરફ ઘોર અંધકાર થઈ ગયે, ગજેના થવા લાગી અને વિ જળીના ચમકારા દેખાવા લાગ્યા. લેક તો સમજી ગયા કે હવે પ્રલયકાળ નજીક આવ્યો છે, સઘળા લોકો પોતપોતાના કામ તજી દઈને ઈશ્વરની પ્રાર્થના કરવા લાગ્યા. લેકો સર્વત્ર ભયભીત થઈ ગયા, અનેક દ્રઢચિત્તવાળા મનુષ્ય પણ એને લઈને ચલિત બની ગયા પરંતુ હેલ સાહેબ ઉપર એ વાતની જરા પણ અસર ન થઈ. એમણે તો પોતાનું કાર્ય નિયમાનુસાર કરવાનું ચાલુ રાખ્યું. તેમનું ધ્યાન તે પિતાના કામમાં જ લાગેલું હતું. તેમને પ્રલયની લેશ પણ પરવા નહોતી. તેઓ સમજતા હતા કે હું મારું પોતાનું કર્તવ્ય કરી રહ્યો છું અને પછી જે બનવાનું હોય તે ભલે બને. જે એ રીતે દરેક મનુષ્ય વિચાર કરે કે આપણું મુખ્ય કાર્ય કર્તવ્ય-પાલનજ છે તે તે અનેક ચિંતાઓ, અનેક દુ:ખ અને અનેક જાતની ઉપાધિઓથી ઘણું સહેલાઈથી બચી શકે છે. આપણને મુશ્કેલીઓ ત્યારે નડે છે કે જ્યારે આપણે આંધળાની માફક અહિં તહિં વલખાં મારીએ છીએ અને બીજાની સહાયતા શોધતા ફરીએ છીએ, જે નૈતિક અને માનસિક શિક્ષણને લોકો સ્વાવલંબન કહે છે, તેનું સૈથી પ્રધાન અંગ આપણા કર્તવ્યનું યોગ્ય જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું અને તેનાં પાલનમાં દત્તચિત્ત બનવું એ છે.
મેટા મેટા રાજ્ય સ્થાપનાર, મહાન યુદ્ધમાં વિજય મેળવનાર, લાખ કરોડો રૂપિયાની સંપત્તિ ઉપાર્જીત કરનાર, તથા મોટા મોટા વેપારીઓ વિદ્વાને, રાજનીતિજ્ઞ પુરૂષ, વૈજ્ઞાનિક વિગેરે હમેશાં સ્વાવલંબી મનુષ્યો જ હોય છે. અખંડ અધ્યવસાય, સમયનો સદુપગ, સઘળું સહન કરવાનું ધેય, નિરંતર અવિશ્રાંત પરિશ્રમ, કદિ પણ શિથિલ ન બને એવી શક્તિ, પૂણ દઢ નિશ્ચય અને પોતાનાં કાર્યમાં એકાન્ત મનગની સહાયતાથી જ તે લેકે સર્વ પ્રકારની મુશીબતે દૂર કરી લે છે. એવાજ મનુષ્ય ઘોર દરિદ્રતામાંથી નીકળીને કરોડપતિ અને અબજ પતિ બને છે અને સંસારમાં સારી કીર્તિ સંપાદન કરે છે. અનેક મહાન પુરૂષોએ એ રીતે જ મહત્વ પ્રાપ્ત કર્યું છે, અને આજ પણ જે લોકો મહત્વ પ્રાપ્ત કરવા ઈચ્છતા હોય તેમને ઘટે છે કે તેમણે પણ કેઈ ઉચ્ચ ઉદ્દેશ પર ધ્યાન રાખીને કટિબદ્ધ બનીને તેની પૂર્તિ માટે મંડયા રહેવું જોઈએ.
મનુષ્ય–જીવનની સાર્થકતા માટે પરિશ્રમ, સાહસ, દઢનિશ્ચય, સદાચાર, સાત્વિકતા, શારીરિક તથા માનસિક બળ અને એવા પ્રકારના અન્ય અનેક ઉત્તમ ગુણેની પરમ આવશ્યકતા રહેલી છે; તોપણ સ્વાવલંબન પાસે એ સઘળા ગુણો ગણુ અને સાધારણ મહત્વના છે. તેજ મનુષ્ય વસ્તુત: મનુષ્ય કહેવરાવવાને લાયક છે કે જે પોતાના કાર્યો માટે હમેશાં પોતાના ઉપરજ વિશ્વાસ રાખે છે અને સહાયતા માટે કેઈ બીજાના મુખ તરફ નથી જોતો, છતાં જે પિતાની મર્યાદાની
For Private And Personal Use Only
