________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રદ્ધા.
જેમ રાષ્ટ્રોની ઉન્નતિ સંસ્કારીપણાને આભારી છે તેમ આત્માની ઉન્નતિ ધાર્મિક સંસ્કારને આભારી છે.
અત્યારે ધર્મની દશા કડી થઈ ગઈ છે. (ધર્મ કંઈ અવનત દશામાં આવતેજ નથી તેના તો ત્રણે કાળમાં એક સરખાં પ્રકાશે છે. માત્ર મનુષ્યની વૃત્તિઓ બદલાય છે અને તે વૃત્તિઓની છાયા ધર્મ ઉપર આવરણ કરે છે. જેમ સૂર્ય નારાયણના પ્રખર પ્રકાશને નજીવાં વાદળાં આવરણ કરી ઢાંકી દે છે તેમ. ધર્મ અનાદિ છે. અને તેને અંત નથી. માત્ર, તે વૃત્તિઓ તે પડળે પલટાવવાની જરૂરીઆત ઉત્પન્ન થઈ છે.).
દયા એ તો વીતરાગ પંથની પતાકા છે અને તે પતાકાથી તે સર્વેકૃષ્ટ દયાથી વીતરાગ પ્રણિત ધર્મ બીજા સર્વ ધર્મ કરતાં અગ્રસ્થાને છે. છતાં ય, ને પ માને તો રજા છે અર્થાત પ્રથમ જ્ઞાન પછી દયા કહેલ છે. તેનું કારણ ખુલ્લુંજ છે. જેને જ્ઞાન નથી તે માત્ર બાહ્યાચાર તરીકે દયા ભલે પાળે. પણ તેમને “છાણમાં ખીલા જેવા’ કહ્યા છે. છાણમાં ખીલે ધારે તો આમથી તેમ ખેંચાય. તેમ જેને જ્ઞાન મળ્યું નથી તે આ ધર્મમાંથી બીજા ધર્મમાં અને બીજામાંથી ત્રીજા ધર્મમાં ખેંચાઈ જાય છે. વળી જ્ઞાન વિનાની દયા પણ લગભગ શુષ્ક જેવીજ થઈ પડે છે. એટલે શિક્ષણ આપવાની આવશ્યકતા છે તેમ આપણને સ્વીકારવું પડશે.
આપણામાં અને બીજી કામોમાં પોત પોતાના ધર્મ સિદ્ધાંતોને ફેલાવવા ખાતર શાળાઓ ચાલે છે. પણ બીજી કેમ આગળને આગળ પ્રગતિ કર્યે જાય છે. મીશનરીઓ, આર્યસમાજીઓ, અતિ ઝડપથી ધર્મના ઉપાસકોને વ કરે જાય છે. અને આપણે પ્રતિદિન પીછે હઠ કરીએ છીએ. આપણે જે સંભ શાળાઓ ચલાવીએ છીએ તે સંખ્યા મુદ્દલ સંતોષકારક નથી, અને અને પ્રથા કાયમ રહેશે તો આપણું શું સ્થિતિ થશે અને આપણે કઈ દિશામાં હોઈ. તેની કલ્પના પણ કરી શકાતી નથી. આપણામાંથી જ શિક્ષણના અભાવે કેટલામાં અન્યધર્મ તરફ પ્રેરાઈ ગયા છે અને તેથી પ્રતિ વર્ષ આપણું સંખ્યામાં મોટો ઘટાડો થાય છે. શિશુશાળા, પાઠશાળા, કન્યાશાળા, વિગેરે શાળાઓ સ્થાપી ભવિષ્યમાં મહાન વ્યકિતઓનું સર્જન કરવા માટે અત્યારથી જ તેમની કુમળી વયમાં ઉચ્ચ સંસ્કાર રેડવા પડશે અને જ્યારે તેવી શાળાઓ તરફથી અપાતાં આધ્યાત્મિક અને વ્યવહારિક શિક્ષણને પચાવશે ત્યારે યુવક-યુવતિ નો સંસાર માંડશે. જેમના સંસાર પણ અનુકરણીય થશે અને આત્માને સહેજે ઉચ્ચ દિશામાં લાવી મૂકશે. કહો કે આખું વાતાવરણુજ પલટાઈ જશે.
આધ્યાત્મિક અને વ્યવહારિક મિશ્રિત કેળવણી આપતી સંસ્થાઓ દ્વારા
For Private And Personal Use Only
