Atmanand Prakash Pustak 025 Ank 02

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

કે કાકા
,
મારા
,
,
,
,
,
,
,
,
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. દેશના રાજા બિંબસારે પણ મહાત્મા બુદ્ધને સાંસારિક વૈભવની મોટી લાલચ બતાવી હતી, અને કહ્યું હતું કે “ આપનું આ રૂપ અને આપની આ અવસ્થા ભિક્ષુકને લાયક નથી. માટે કૃપા કરી આપ રાજ્યને સ્વીકાર કરે અને એશ્વર્યને ઉપભેગ કરો.” પરંતુ તેમણે તે પ્રથમથી જ પોતાના રાજ્ય વૈભવ વિગેરેને ત્યાગ કરીને પોતાના અપૂર્વ સાહસ તથા અનુપમ ત્યાગવૃત્તિ બતાવી આપ્યા હતા. એટલે પછી બિચારા બિંબસારની લાલચે તેને કેમ ડગાવી શકે? તેથી તેમણે ઉત્તર આપે. “સુખભેગની કામના ઝેર–તુલ્ય છે, તેમાં અનન્ત દે રહેલા છે. એનાથી મનુષ્યને કદિ પણ તૃપ્તિ થતી જ નથી. મને વિપુલ એશ્વર્ય, સુંદર સ્ત્રીયો અને આમેદ પ્રમોદની સર્વ સામગ્રીઓની પ્રાપ્તિ થઈ હતી, પરંતુ તે સર્વનો ત્યાગ કરીને પરમ કલ્યાણકારી ઉત્તમ નિર્વાણપદની પ્રાપ્તિ અર્થે હું ઘરની બહાર નીકળી ચૂક્યો છું. તે પછી હું આપના આ રાજપાટ અને ઐશ્વયેનો સ્વીકાર કરીને શું કરું? મીરાંબાઈની ભગવદ્ભક્તિમાં વિશ્નો નાખવા માટે અને તેની સાધુસેવા ઓછી કરવા માટે તેને ઘણું જ કષ્ટ આપવામાં આવ્યું હતું તે એટલે સુધી કે તેને ઝેર પણ આપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેણે જે વ્રત ધારણ કર્યું હતું તે જીંદગી સુધી ન જ તર્યું. ભગવદ્ભક્તિ છેડાવવા માટે ભકતરાજ પ્રહાદને અગ્નિમાં નાંખવામાં આવ્યા હતા, પર્વત ઉપરથી પાડવામાં આવ્યા હતા. તેમણે અનેક મેટા મેટા દુઃખ સહન કર્યો, પણ ભગવભક્તિને ત્યાગ ન કર્યો. ધર્મવીર બાળક હકીકત રાયે મરવાનું સ્વીકાર્યું, પરંતુ અન્યાય તથા ધર્મ પરિવર્તન એનાથી સહન ન થઈ શક્યાં. એ રીતે અનેક મહાત્માઓને સંસારના પ્રવાહને વિરે કરવો પડ્યો હતો અને તે વિરોધ તેઓએ ઘણી જ દઢતા પૂર્વક કર્યો હતો. કારણકે તેઓને જે સત્ય લાગ્યું હતું તેના પ્રચાર અર્થે તેઓએ ગમે તેવી કઠિનતાઓ પણ ગણકારી નહોતી.
આવા અનેક ઉદાહરણની માળા ઈતિહાસના પાનામાંથી તૈયાર કરી શકાય. પરંતુ એ બધા આપણને એક જ વસ્તુ શીખવી રહ્યા છે કે
विपदि धैर्यमथाभ्युदये क्षमा सदसि वाक्पटुता युधि विक्रमः । यशसि याभिरुचिर्व्यसनं श्रुतौ प्रकृतिसिद्धमिदं हि महात्मनाम् ।। તેમજ
निन्दन्तु नीतिनिपुणा यदि वा स्तुवन्तु लक्ष्मी समाविशतु गच्छतु वा यथेष्टम् । अद्यैव वा मरणमस्तु युगान्तरे वा न्याय्यात्पथः प्रविचलन्ति पदं न धीराः ॥ (ચાલુ)