________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૧૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
બહુજ સારે માર્ગે ખર્યા છે. આવી આવી તેઓની માન્યતા ભૂલ ખવરાવનારી તેમજ નુકશાનકર્તા નીવડે છે, દરેક મનુષ્ય અમુક બાબતમાં કાંઈ સંપૂર્ણ જ્ઞાન કુદરતી રીતે ધરાવી શકતો નથી તેમજ અમુક પ્રકારના અભ્યાસ વગર વગર વિચારે કરેલું કાર્ય ઉલટું નાસીપાસ ઉપજાવનારૂં જ થાય છે, કેમની સખાવતનો ઝરે એકજ દિશાએ વહ્યા કરે છે પણ કોમમાં હુન્નર ઉદ્યોગની કેળવણીના પ્રચારાર્થે કાંઈ પણ ઉપાય થયો નથી. જેને કોમમાં એવા હાજતમંદો હશે કે જેઓને પેટપુરતું ખાવાનું પણ ભાગ્યે જ મળતું હશે અને કેટલાકને તો ફકત દુઃખમાં દીલાસે લઈ ચલાવી લેવું પડતું હશે; કોમની અંદર અનેક યુવાનો ઉદ્યોગ જીવન ગુજારવાને તલપી રહ્યા હશે પણ સાધનના અભાવે પાછા હઠે છે; અનેક જીવે કંગાલીયતમાં અબડીને, કમનસીબે, આ ફાની દુનીઆને નમસ્કાર કરી છુટા પડે છે તોપણ કોમના હિતના પ્રશ્નને માટે જાહેરની સન્મુખ લેટફોર્મ ઉપરથી મોટા મોટા વાકચાત્ય ભરેલા શબ્દોથી ભાષણો કરી કેમનું હિત આ રીતે અને પેલી રીતે થઈ શકશે એવું તે આવનારાની આળસાઈ અને બેદરકારીથી કોમને નીચે પડતી અટકાવવાની ફરજ તેઓ જોઈ શકતા નથી તે ઓછું દીલગીરી ભરેલું નથી; ઘણાક ધારે છે કે કેમના હિતને માટે કોમના પૈસાના ફંડથી કોમનું હિત થઈ શકશે એમ વિચારી જાહેર સન્મુખ પોતાના નામને પ્રસિદ્ધિ માં લાવવા સારૂ સારી સારી રકમ એકઠી કરવામાં આવતા છતાં પણ તેવું કામનું ઉજવળ ભવિષ્ય દેખાતું નથી. એક વખત એ હતો કે જે વખતે કોમ પિતાના ઝળકતા ભવિષ્ય માટે મગરૂર હતી; આજે તે કોમ આળસાઈ અને બેદરકારીને લીધે વેપાર વણજમાં પણ બીજી કો માની પાછળ પડી જાય છે; મોટા મોટા વેપારમાં હાલ જૈને નહિજ જેવા જુજ છે અને તેથી કોમની આબાદી અને દ્રવ્ય મેળવવાના સાધનો ખુલ્લી રીતે દૂર થતા જાય છે; ગરીબાઈને ડંખ જેન કોમને લાગે છે તેના ખરા કારણેમાં મુખ્ય તો જેવું જોઈએ તેવું કોમી અભિમાન કે જે ભાગ્યેજ દષ્ટિગોચર થાય છે. બીજી કેમે જાતમહેનત અને ખંતથી પિતાની કોમમાં પૈસો ખેંચી જાય છે, પરંતુ જેને અંદરથી મગરૂર રહી પોતાના વડવાઓની કીર્તિ પકડી બેસી રહેવાથી, તેમજ પુરતી કેળવણી પણ લીધેલ ન હોવાથી આજે કામ નથી ધંધો ચાલતો નથી અથવા તો થતો નથી; તબીયત ઠીક નથી રહી શકતી વગેરે વગેરે બાબતો આગળ કરવામાં આવે છે તેનું કારણ શું છે? અગાઉના વખતમાં આવી જાતના રોદણ નહોતા; અગાઉ એવા માણસે મેં સે પિતપોતાની ફરજ સારી રીતે સમજતા અને અણના વખતે એક બીજાને મદદ કરતા થઈ પડતા; અત્યારે તે જીવનનિર્વાહ પણ મજશેખવાળ થઈ ગએલ છે અને ખોટા ખર્ચા પણ પુષ્કળ વધતા જાય છે તે સૌ જાતિ અનુભવથી સમજી શકે તેમ છે. હાલના વખતમાં કેળવણીના ક્ષેત્રમાં દિન પ્રતિદિન જૈન કમ આગળ
For Private And Personal Use Only