________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન સખાવત.
૧૧૭
અથવા લાગવગ સિવાય; જે હેતુથી સખાવત કરવામાં આવે છે તેનો સદુપયેગનો તથા હિતને ભાગ્યે જ થોડાક જ વિચાર કરતા હશે. અમુક પક્ષ અથવા તો અમુક સંસ્થાઓ ફંડાને મોટા કરવા સારૂ કેમની દીલજી હમેશાં ખેંચતા જ રહે છે. આવી ખેંચતાણથી નાણાની મોટી રકમ વેરાઈ જાય છે અને સે નાની નાની રકમો લઈ જાય છે, પણ એક ખરા હાજત ભરેલા કાર્ય માટે જોઈતું નાણું ખર્ચ. વામાં આવતું નથી તે ખરેખર કોમની કમનસીબી છે. આજકાલ કીતિના લોભે જેટલી સખાવત થાય છે તેટલે દરજે કાર્યની આવશ્યકતાની તરફ નજર કરનાર ભાગ્યેજ જુજ ભાગ હોય છે; દિન-પ્રતિદિન કેમની અનેક હાજતો વધતી જાય છે; અનેક સંસ્થાઓ કોમ તરફ જ હાથ લંબાવે છે અને ફંડ માટે લીસ્ટ અને અપીલો દરવરસે સંખ્યાબંધ બહાર પડે છે; છતાં તેના પરિણામ તરફ કેમની નજર ખેંચવામાં આવે તો જે જે સખાવતો કીતિના લોભે કમાગે ઘસડાઈ જાય છે તે નિયમ તદ્દન વખોડી કાઢવા યોગ્ય છે. કોઈ પણ નિયમ વગર, ગમેતેમ પુરતો વિચાર કર્યા વગર પૈસે આપવામાં આવે અને તે પુન્ય કર્યું છે એમ મનને મનાવવાની ખાતર ભલે દેખાવમાં આવે પરંતુ તે એક ભૂલ છે; આવી રીતભાતથી તો કમના ખરેખરા હાજતમંદોને તેને લાભ મળી શકતો નથી; એ અનુભવ અને અભ્યાસ વિના સમજી શકાય તેમ નથી; તેટલાજ માટે સખાવત કરનારે, પુરતો વિચાર અને અનુભવ કેમનું આજકાલનું બંધારણ, અગાઉની સ્થિતિ, ભૂતકાળની સખાવતોથી મળેલો અનુભવ વર્તમાનકાળમાં ઉભા થતા જરૂરી કાર્યો તરફ નજર રાખવાની જરૂરીઆત હરીફાઈની કોમોના આગળ વધવા ઉપર વિચાર કરવાની તક; વેપાર વણજનું ભવિષ્ય; કોમની ગરીબાઈ; બીમારીપણું સુખશાંતીપણું હાડમારી, શરીરના દુ:ખા, ચાલુ બીમારી; ખોરાકીની ચીજોની મેઘવારી, દવાના ખર્ચ, રહેવાના મકાનોનો શહેરી જીવનમાં–દુકાળ વગેરે વગેરે આખા કોમી બંધારણ ઉપર વિચાર કરવો જોઈએ છે; અને પિતાની અક્કલ હુશી આરીથી સમાગે જાતી અનુભવે જ પોતાનો પૈસો ગમે ત્યાં ખર્ચાય તેજ વ્યાજબી છે; આ દુનીઆમાં આગળ વધવા સારૂ અને પોતાની મહત્વતા જાહેર સન્મુખ રજુ કરવા સારૂ વ્યવહારિક રીતે પ્રથમ સારા કાર્યો કરવાની પ્રથમ જરૂર છે એ સિદ્ધાંત સર્વમાન્ય છે તેટલાજ સારૂ વ્યવહારિક કાર્યની જરૂર છે. આવા લેકોપયોગી અથવા તો કોમેપગી કાર્યોથી એક બીજા સાથે નજીકના સંબંધમાં અવાય છે અને તેને લીધે કોપયોગી કાર્યો સહેલાઈથી પાર પાડી શકાય છે; પરંતુ આટલું છતાં પણ સેવાના કાર્યો કરી જશ મેળવવાનો માર્ગ દરેકના નસીબમાં હેત નથી યાતો મળતો નથી; કારણકે કોમપયેગી કાર્યો કરવા સારૂ પ્રથમ તે વ્યવહારીક જ્ઞાન હોવાની ખાસ જરૂર છે; આજકાલ તો હરકે જે કાંઈ કાર્ય કરે છે તેના મનમાં એક એવી જ જાતનો ખ્યાલ બેસી જાય છે કે હું કરું છું તેજ સત્ય છે અને સખાવત કરનારા પણ એમ સમજે છે કે મારા પૈસા
For Private And Personal Use Only
