________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
બાઝયા હશે કાંતે પૈસાની સંકડામણને લઈ તુટવાની તૈયારીમાં હશે. આપણા બાળકોને જૈન ધર્મના પ્રથમ સૂત્રે ન આવડે, દેવ ગુરૂ ધર્મની જરાએ ઓળખ ન હોય તે તે આખી જૈન કેમને ચોકાવનારૂ છે. જે કોમ આટલી પૈસાદાર, વાણીજ્યમાં આટલી બધી સમૃદ્ધ, ધર્મને માટે પ્રાણ પાથરનારી, તેનાજ બાળકે જૈન ધર્મથી અજાણ હોય છે તે કામની શી સ્થિતિ થવાની અને તેના અંગેની શી વ્યવસ્થા કરાવાની. “આપણે સમાજ બીજા કેટલાક ફંડમાં કીતિની માળાના લેભે કહે યા શરમને લઈને કહો, હજારે રૂપીયા આપે છે, પણ પહેલાં ઘર સાચવી, પ્રથમ ઘરની આગ બુઝાવ. શાસનની સાચી આશાઓ બાળક છે. દરેક જગ્યાએ પાઠશાળાઓની તો ખાસ જરૂરીયાત છે. ધર્મજ્ઞાન વિના કશું જ નથી. આપણું બાળકોના સંસ્કાર, તેમની ભાવનાઓ ઘડવાનું પ્રથમ કેન્દ્રસ્થાન પાઠશાળાઓજ છે, પણ તેને કયારે પિષશે ” ?
વળી જેને માટે ત્રીજી ફરજ જૈન કુલ સ્થાપવાની છે. આ સ્કુલમાં ધાર્મિક અભ્યાસની સાથે વ્યવહારિક અભ્યાસ ઉપર એટલે હાલના માધ્યમિક શિક્ષણ (Secondary Training ) તરફ ખાસ લક્ષ આપવું જોઈએ. અત્યારે આંગળીને વેઢે ગણાય તેટલી જેન હાઈકુલ છે. તેમાં પહેલી ખોડ તે મકાન બાબત નીજ જોવામાં આવે છે. વળી ફંડની અગવડતાને લઈને સુશિક્ષિત શિક્ષક વર્ગ પણ રેકી શકાતું નથી, એટલે પરિણામમાં શિક્ષક અને શિખ્યા વચ્ચે ભેદ પડે અને બન્નેના પરપર આચાર જાળવવામાં શિથિલતા આવી જાય. આ બધી ભૂલે આપણે સુધારવી જોઈએ. આપણું હાઇસ્કૂલોને આપણે બીજી હાઈસ્કુલો માટે આદર્શ બનાવવી જોઈએ. જૈન બાળકે જેને પાસે ઘણું જ માગે છે પણ ઘણું થોડું જ મળે છે. અત્યારે સંસ્થાઓને ઉભી કરનારાઓ કરતાં તેડનારા વધારે જોવામાં આવે છે. કોઈપણ આશયથી પ્રેરાઈ, બીજા કોઈ કરે તેના ઉપર સુધારણા કરવા કરતાં, મૂળજ કાપી નાખવું એ અત્યારે કેટલાકને ઈષ્ટ ગણાય છે. સાસનદેવ તેમને સન્મતી આપો ! જેને જે સાચા હૃદયથી જેને માટે કાંઈ પણ કરવા માગતા હોય તે પહેલાં તે તેમની શ્રેષ બુદ્ધિને સદાને માટે દેશવટે દેવે પડશે, કાનને ઉઘાડવા પડશે અને જીભને વશ કરવી પડશે. સેવા કરાવવી તેના કરતાં સેવા કરવી એ વધારે કઠણ છે, ઘણું જોખમ ભરેલી છે અને તેમાં તે સહન શીલતાનું જ કામ છે. શાસ્ત્રમાં પણ કહ્યું છે કે સેવાધર્મ એ પરમગહન છે અને યોગીઓને પણ તે દુષ્કર હોય છે. શાસન સેવા અર્થાત્ મહાવીરના પુત્રોની મહાવીરના પુત્રો પ્રત્યે સેવા કેટલી કઠિન હોય એને ખ્યાલ સુજ્ઞ પિતેજ કરી લેશે. ન્હાની ન્હાની બાબતે માટે લદ્વીશું, માહાંમાહે એક બીજાનું કાપીશું, એટલે તે કઈ પોતાની ફરજ અદા કરતો હશે તેને પણ ઓછું તે આવશેજ. ભલે જેને જેનેાની સેવા કદાચ અશકિતને લઈ ન
For Private And Personal Use Only
