________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીમન્મહાવીરનું આંતર જીવન. પષણ આપ્યું હતું. એમનું લક્ષય એવું સચોટ હતું કે સંસારમાં અનેક લાલચ (Temphations) સન્મુખ રહી આકર્ષણ કરતી હોવા છતાં, રાજકુળમાં અસં
ખ્ય શ્રેષ્ઠ ભોગ સામગ્રીઓ હોવા છતાં, સ્નેહી જને સંયમ ગ્રહણ કરાવવામાં સનેહથી ખેંચાઈ વિધરૂપ થવા છતાં અડગપણે વિવેકદષ્ટિને આગળ કરી આપ્યાત્મિક પ્રવૃત્તિઓ વિસ્તારવાળી કરવા માંડી હતી.
સુમેરૂ ચલિત કરવા જેટલું વીર પ્રભુમાં સામર્થ્ય હોવા છતાં વીરહ્ય પણમા એ ન્યાયે તેઓ અપ્રતિમ ક્ષમા પ્રાણાંત ઉપસર્ગોમાં પણ રાખી શકતા હતા. દીક્ષા પછી લગભગ છ માસ પર્વત ઉપસર્ગ કરનાર સંગમદેવે સાનુકુળ અને પ્રતિકુળ ઘર ઉપસર્ગો કર્યા પછી શ્રી પ્રભુ વિચાર કરે છે કે “આ બહુલ સંસારી પ્રાણી મારા નિમિત્તવડે અનેક ભવમાં દુર્ગતિને અધિકારી બન્યું છે!” એને એ વિચારોથી નેત્રમાં કરૂણું રસના અશ્રુઓ જ્યારે દેખાય છે ત્યારે તેમની ક્ષમાની અવધિ છે. અન્ય પ્રસંગે ચંડકૌશિક સપને ઉપકાર દષ્ટિએ પ્રતિબંધ પમાડવા તે ઉત્કટ વિષવાળા સર્પની સન્મુખ વનમાં જાય છે તે વખતે તે સર્ષ પૂર્વ જન્મના ક્રોધના સંસ્કારથી વીર પ્રભુને હસવા તૈયાર થાય છે અને હસે છે. છતાં પ્રભુના પ્રત્યેક અણમાં શાંતિ વ્યાપેલી હોવાથી તે સપપણુ ક્રોધરૂપ વિકારને તજી હંમેશને માટે શાંત બની જાય છે.
- શ્રી પરમાત્મા પોતે બ્રહણ કરેલે માર્ગ નિર્વિધ્ધ કરવા અન્ય દેશનીઓની મિથ્યા માન્યતા ઉપર તિરસ્કાર કે આવેશ ધારણ કરતા નહોતા. તેઓ પોતાની પાસે આવનાર મનુષ્યો પાસે સત્ય હકીકત રજુ કરી ઊંડા સત્યને સમજાવી અસત્યનું ભાન કરાવતા હતા. શ્રી ગૌતમસ્વામી એક વખત વેદના અંગેના પરિપૂર્ણ જ્ઞાનવાળા હતા, તેઓ અભિમાન પૂર્વક પ્રભુ સાથે ચર્ચા કરવા આવ્યા. શ્રી પ્રભુએ તેમને મધુરસ્વરથી બેલાવી મનના સંશનું તે વેદવિહિત વચનદ્વારા નિરાકરણ કર્યું અને સત્ય સ્થિતિ પોતાની મેળે જ સમજાય તેવો સંગ સાધે. એ હદય કેટલું વિસ્તર્ણ હતું તે સુચવવા માટે પુરતું છે. આવા પ્રકારની ઉપદેશ શૈલીને જ તેમણે વારંવાર ગ્રહણ કરી પોતાને મંગલ હેતુ સિદ્ધ કર્યો હતે. પર પરિણતિ અદ્વેષ પણે ઉવેખતાં ” એ વાકય જ એમ બતાવે છે કે દોષ દષ્ટિને એમની પાસે આવકાશ નહોતે. તેઓ અઢાર દેષ રહિત હાઈ ત્રિભુવનમાં દેવાધિદેવ કહેવાયા છતાં અન્ય વ્યક્તિઓને હલકી માનવા જેટલું તેમનું હૃદયબળ તુચ્છ ન હતું, અથવા અભિમાન વૃત્તિને સદંતર નાશ કરનાર એવા એમને માટે એવી તુચ્છ વૃત્તિના વિચારને સંભવ પણ કેમ હાય ! તેથીજ આપણા જેવા પ્રાકૃત પ્રાણુઓથી બેલાઈ જવાય છે કે
‘सतां केनादिष्टं विषममसिधारावतमिदं."
For Private And Personal Use Only
