________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ગુમાવેલી આત્મ-શ્રદ્ધાને પુન: સચેતન કરવાના અને દેવની ગહન અત્તાથી સર્વ કાર્યો નિર્ણિત થાય છે એ વિચારને તેના મસ્તિષ્કમાં હૂર કરવાના પ્રયત્ન સિવાય તેને માટે કંઈપણ વિશેષ કરવાનું રહેતું નથી. “ હું પિ દેન કરતાં બલવત્તર છું અને કોઈ પણ બાહ્ય શક્તિ કરતાં મારી માંતર શક્તિ વિશેષ બલવતી છે.” એમ તેના સમજવામાં આવે નહિ ત્યાં સુધી તમે તેને માટે કંઈ પણ કરવા અશક્ત છે. આપણુમાંના ઘણાખરા લેકનાં જીવન અત્યંત પરિમિત અને સંકુચિત હોય છે. તેનું એક કારણ એ છે કે આપણને આપણી જાતમાં તેમજ કાર્ય સાધવાની આપણી શક્તિમાં લેશ પણ વિશ્વાસ નક્કી કોઈપણ સાહસ કરતાં આપણે ડરીએ છીએ, અને અતિશય સાવધાન રહેવાની ટેવને લીધે હમેશાં પછાત રહીએ છીએ. આપણું વિચારના ઉગ્રત્વ અને નિર્માધના પ્રમાણમાં એક પણે થઈ છીએ. દષ્ટિ રાખવાથી આપણે અધેગામી થઈએ છીએ. આપણે ઉદષ્ટ રાખવી જોઈએ અને તેજ ઉત્તમ કોર્ટના આત્માઓ નિવાસિત ઉચ્ચ શિખરે આપણે પહોંચી શકીએ.
આત્માશ્રદ્ધાનું આટલું પ્રતિપાદન કરવા પહેલાં એક વાતપર લક્ષ ખેંચવું જોઈએ કે આત્મશ્રદ્ધા એ આત્માભિમાન અથવા મમતી નથી. આત્મશ્રદ્ધા એક પ્રકારનું જ્ઞાન છે, અને હાથમાં લીધેલ કાર્યની સિદ્ધિને અથે આવશ્યકશક્તિ - વાના અભિજ્ઞાનમાંથી તેનો આવિર્ભાવ થાય છે. અવિચળ આત્મશ્રદ્ધા મનુષ્યને દુર્ધર બળથી ઉન્નતિ ક્રમમાં આગળ વધવામાં સહાચ્ય કરે છે. શંકાશીલ મનુષ્યમાં આ પ્રકારનું બળ હોતું નથી; તેઓ કદિ કાર્યનો આરંભ કરે છે તે તે અનિશ્ચય અથવા સાંદિધ્યથીજ કરે છે અને સંશયામાં વિરતિ એ કથનાનુસાર નિશ્ચિત બળ વગરનું કાર્ય નિષ્ફળતામાંજ પરિણામે છે.
જે માણસ ધારે છે કે “કદાચ હું અમુક કાર્ય કરી શકીશ” “હું અમુક કાર્ય કરવાનો યત્ન કરીશ. અને જે માણસ જાણે છે કે “હું તે કાર્ય કરી શકીશ.” “હું તેકરવાને કર્તવ્યથી બંધાયેલ છું તેમજ જેને લાગે છે કે ગમે તેવા પ્રતિકૂળ પ્રસંગ ગને પહોંચી વળે એવું પ્રગતિકારક અપ્રતિહત સામર્થ્ય પિતામાં રહેલું છે, એ બને માણસોમાં મહાન ભેદ છે. નિશ્ચિતતા અને સંદિગ્ધને વચ્ચે, હું અમુક કાર્ય કરવાને વિચાર કરું છું.” અને “હું અમુક કાર્ય કરી શકીશ.” એની વચ્ચે, “હું અમુક કાર્ય કરવાને યત્ન કરીશ” અને “હું તે કરીશ.” એની વચ્ચે જે ભેદ રહેલો છે તેનાથી સામર્થ્ય અને દૈલ્ય, શ્રેષ્ઠતા અને મધ્યમતા, ઉત્કૃષ્ટતા અને સામાન્યતા વચ્ચે રહેલા ભેદનું માપન થાય છે, જે મનુષ્યને કંઈપણ કાર્ય કરી બતાવવાની ઇચ્છા છે તે બહાર પડવાને મહાન શક્તિઓથી સંપન્ન હોવો જોઇએ. અંગીકાર કરેલા
For Private And Personal Use Only
