________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આરોગ્ય સંરક્ષણ.
૧૫૧
જ્યાં જેનોના નોંધાયેલા હજાર જન્મમાંથી લગભગ સાતસો કરતાં વધારે બાળકના મૃત્યુ નીપજે છે. માતાની અજ્ઞાન દશા અને ઉપેક્ષાનું જ આ શોચનીય પરિણામ છે. ક્ષય, મરકી આદિ ચેપી રોગથી સર્વત્ર મોટા પ્રમાણમાં મરણ નિપજે છે. પાશ્ચાત્ય મહાન શોધોથી સિદ્ધ થઈ ચૂક્યું છે તેમ જે આપણે બે રાકના પદાર્થો, પાણી, હવા, કપડાં અને આપણું શરીર, ગૃહ અને વાતાવરણની સ્વચ્છતા પર
ગ્ય લક્ષ આપીયે તે આ વ્યાધિઓ અટકાવી શકાય છે. જેવીલ્સન કહે છે કે "Sickness is the penalty Nature inflicts upon us for violating her laws ” “ કુદરતના અવિદ્ય નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરવા માટે કુદરત આપણને માંદગી રૂપી શિક્ષા કરે છે.” નિયમોના અજ્ઞાનને લઈને અપરાધની ક્ષમા આપવામાં આવતી નથી અથવા શિક્ષામાં ન્યૂનતા કરવામાં આવતી નથી. ક્ષયનો વ્યાધિ અટકાવવાને ઉક્ત વ્યાધિના શત્રુ સમાન પ્રકાશ અને હવાના લાભ સારી રીતે મળી શકે તે માટે ગીચ વસ્તી ન થાય એ ધ્યાનમાં રાખવાની પુરેપુરી આવશ્યકતા છે.
કોઈએ યથાર્થ કહ્યું છે કે “ Where the Sun does not go, the doctor goes.” “જે સ્થળે સૂર્યના પ્રકાશનો પ્રવેશ થતો નથી ત્યાં ડોક્ટરનું આગમન થાય છે. ” આ દિશામાં મ્યુનીસીપાલીટી ખાતું બનતા પ્રયત્ન કરે છે. ડે. નેન્કલેડે આરોગ્ય વિદ્યા સંબંધી લખતાં ઉલ્લેખ કર્યો છે કે “ જ્યારે મનુષ્ય જંગલી અને ઘાતકી પશુઓથી પોતાનું રક્ષણ કરતાં શીખ્યા ત્યારે તેઓ સંસ્કૃતિમાં એક પગલું આગળ વધ્યા હતા. આજે મનુષ્ય જતુઓથી પોતાનું રક્ષણ કરવા લાગ્યા છે તે પણ તેટલા જ મહત્વનું પગલું છે.” જે કેાઈ ધર્મપરાયણ માણસ પ્રશ્ન કરે છે કે આવા ઊપાયો વડે વિધિવશાત્ આવેલી માંદગીને રોધ થઈ શકે એમ શું તમે ધારે છે? આના જવાબમાં એજ કહેવાનું કે જ્યારે પ્રત્યેક વ્યક્તિને સુવિદિત છે કે લેશ પણ આશા ન હોય એવા વ્યાધિઓ યોગ્ય ઉપચારોથી દૂર કરી શકાય છે એવું વિદ્વાન ડેટાએ સિદ્ધ કર્યું છે, તેવા સમયમાં આ મૂર્ખાઈ ભરેલો પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થઈ શકે જ નહિ. જ્યારે વિવાહ સંબંધી વાતચીત ચાલતી હોય છે ત્યારે આપણું માતાઓ જે કુટુંબમાં પિતાના પુત્ર અથવા પુત્રીના લગ્ન કરવાના હોય છે તેના ગૃહ ( નિવાસસ્થાન) સંબંધી હકીકતથી વાકેફ ધવા અને કરે છે કે “તેમના ગૃહના દ્વાર મલદૂષિત જોવામાં આવે છે ? તેમના ઘરની દિવાલો બત્તીઓના તેલથી ખરડાયેલી છે? વિગેરે.” આ પ્રકારના પ્રશ્નનો ઉત્તર હકારમાં આવે છે તે તેઓને સંતોષ થાય છે, કેમકે આ સર્વ તે કુટુંબના વૈભવના અને સદ્ધિનાં ચિહેો તરીકે ગણાય છે. જ્યારે જનસમાજ આ સર્વને અવનતિ અને અપકર્ષના ચિન્હો તરીકે લેખતાં શીખશે ત્યારેજ આરોગ્યના પુનરૂદ્ધારના શુભ દિવસના ઉદય થશે.નેપોલીયન એક સ્થળે કહે છે કે “Moralis to physical
For Private And Personal Use Only
