________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૦.
ગૃહસ્થ, ધર્મ, અર્થ વળી અજીર્ણ થયે છતે ન જમવું. વિવેચનઃ પૂર્વે લીધે આહાર જીર્ણ ન થયે હેય, અર્થાત્, જ ન હૈય, પ ન હોય તે ભેજનને સર્વથા ત્યાગ કર્યો. કારણ કે પ્રથમનું ભેજન પચ્યા વિના ન આહાર લે એ સર્વ રોગનું મૂળ છે.
तथा बलापाये प्रतिक्रियति ।। અર્થઃ વળી બળને નાશ થયે છતે પ્રતિક્રિયા કરવી.
વિવેચનઃ શરીરના સામર્થ્યની હાનિ થયે તે તેને ઉપાય કર. અત્યન્ત પરિશ્રમ પરિહર અને સ્નિગ્ધ તથા અપ લેજન લેવું ઇત્યાદિ. ઉપાય કરવાનું કારણ એ કે બળ એજ જીવિતનું મૂળ છે માટે શરીરને વિષે, એગ્ય સામર્થ્ય રાખીને, સર્વ કાર્યને વિષે યત્ન કરે. तथा अदेशकालचोपरिहार इति ।
અર્થ વળી અગ્ય દેશને વિષે તથા અયોગ્ય કાળને વિષે વિચરવું નહિ.
વિવેચનઃ અગ્ય દેશકાળ= ઉપદ્રવયુક્ત દેશકાળ. જે દેશને વિષે ચારાદિને ઉપદ્રવ હોય ત્યાં વિચરવું નહિ. વળી આ યેગ્યકાળ એટલે દુષ્કાળ જ્યાં હોય ત્યાં વિચરવું નહિ. तथा यथोचितलोकयानेति ॥
અર્થ વળી યાચિત લોક યાત્રા કરવી.
વિવેચનઃ જેમ જેને ઉચિત હોય તે પ્રમાણે, લોકોના ચિત્તને અનુસરવા રૂપ વ્યવહાર શખવે. એવા વ્યવહારને અતિકામ કર્યું છતે લેકના ચિત્ત વિરાધવાથી, તેમના ચિત્તને વિશે પિતાની અનાયતા એટલે અવગણના થાય છે. માટે જે લેકવિરૂદ્ધ હોય તેને ત્યાગ કરે. तथा हीनेषु हीनक्रम इति ।। અર્થ વળી હીનને વિશે હીન કામ કરે.
For Private And Personal Use Only
