________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સોળ સંસ્કાર,
ܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫܫre
સૂતક ગણવું નહીં. ” ષષ્ઠી સંસ્કારમાં આડ માતૃકાઓનું સ્થાપન અને પૂજન કરવામાં આવે છે. સૂતિકાગ્રહની ભીંત અને જમીન ઉપર સાભાગ્યવતી સ્ત્રીઓની પાસે લેપન કરાવી તે ઉપર જેમાં શુદ્ધ અને બ્રહસ્પતિના તારા દેખાતા હોય. તે દિશા તરફ ભીંતને ખડી કે ચુનાથી વેળાવવી અને બીજી ભૂમિના ભાગના ચેકને પંડિત કરાવ. દિવાલના વેત ભાગ ઉપર સધવા સ્ત્રીઓને હાથે, કંકુ, હીંગલ વિગેરેના રંગથી આઠ માતાઓની ઉચી, બેઠી અને સતી આકૃતિઓ કરવામાં આવે છે. વળી કુલાચાર પ્રમાણે તેની છ છ આકૃતિઓ પણ લખાય છે. આકૃતિ કર્યા પછી સાભાગ્યવતી સ્ત્રીઓ ગીત મંગળ ગાય છે અને ગૃહસ્થ ગુરૂ સુંદર આસન ઉપર બેસી તે માતૃકાઓની પૂજા કરે છે.
તે પૂજામાં બ્રહ્માણી, માહેશ્વરી, કૌમારી, વૈષ્ણવી, વારાહી, ઇંદ્રિાણી, ચામુંડા, અને ત્રિપુરા–એ આઠ માતાઓનાં નામ લેવામાં આવે છે. અને તેમની માચ્ચાર પૂર્વક પૂજા કરવામાં આવે છે. તેમનું આહાન, સંનિધાન, અને સ્થાપન કરી, ગધ, પુખ અને અક્ષત વિગેરે ઉપચાર અર્પણ કરવામાં આવે છે. તે અર્પણ કરતી વખતે જૈન દેના મના ઉચ્ચાર કરવામાં આવે છે, જેમાં તે માતૃકાઓના ગુણ તથા સ્વરૂપનું વર્ણન કરેલું છે. તે પછી બેઠી અને સુતેલી માતૃકાઓનું પણ જના વેદ મંથી ત્રણ વાર પૂજન થાય છે. કેટલાક અહીં ચામુંડા અને વિપુરા એ માતાઓનું પુજન છેડી દઈ છે. માતાનું જ પજન કરે છે.
માતૃકા એ કુળદેવીઓ છે. શાસન દેવીઓ જેમ ધર્મના શાસનની પ્રેરક થાય છે અને ધર્મ કાર્યમાં આવી પડેલા વિદનેને દૂર કરે છે, તેમ માતૃકાઓ શ્રાવક શિશુઓને ભવિષ્યમાં તેમના કુલાચારમાં સપ્લાય કરે છે. કુલાચ્ચાર પ્રમાણે પ્રવર્તન કરતાં જે કાંઈ વિદન આવે, તેને માતૃકારને દૂર કરે છે.
For Private And Personal Use Only