________________
१००
अनुसन्धान-७९
मोटा, पदवी धरावनार के वगरना-कोई पण साधुनी नवाङ्ग पूजा करवानो एक व्यवहार थई पड्यो छे, जेने ते वर्ग शास्त्राज्ञानु पालन माने छ !
पश्चाद्वर्ती कोई साधुभगवंते थोडीक गाथाओ रची दीधी, तेमां थोडीक प्राचीन गाथाओ उमेरी दीधी, ते पर विवरण बनावी दीधुं, ते निबंधात्मक वर्णनने आ वर्गे, पोताने माफक आवे तेवी वातो होवाने कारणे, 'शास्त्र' मानी लीधु; अने ते प्रमाणे वर्तवा मांडीने शास्त्राज्ञानी दुहाई आपवा लाग्या ! आ वात मान्य केम बने ?
वस्तुतः आचाराङ्गसूत्र-वृत्ति, उत्तराध्ययनसूत्र तथा वृत्ति वगेरे विविध आगमग्रन्थोमां अनेक स्थाने 'पूजा' शब्द 'गुरुपूजा'ना सन्दर्भमां प्रयोजायो छे. त्यां तेनो अर्थ 'वस्त्र-पात्र वगेरे तथा सुगन्धी चूर्ण (वास.) वडे गुरुने बहुमान आपq' एवा प्रकारनो ज अर्थ जोवा मळे छे. क्यांय सोना-रूपा आदि थी पूजन तथा नव अंगे पूजन एवो अर्थ के तात्पर्य जडतां नथी.
हवे आ आगमो-कथित अर्थ साचो के पश्चाद्वर्ती नानकडा कोई प्रकरणनी रजूआत साची ? विवेक हशे तो साचुं जडशे.
_ विजयदेवसूरि महाराज वगेरे गच्छपतिनी पूजा थई हशे जरूर, पण क्यांय तेमणे, आ प्रकारे पूजा कराववी के करवी, एवो उपदेश वा आदेश आप्यो होय तेवू जाणवा नथी मळतुं. प्रश्नोत्तर ग्रन्थोमां कोईए ते गच्छपतिसम्बन्धे थती प्रवृत्ति जोईने प्रश्न पूछ्या होय अने गच्छपतिए तेनां समाधान आप्यां होय तेथी तेने - ते प्रवृत्तिने शास्त्राज्ञा के शास्त्रविधान मानी लेवानी उतावळ तो, पोतानी पूजा कराववानी तीव्र आकांक्षा होय ते ज करी शके.
ते समयना गच्छनायकोए भले ते प्रवृत्ति करवी दीधी होय, पण सांप्रत गच्छधोरी गुरुओ श्रीबुटेरायजी, श्रीमूलचंदजी, श्रीवृद्धिचंद्रजी, श्रीआत्मारामजी - आ बधाए तो आवी पूजा करावी नथी, करवानी हिमायत करी नथी, अने करनारा - करावनाराने समर्थन नथी आप्युं बल्के तेनो विरोध ज को छे. आ महापुरुषोने जो गुरुपदे मान्या होय तो पोतानी पूजा कराववानो मतलब तेओनी आज्ञानुं उल्लंघन ज थशे. ते उल्लंघन जेमने मान्य होय तेमने शुं कहेवू ? स्वैराचार ज ने ?