Akbarna Samayna 6 Aprakashit Shilalekh

Author(s): Pravinchandra Parikh, Bharti Shelat
Publisher: Z_Nirgrantha_1_022701.pdf and Nirgrantha_2_022702.pdf and Nirgrantha_3_022703.pdf

Page 5

Vol. 1.1995
પાદશાહ અકબરના
૮૩
પ્રથમ આચાર્યશ્રી ઉદ્યોતનસૂરિથી શરૂ થાય છે. આ ઉદ્યોતનસૂરિ જંબુસ્વામીની પરંપરામાં ચંદ્રકલની વિહારુકશાખામાં થયા. વનવાસીગચ્છના છેલ્લા આચાર્ય વિમલચન્દ્રસૂરિની પાટે આ આચાર્ય થયા. સં. ૯૯૪ (ઈ. સ. ૯૩૭-૪)માં તેમણે વડગચ્છની સ્થાપના કરી. પૂર્વનાં તીર્થોની યાત્રા કરી સં૯૯૪માં આબૂ પધાર્યા. આબૂની તળેટીમાં તેલી ગામમાં પોતાના શિષ્યો સર્વદેવ, માનદેવ, મહેશ્વર, પ્રદ્યોતન વગેરે આઠ મુનિઓને વડના વૃક્ષ નીચે આચાર્યની પદવી આપી ત્યારથી તેઓ વડગચ્છના નામથી પ્રસિદ્ધ બન્યા. આ ગચ્છ નિર્ગસ્થ પરંપરાનો પાંચમો ગચ્છ છે. તેને બૃહદગચ્છ પણ કહે છે. આ ગચ્છની ઘણી શ્રમણ પરંપરાઓ ચાલી.
વડગચ્છની છઠ્ઠી પરંપરામાં આ ઉદ્યોતનસૂરિ પછી આ વર્ધમાનસૂરિ થયા. સં. ૯૯૫માં આ ઉદ્યોતનસૂરિએ પોતાના સર્વદેવ વગેરે આઠ શિષ્યોને આચાર્યપદ આપ્યું અને તે પછી વર્ધમાનસૂરિને પણ અજારીમાં આચાર્યપદ આપ્યું. વર્ધમાનસૂરિ શાસ્ત્રાનુસાર મુનિજીવન ગાળતા. તેથી તેમની પરંપરા સુવિહિત તરીકે પ્રખ્યાત છે. આ જિનેશ્વર અને આ બુદ્ધિસાગર તેમના પટ્ટધરો હતા. સં. ૧૮૮માં અનશન કરી સ્વર્ગવાસી થયા. વર્ધમાનસૂરિના શિષ્ય આ જિનેશ્વરસૂરિએ સં. ૧૮૦માં જાલોરમાં હારિભદ્રીય અટપ્રકરણ વૃત્તિ, પંચલિંગીપકરણ, પ્રમાલમ, સં. ૧૯રમાં આશાવલમાં લીલાવઈ કહા, જાબાલિપુરમાં ચતવંદનવિવરણ, સં. ૧૧૮માં ડીંડુઆણકમાં કથાકોસ-પગરણ-ગાથા, કહાવિવરણવૃત્તિ વગેરે ગ્રંથો રચ્યા છે.
આ જિનવલ્લભ ગણિ આ જિનેશ્વરસૂરિના શિષ્ય હતા. તેમણે સં. ૧૧૬૭, આષાઢ સુદિ ૬ (૧૪ જૂન, ઈ. સ. ૧૧૧૧)માં ચિત્તોડમાં આચાર્યપદ મેળવ્યું. તેમણે અનેક સ્તોત્રો અને ૨૧ જેટલા ગ્રંથોની રચના કરી છે, જેમાં પિંડવિયોહિ-યગરાણ(સં૧૧૪૪ - ઈ. સ. ૧૮૭-૮૮), સ્માર્થસિદ્ધાન્તવિચાર, પોસહવિધિપ્રકરાણ, સંઘપ, પ્રતિક્રમણ સામાચારી, ધર્મશિક્ષા, અને પ્રશ્નોત્તરષષ્ટિશતક જેવા ગ્રન્થોનો સમાવેશ થાય છે, સં. ૧૧૬૪ (ઈ. સ. ૧૧૦૭-૮)માં ચિત્તોડ, નાગોર, નરવર, અને મરપુરમાં અષ્ટસખતિકા, સંઘપટ્ટક, અને ધર્મશિગ જેવા ગ્રંથો શિલા પર કોતરાવ્યા.
આ જિનદત્તસૂરિનો જન્મ સં. ૧૧૩ર (ઈસ. ૧૦૭૫-૭૬)માં ધંધૂકામાં, સં. ૧૧૪૧ (ઈ. સ. ૧૮૪-૮૫)માં દીક્ષા અને સં૧૬૯ (ઈ. સ. ૧૧૧૨-૧૩)માં ચિત્તોડમાં આચાર્યપદની પ્રાપ્તિ થઈ. સં૧૨૦૪ (ઈ. સ. ૧૧૪૭-૪૮)માં તેમણે ખરતરગચ્છની સ્થાપના કરી. આ જિનદત્તસૂરિએ ગણધરસાર્ધશતક, ગણધરસપ્તતિ, સુગુરુપરતંત્ર, વ્યવસ્થાકુલક, ચયવંદનકુલક, ઉપદેશરસાયન, કાલસ્વરૂપ, અને ચર્ચરી જેવા ૧૨ જેટલા ગ્રંથોની રચના કરી. આ આચાર્યના સમયમાં મધુકરગચ્છ નીકળ્યો. તેમની સમાધિસ્તુપ અજમેરમાં બનાવવામાં આવ્યો જેની પ્રતિષ્ઠા આ જિનચન્દ્રસૂરિએ સં. ૧૨૨૧ (ઈ. સ. ૧૬૪-૬૫)માં કરી.
આ જિનચન્દ્રસૂરિનો જન્મ સં. ૧૧૯૩ (ઈ. સ. ૧૧૪૦-૪૫)માં અને સં૧૨૨૧ (ઈ. સ. ૧૧૬૪-૬૫)માં બિકાનેરમાં આચાર્યપદની પ્રાપ્તિ થઈ. તેમના પટ્ટધર આ જિનપતિસૂરિનો જન્મ સં. ૧૨૧૦ (ઈ. સ. ૧૧૫૩-૫૪) અને સં. ૧૨૨૩ (ઈ. સ. ૧૧૬૬)માં આચાર્યપદની પ્રાપ્તિ થઈ. સં૧૨૩૪ (ઈ. સ. ૧૧૭૭-૮)માં લૌધિમાં ભગવાન પાર્શ્વનાથનું નવું ખરતરગચ્છીય ચૈત્ય બનાવ્યું. શ્રેષ્ઠી નેમિચંદ્ર ભાંડાગરિકને જૈનધર્મી બનાવેલા. પ્રબોધ્યવાદસ્થલ, તીર્થમાલા, પંચલિંગીપ્રકરણ-વિવરણ, અને સંઘપટ્ટકની બહન ટીકા જેવા ગ્રંથોની અને કેટલાંક સ્તુતિ-સ્તોત્રોની રચના કરી'.
આ જિનેશ્વરસૂરિનો જન્મ સં. ૧૨૪૫ (ઈ. સ. ૧૧૮-૮૯)માં અને સં. ૧૨% (ઈ. સ. ૧૨૨૧-૨૨)માં જાલોરમાં આ સર્વદેવના હાથે આચાર્યની પદવી મળી. સં. ૧૩૧૩ (ઈ. સ. ૧૨૫૬-૫૭)માં પાલનપુરમાં શ્રાવકધર્મ પ્રકારની રચના કરી. આ ઉપરાંત કમકમયચતુર્વિશતિ-જિન સ્તવન તથા પાર્શ્વનાથ જિનસ્તવનની રચના કરી.