Agam Sutra Satik 28 Tandulvaicharika PainngSutra 05

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 28

मू०६१
१५१
मू. (६१) नविजाई कुलं वावि, विजा वाऽवि सुसिक्खिया।
तारे नरं व नारिं वा, सव्वं पुन्नेहिं वहई। वृ. किंच-'नवि जा०' नरं-पुरुषं वाशब्दाद् बालादिभेदभिन्नं नारी-स्त्रियं वाशब्दात् क्लीबं जाति-मातृपक्षः ब्राह्मणादिका जातिर्वा कुल-पितृपक्षः उग्रभोगादिकं कुलं वा विद्या वा सुशिक्षिता-सदभ्यस्तावा नापीति-नैव तारयति-भवाब्धितीरंप्रापयति, सर्वस्वर्गापवर्गादिसौख्यं पुण्यैः-संविग्नसाधुदानादिभिर्वर्धते-प्राप्यतेइत्यर्थः, अत्रान्यत्रापिवकारचकारापिशब्दाः यथायोगं पूरणसमुच्चयादिकेऽर्थे ज्ञातव्या इति ।। मू. (६२) पुत्रेहिं हीयमाणेहिं, पुरिसागरोऽवि हायई।
पुन्नेहि वडमाणेहिं, पुरिसगारोऽवि वहुई ।। वृ. पुनहिं पुण्यैः–अन्नपानवस्त्रपीठफलकौषधादिभि साधुदानादिभिरुपार्जितशुभफलैः हीयमानैः क्षयं गच्छदभि पुरुषकार:--पुरुषाभिमानः अपिशब्दादन्यदपियशःकीर्तिस्फीतिलक्ष्मयादिकं हीयते-शनैः शनैः क्षयं यातीत्यर्थः, पुण्यैः वर्द्धमानैः पुरुषकारोऽपि वर्द्धते॥
मू. (६३) पुनाई खलु आउसो ! किच्चाई करणिजाई पीइकराई वनकराई धणकराई कित्तिकराई, नो यखलु आउसो ! एवं चिंतियव्वं-एस्संति खलु बहवे समया 9 आवलिया २ खणा ३ आणापाणू ४ थोवा ५ लवा ६ महत्ता ७ दिवसा ८ अहोरत्ता ९ पक्खा १० मासा ११ रिऊ १२ अयमा १३ संवच्छरा १४ जुगा १५ वाससया १६ वाससहस्सा १७ वाससयसहस्सा १८ वासकोडीओ १९ वासकोडाकोडीओ २०।।
जत्थ मं अम्हे बहूई सीलाई वयाइं गुणाई वेरमणाई पञ्चक्खाणाई पोसहोववासाई पडिवजिस्सामो पट्टविस्सामो करिस्सामो, ता किमत्थं आउसो ! नो एवं चिंतेयध्वं भवइ ?, अंतरायबहुले खलु अयं जीविए, इमे बहवे वाइयपित्तियसिंभियसंनिवाइया विविहा रोगायंका फुसति जीवियं।
वृ. 'पुन्नाई०' इत्यादि गद्यं, खलुं निश्चये हे आयुष्मन् ! पुण्यानि-शुभप्रकृतिरूपाणि कृत्यानि-कार्याणि करणीयानि- कर्तुयोग्यानिप्रीतिकराणीति-मित्रादिना सह स्नेहोत्पादकनि वर्णकराणि-एकदिगव्यापिसाधुवादकराणीत्यर्थः, धनकराणि-सद्रलसमृद्धिकराणि कीर्तिकराणि-सर्वदिगव्यापिसाधुवादकराणीत्यर्थः, नैव चखलुएवार्थत्वात्हे आयुष्मन्! एवं-वक्ष्यमाणं चिन्तितव्यं-मनसा विकल्पनीयं एस्संती'तिएष्यन्ति-आगमिष्यन्ति खलु निश्चये बहवः समयाः, 'बहव' इत्यग्रेऽपि योज्यं, सर्वनिकृष्टः कालः समयः १, असङ्ख्यातैः समयैरावलिका, जघन्ययुक्तासङ्ख्येयसमयराशिमाना इत्यर्थः २, अष्टादशनिमेषैः काठा, काष्ठाद्वयं लवः, लवैः पञ्चदशभिः कला, कलाद्वयं लेशः, पञ्चदशभिर्लेशैः क्षणः ३, सङ्खयेया आवलिका आनः एकः उच्छ्वास इत्यर्थः ता एव सङ्घयेया निश्वासः द्वयोरपि कालः प्राणः ४, सप्तभिः प्राणैः स्तोकः ५ सप्तभिः स्तोकैर्लवः ६ सप्तसप्तत्या लवैः मुहूर्तः ७ पञ्चदशमुहूर्तेर्दिवसः ८ त्रिंशन्मुहूर्तेरहोरात्रः ९ ।
-तैः पञ्चदशभिपक्षः१० ताभ्यांद्वाभ्यांमासः ११ मासद्वयेन ऋतुः १२ ऋतुत्रयमानमयनं १३ अयनद्वयेन संवत्सरः १४ पञ्चभिस्तैर्युगं १५ विंशत्या युगैर्वर्षशतं १६ तैर्दशभिर्वर्षसहस्रं १७तेषां शतेन वर्षशतसहस्र लक्षमित्यर्थः १८शतल शैर्वर्वर्षकोटि: १९ वर्षकोटि वर्षकोटिभिः