Abhinav Updesh Prasad Vyakhyano Part 04

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan

Page 6

बाल ब्रह्मचारी श्री नेमिनाथाय नमः
नमोनमोनिम्मलदंशणास (૧) અરિહંત પદ
तत्थऽरिहंतेऽट्ठारस, दोस विमुक्के विशुद्ध नाणमए
पयडियतत्ते नबसुर-राए झाएह निच्चपि શાસ્ત્રકાર મહારાજા શ્રીમાન રન શેખર સૂરિજી શ્રીપાલ ચરિત્રની રચના કરતા જણાવે છે કે આ જગતમાં બોધ પામનારા જીવો ત્રણ પ્રકારના છે.
. . કેટલાંક જ જ્ઞાની પુરુષનાં વચનમાં સંપૂર્ણ શ્રદ્ધાવાળા હોય છે. “ભગવાને કહ્યું તે નિઃશંક સત્ય જ છે. આ પ્રમાણે માનનારા જીવો ગુરુ ગૌતમની જેમ પ્રભુ સંમિત કહેવાય – પરંતુ–
બધાં જીવો કંઈ આજ્ઞાનું પ્રમાણ માનીને જીવતા નથી. વર્તમાન કાળે તે એક નાનું બાળક પણ દરેક વાતમાં “શું?-કેમ? – શા માટે?” એવા પ્રશ્નો કરે છે તેવા જવાને મિત્ર સમિત ગણ્યા. જેમ મિત્રોને હેતુ કે યુક્તિપૂર્વક કઈ વાત સમજાવી સત્કાર્ય કરાવાય છે. તેમ આવા જીવોને પણ તર્ક કે યુક્તિ-પ્રયુક્તિ થકી ધર્મને બંધ કરાવાય છે. '
આ સિવાય ત્રીજા પ્રકારના જ સાવ બાળક જેવા છે. તેમને આજ્ઞા કે હેતુ-યુક્તિથી સમજ પડતી નથી. તેઓ તે કથાના રસથી જ સમજે છે. જેમ સ્નેહ પૂર્વક મીઠું મીઠું બેલી સ્ત્રી પિતાના પતિને વશ કરે છે તેમ દષ્ટા કે ચરિત્રે સંભળાવી જે જીવોને હેય-ઉપાદેયનું જ્ઞાન કરાવાય તે જ કાંતા સીમિત કહેવાય. - શ્રીપાલ ચરિત્રની રચના એવા ત્રીજા પ્રકારના છ માટે કરાઈ છે.
જબૂદ્વિપના ભરત ક્ષેત્રમાં મગધ દેશમાં રાજગૃહી નામની નગરી હતી. ત્યાં શુદ્ધ સમ્યવને ધારણ કરતા અને મહાવીર પરમાત્માને પરમ ભક્ત એ શ્રેણિક નામે રાજા રાજ્ય કરતે હતે.
આ અવસરે પ્રભુ મહાવીરે પિતાના પ્રથમ શિષ્ય ગૌતમ ગણધરને રાજગૃહ નગરના લકેના લાભને માટે ત્યાં મોકલ્યા. ત્યારે ગૌતમ સ્વામીનું આગમન સાંભળી શ્રેણિક રાજા પોતાના પરિવાર સહિત
હતી. ત્યાં થવા કિ તાર પાતાના
માથા વિવાર સહિત,