________________
૩૦ ]
મારીવાદ
,
સાધારણ સ્થિતિમાંથી મિલમાલિક કે કરોડપતિ સુધીની સ્થિતિને પ્રાપ્ત કર્યાના દાખલા આપણે
જાણીએ છીએ.
[માર્ચ ૧૯૬૭ જીવ અમુક અંશે કર્મના નિયમથી બંધાયેલો હોવા છતાં ભગવાને તેને માર્ગે સદા બંને દિશાના માર્ગો ખુલ્લા રાખેલા હોય છે. અને બેમાંથી ગમે તે માર્ગે જવા માટે જીવ સ્વતંત્ર હોય છે. ત્રીજા ધોરણમાં કાચા રહી ગયેલા અભ્યાસવાળો વિદ્યાથી ચોથા ધોરણમાં ખૂબ કાળજીથી અભ્યાસ કરીને પ્રથમ નંબરે પણ આવી શકે છે અને ચોથા ધોરણમાં અભ્યાસમાં બેદરકાર રહેવાથી તેમાં નાપાસ પણ થઈ શકે છે અને જો ધ્યાન આપે જ નહીં તો ભણવામાંથી ઊડી જવાને ૫ણ વખત આવે છે. સાધારણું મૂડીવાળો માણસ જો ખૂબ કાળજીથી વેપાર કરે તે લાખો-કરોડો–પતિ થઈ શકે છે, પણ જે તે પાસેની મૂડીને અવિચારીપણે વેડફી મારે તે ભિખારી પણ થઈ શકે છે.
કમેને નિયમ એ જડ છે. યમરાજ કર્મના નિયમ પ્રમાણે ફળ નક્કી કરે છે અને પ્રાણીને જીવનની ભૂમિકા આપે છે. પરંતુ કર્મના નિયમની ઉપર જે સ્વતંત્ર પરમાત્મા છે, તે પ્રાણીને તેની યોગ્યતા પ્રમાણે અધિક ફળ પણ આપી શકે છે. મનુષ્યયત્ન તો ઈશ્વરકૃપા. કર્મના નિયમ પ્રમાણે ચોથા ધોરણને અભ્યાસ કરનારને ચેથા ધોરણનું જ જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય, પરંતુ ચોથા ધોરણમાં બરાબર અને સારી રીતે અભ્યાસ કરનારને પરમાત્માની કૃપાથી પાંચમા ધોરણનો અભ્યાસ કરવાની અને પાંચમા ધોરણના જ્ઞાનને સમજવાની યોગ્યતા પણ પ્રાપ્ત થાય છે. કર્મના નિયમ પ્રમાણે તો કર્મ પ્રમાણે જ-કર્મ જેટલું જ ફળ મળી શકે, પરંતુ જે મનુષ્ય ખૂબ સારી રીતે કર્મ કરે છે તેને અધિક ફળ પણ મળે છે. એથી કર્મનો નિયમ સર્વોપરી કે સંપૂર્ણ નથી. કર્મના નિયમ પ્રમાણે તો માણસ ગમે તેટલા સારા કર્મો કરે છતાં માણસને માણસ જ રહે છે, પરંતુ પરમાત્માની કૃપા અથવા ચેતનાના નિયમ પ્રમાણે તે જે નર કુશળતાપૂર્વક એવી કરણી કરે તો નરમાંથી નારાયણ પણ થઈ શકે છે. ગાંધીજી અને ગદાધર જેવા સામાન્ય માણસમાંથી આપણે મહાત્મા અને પરમહંસ પ્રકટેલા જોઈ શકીએ છીએ.
એવી જ રીતે નબળી તબિયતવાળો અને ઓછું આયુષ્ય લઈને આવે પણ જે આહારવિહારના નિયમો ખૂબ સારી રીતે પાળે તો તંદુરસ્તી અને દીર્ધાયુ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. આમ છતાં જેણે પૂર્વે કોઈનાં ખૂન કર્યા હોય કે લેકેને રિબાવ્યા હોય તેને કારણે અકાળમરણ કે અકસ્માતથી મરણ થવાનું હોય તો તે આહારવિહારના સારા નિયમોથી ટળી શકતું નથી. આવું પ્રારબ્ધ વિપુલ પુણ્ય, પ્રાયશ્ચિત્ત, પશ્ચાત્તાપ અને સત્કર્મો દ્વારા જ ધોવાઈ શકે,
( કોપીરાઈટ લેખ)
સંસારમાં સૌ સબળને જ સાથ કરે છે; નિર્બળને તે દબડાવવામાં જ સૌને મજા આવે છે. માટે કદાપિ લાચારી કે નિર્બળતા કયાંય વ્યક્ત ન કરવી પણ ખુમારીથી સ્વમાનભેર જિંદગીને ભાર વહન કરે તેમાં જ જીવનની ખરી ખૂબી છે. પવન દીપકને ઓલવી નાખે છે પણ અગ્નિને તો પ્રજ્વલિત જ કરે છે.
x x આપણે દુર્ગુણે અને દુષ્ટ વૃત્તિઓ સામે લડવામાં ક્ષત્રિય, સાંસારિક અને વ્યાવહારિક સંઘ વખતે વૈશ્યક વૃદ્ધો, વડીલે અને દીનહીનની સેવા માટે શુદ્ધ અને અન્યને માટે ત્યાગ કરવા માટે બ્રાહ્મણ બનવું જોઈએ.
–નવીન
