________________
પહેલું વંદન ઈશ્વરના અંતરમાં આદરભર્યુ ધ્રુવપદ મેળવીને ધ્રુવ પાછો ફરી રહ્યો હતો.
હરિના હૈયાનો હાર બનીને પાછા ફરતા ધ્રુવને સત્કારવા માટે એનાં વતનવાસીઓ ઉમંગઘેલાં બન્યાં હતાં.
પિતા પણ આવ્યા હતા. માતા સુનીતિ પણ આવ્યાં હતાં અને અપરમાતા સુચિ પણ અાવ્યાં હતાં.
પિતાના અંતરમાં આવા મહાન પુત્રની અવગણના થઈ ગયાને અજપ હતો. - અપરમાતા સુરુચિ તો ધ્રુવના પગ પખાળવા માટે પસ્તાવાની નયનઝારી લઈને ઊભાં હતાં.
અને માતા સુનીતિ ? એના હૈયે તો આખીય આલમને આનંદસાગર હિલેળા લેતે હતો.
પળે પળે સૌની આતુરતા વધતી જતી હતી. ત્યાં તે ધ્રુવ આવી પહોંચે.
એનાં પાવન પગલાંઓ વતનની ધરતીને પુનિત બનાવી રહ્યાં.
સૌનાં અંતરની ઊર્મિઓએ હર્ષનાદ કર્યો.
સૌના પ્રેમને નમ્રભાવે નમન કરતા ધ્રુવ પિતા, માતા અને અપરમાતા ભણી આગળ વધે.
ત્રણેનાં હૃદયમાં વાત્સલ્યની ભારે ભરતી આવી.
શ્રી કૃષ્ણશંકર શાસ્ત્રી પેલી અપરમાતાને ભૂતકાળ યાદ આવ્યું. પિતાના દુર્વર્તાવને લીધે આ મહાન પુત્રને સહેવાં પડેલાં દુઃખ અંગેની વેદના હૈયાને કેરી રહી હતી. મોટું બતાવવા જેવું ન હોય અને ધરણીમાં સમાઈ જવું હોય તેમ એ ધરણી ખેતરતી પાછળ ઊભી હતી.
ધ્રુવ આવ્યો, માતપિતાને જોતાં આંખમાં આનંદ ઊછળે પણ પાસે આવીને તેણે પૂછયું, સાતા સુરુચિ કયાં ?”
સૌની દિમૂઢતાએ રસ્તો કરી આપે. ન થવ દેડીને સુરુચિને ચરણે ઢળ્યા. “મા ! તે દિવસે જે તમે કડવા પણ હિતકારી વચનો કહ્યાં ન હોત તો તમારો ધ્રુવ આજે ધ્રુવ ન હોત. મા ! તમે જ મને મહાન બનાવ્યો. મુરારિ સાથે મેળાપ પણ તમે જ કરાવી આપ્યો.”
ધ્રુવની આ સુચિના ચરણ પખાળતી હતી અને અહોભાવની અમૂંઝણ અનુભવતી સુરુચિની નયનઝારી તેને શિરે અભિષેક કરી રહી હતી.
કપરાં મહેણું મારીને વનમાં મોકલનાર અપરમાતાનાં ચરણોમાં પહેલું વંદન કરનાર ધ્રુવની મહાનતાને સૌ કોઈ વંદી રહ્યું.
આ ધન્ય મિલનને નજરે નિહાળનારનું હૈયું જીવનધન્યતા અનુભવી રહ્યું..
ઈશ્વર માણસને પ્રામાણિક, પવિત્ર અને ઉદાર થવા કહે છે, પરંતુ તેની સાથે બુદ્ધિમાન, બળવાન, બહાદુર તથા કુશળ થવાને પણ કહે છે.
સૌથી પહેલાં આપણે મનુષ્ય બનવું જોઈએ. જે આપણે મનુષ્ય બનવામાં સફળ થઈશું નહીં તે જાતનાં, કુટુંબનાં, સમાજનાં કે દેશનાં કઈ પણ કાર્યોમાં સફળતા મેળવી શકીશું નહીં.
જે માણસે સંકટ સહન કર્યું નથી તે દુનિયામાં જાણે જ શું?
