Jain Yug 1983

SR No.: 536286
Original Sutra Author: N/A
Author: Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
Publication Year: 1983
Total Pages: 576
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Yug, & India
File Size: 36 MB

Page 210

જૈનયુગ
હમે પાતે ૧૨૪ પૃષ્ટ પર સ્વાધ્યાય'નું સ્વરૂપ હુમજાવવા ટુંકમાં કાશીશ કરી છે, તે જોઇ તુ થયા. પ્રાકૃત વર્ગ ને ‘સજઝાય' કહે છે તે જ તે સ્વાધ્યાય. એ ક્રિયાચક શબ્દ છે; કાઇ ભાવના માત્ર નથી. દરેક મનુષ્ય, હરેક ચીજ, હરેક ધટનાની સજઝાય કરાય ત્યારે મનુષ્ય દેવ' અને. અને રખે માનતા કે વાચનાના ૫ પ્રકાર પાડી બતાથવામાં જૈનશાસ્ત્રકારાએ એ કાંઇ નવીન શોધ હાથ કરી છે. એ તા સ્વાભાવિક ઘટનાનો ઉલ્લેખ માત્ર છે. અને દરેક psychologist તે વગર વાંચને જાણતા ઢાય છે. પણ સાકરલાજીની પ્રકૃતિમાં નથી અને
ફાગણ ૧૯૮૩ આજના ના ૩ અના realing પણ કરી જાતા નથી અને બહુત recaptulating I બહુ તે perverted and distorted thinking સુધીજ આવી શકે છે-અને તે પણ પ્રયત્ને, નહિ કે સ્વભાવત—હેમના નશીબમાં raflection અને એના સ્વાભાવિક પરિણામ રૂપ ધોઁઘક્રિયા ક્યાંથી ? પૃષ્ઠ ૧૮૫ પરના રા. કૃષ્ણલાલભાઇના શબ્દો “They acted and reacted on each other" મ્હારા અનુભવના પડધા રૂપ લાગ્યા. જૈના અને અર્જુને આટલા વર્ષ ભેગા વણ્યા પછી, હજારી ખાંડી કાગળા કાળા કર્યા પછી, આજે પહેલી વાર આટલું જ સત્ય શિખવા પામ્યા હૈાય તે હિંદની પ્રગતિ' કેટલી ધીમી છે તે સ્હેજે અને દુઃખ સાથે જોઇ શકાય છે. અન કહેવાતા છ ખાટલે દિવસે પણ એટલું સત્ય જોઇ શક્યા, પણુ જેના તા એટ ફ્રેંય નથી કરી શક્યા. કારણ કે તે હક્ક Act
પણ અર્થતૈય મેળવવાની ગરજ જૈનામાં ઉગી નથી એવા તેને હમે આટલું કહીનેય મ્હૉટા લાભ કર્યાં છે એમાં શક નથી. પાંચ stagesમાં ચેથું stage Reflectionનું છે; પણ Reflectionની પીછાન આપવાનું રહી ગયું છે. કદાચ આશ્રય લાગશે કે વિદ્યાના અને સાહિત્યકાર જ્યારે ચાર શ્રેણીએ ઉદ્યમપૂર્વીક ડે ત્યારે Refl. ectlonની ભૂમિકાને જરા સ્પર્શવા પામે; પણ born
શબ્દના અર્થની પેલી પાર જવાનું તે। દૂર રહ્યુંion, thought અને word ત્રણેને ખાસ જૈન રૂપમાં જ ગોંધી રાખતા દેખાયા છે. એ જે શક્તિનું કાર્યો હાત તે। હું એમની એ મહત્વાકાંક્ષાપર ક્રીન થાત, પણ એ દૌલ્મનું કામ છે એવી મ્હને સમાજમાં આટલાં વર્ષ ગાળ્યા બાદ ખાત્રી ન થાય એમ ભાગ્યે જ બને. પ્રાચીન ગ્રીસન્હાનુ છતાં સમસ્ત જગત પર તેણે વિજય મેળવ્યા હતેા અને ગ્રીક પ્રકૃતિ અને સાહિત્યે પણ જય મેળવ્યા હતા, તે છતાં એણે કાંઇ જેના માફક ખાસ પરિભાષાના poet અને thinker અને philosopher દામા કર્યો નહતા. જેનાએ પાતાની ખાસ પરિભાષા Rellectłonથી પ્રારંભ કરે! પહેલી ત્રણ ભૂમિકા કરી એમાં મહાવીર જેવા સમ ભામાના કાંઇજ એના પગ નીચે જ રહેતી હૈાય, અગર વધુ નમ્ર હાથ ન હતા, એ તા પંડીતાના માહ હતા અને તે શબ્દમાં કહું તે, ચાર શ્રેણિપર એક સાથે એક ટુંકી દૃષ્ટિનું અભિમાન હતું, જેણે કહેવાતા મુઠીભર વખતે તે તા હાય. હમે જે પાંચમ પદ ધર્મો અને સિવાયની તમામ જનતાને ન ખાાચીપદેશ એવા શબ્દથી ઓળખાવ્યું હને વાંચતાં આમાં શું બને છે અને શું એની ભાવનાઓ છે મ્હારા ભાનમાંથી ધર્મ કે ઉપદેશ બન્ને ભાવા ખસી તે જાણવાની ઇચ્છા થાય તેા પણ એમ થવા ન જઈ તે માત્ર Action, flowing એટલુંજ દૃશ્ય પામે એવું અશક્ય બનાવી દીધું હતું. હમે ભલે ખડું થાય છે. Reflection થયા બાદ મનુષ્ય જે વિકાસક્રમના સાધન તરીકે જૈન ગુજરાતી અને જૈન કોઈ કાર્ય કરે પછી તે ‘સુરત'નું હોય કે ધર્મોપદેશનુ - દેશ, જૈન પ્રતિદાસ, વગેરેનાં લાંબાં પડાળાં વિન reflectionમાં મળેલા અનુભવથીજ નીપજતું હાય. વેચના કયા કરા-મને તે માત્ર નામાં મિથ્યાભિ એ કાર્ય માત્ર reflectionનું ગતિમાન થવાપણું હોય. માન જગાડવા રૂપ નજીવું કુળ ઉપજાવનાર પ્રય·
૨૦
અનત કિંમતનું ફળ કોઇ મીકિક જ શક્તિ અને આનંદ આપશે. આ ઘટનાના ક્રમમાં શ્રદ્ધા હાવાથી જ હમારૂં માસિક અવલેાકુ છુ. મ્હને એમાં ખેડૂત મેાહનનું શરીર પહેલા કરતાં વધુ દૃઢ અને ખીતેલું જણાય છે.